Samenvatting

VOLLEDIGE SAMENVATTING europese en belgische privaatsrechtsgeschiedenis

2 keer verkocht

Instelling
Universiteit Gent (UGent)

Samenvatting van 244 pagina's voor het vak europese en belgische privaatsrechtsgeschiedenis aan de UGent (Boek + ppt + les)

[Meer zien]

Voorbeeld 4 van de 244 pagina's

Bekijk voorbeeld

Geupload op 15 december 2021
Aantal pagina's 244
Geschreven in 2021/2022
Type Samenvatting

volledige samenvatting
dirk heirbaut
privaatsrechtsgeschiedenis
europese en belgische privaatsrechtsgeschiedenis

Volgen

xxxb Lid sinds 4 jaar 251 documenten verkocht

€9,39

In winkelwagen

Opslaan

100% tevredenheidsgarantie
Direct beschikbaar na je betaling
Lees online óf als PDF
Geen vaste maandelijkse kosten

Europese en Belgische privaatgeschiedenis

Wat is rechtsgeschiedenis?
Recht = geheel van sanctioneerbare regels die het leven in een
gemeenschap regelen

Rechtsgeschiedenis = studie van het recht doorheen de eeuwen
 2 invalshoeken: extern & intern

Recht  logica
Logica is soms schijn  soms kan men een regel logisch verklaren, soms
kan dit enkel door kennis van de historische achtergronden

Invalshoek 1: EXTERN RECHT
§ Materiële bronnen van het recht = maatschappelijke
achtergronden recht

§ Formele bronnen van het recht = factoren die
rechtstreeks de vorm v/e rechtsregel bepalen

o Wetgeving door machthebbers (wetgevende
macht = overheid) = elk algemeen bindend
voorschrift, uitgevaardigd door de bevoegde
overheid

o Rechtspraak door rechters
o Rechtsleer door geleerden
o Gewoonte door de maatschappij
o Caveat: niet altijd zo in romeins recht

§ Kenbronnen (geven informatie over inhoud rechtsregel) :
vroeger veel moeilijker

§ Bronnen in deze cursus = formele bronnen

Invalshoek 2: INTERN RECHT = belangrijkste deel
§ Niet vorm, maar inhoud
§ Vb. contract
§ Vb. huwelijk

 bestudeert ontwikkeling v/d verschillende rechtsregels

Doel recht: organisatie maatschappij

1

, • Publiekrecht v. privaatrecht
§ Problematische indeling – pas ingedeeld vanaf 17e
eeuw, nadien ook theorievorming (in Engeland pas 19e
eeuw)

o Simplistisch
o Nu: arbeidsrecht
o Vroeger: leenrecht, strafrecht

§ Recente indeling

Privaatrecht: verhoudingen tussen rechtsonderhorigen

Publiekrecht; verhoudingen tussen rechtsonderhorigen en overheid of
overheden onderling

In alle takken van het recht zijn invloeden aanwezig van zowel het
Romeins- als het gewoonterecht

Kerk = erfgenaam van Rome – sterk aansluiten bij Romeins recht

Historische benaderingswijze = neohumanisten – wetenschap staat
voorop

Juridische benaderingswijze = recht bestuderen in functie v/h
hedendaagse

Externe privaatrechtsgeschiedenis: van de Romeinen tot vandaag,
maar:
§ Nadruk op West-Europa
o “Ons” recht
o Globale invloed

§ Noord-Europa?
o Geografisch verder van ons gelegen
o Minder druk bevolkt

§ Oost- en Centraal-Europa
o Geografisch verder van ons gelegen
o Ijzeren Gordijn: telden lange tijd niet mee
o Vaak ook minder belangrijk

Interne privaatrechtsgeschiedenis:
§ Romeins (vooral invloed op gewoonterecht en
verbintenissenrecht), canoniek (invloed op vrijwel alles) ,
costumier (= gewoonterecht, vooral invloed op personen-en
familierecht)

§ Niet: jongere terreinen
2

, Bv. verzekeringen (minder belangrijk in verleden)
Oorspronkelijk enkel zeeverzekering, verzekeraar was altijd
individuele koopman

Andere verzekeringen veel later

Gevolg
o Late regeling door wetgever
o Regeling vooral in voordeel verzekeringsmaatschappijen

Geens: verzekeringen niet in hercodificatieplan
o Reden: PEICL-commissie

§ Nadruk op België / Zuidelijke Nederlanden

§ Opletten: zeer lange periode
o Taalprobleem: Latijn
o Voortdurend veranderingen

§ Opletten:
o Law in the books
o Law in action
o Law in minds

Periodisering
Romeinse periode
1. Oud-romeins recht (753-250 v.Chr.): begin
 Rome = stadsstaat met agrarisch karakter

2. Voor-klassiek recht (250-0 v. Chr.): take off
 Rome wordt een wereldrijk

3. Klassiek recht (0-250): hoogtepunt
 Het recht bereikt een hoogtepunt

4. Na-klassiek recht (250-527): verval
 achteruitgang recht & macht van Rome

5. Justinianus (527-565): kort herstel
 herstel macht van Rome

Na de Romeinen (West-Europa)
1. Costumier recht (476-1100): gewoonte

2. Ius commune (1100-1800): romeins recht + gewoonte

3

, 3. Verlichting (ca. 1800): revolutie (definitieve doorbraak
wetgever)

4. Nationaal recht (1800-vandaag): nationaal wettenrecht –
zien wetgever als belangrijkste vormer van het recht (moet
zorgen dat er regels zijn zodat maatschappij goed geordend
kan worden)

5. Toekomst?

Drie bedenkingen
1. Gebrekkig
Veranderingen gebeuren geleidelijk

Niet altijd gelijktijdig (cf. supra – overlapping na-klassiek,
Justiniaans en costumier

Oude blijft soms voortbestaan

2. Afwijkend van gebruikelijke periodisering
§ Rechtsgeschiedenis
Sterke opdeling Romeinse periode!
o Omstreeks 1100: verandering – herontdekking
Romeins recht + dit studeren aan universiteiten

o Omstreeks 1500: weinig verandering
o Omstreeks 1800: verandering B.W. (1804 –
Napoleon)

§ Algemene geschiedenis
o Omstreeks 1100: fundamentele omwenteling –
economisch en institutioneel

o Omstreeks 1500: continuïteit (heel belangrijke
periode, ontdekking Amerika)

o Omstreeks 1800: verandering – Industriële
Revolutie en Verlichting – eliminatie oude politieke
orde

o Renaissance: moet gerelativeerd worden

3. West-Europese chronologie
Andere landen kennen andere chronologie
Vb. West-Europa = Rusland van de 13de eeuw

4

Dit zijn jouw voordelen als je samenvattingen koopt bij Stuvia:

Bewezen kwaliteit door reviews

Studenten hebben al meer dan 850.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet jij zeker dat je de beste keuze maakt!

In een paar klikken geregeld

Geen gedoe — betaal gewoon eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard en je bent klaar. Geen abonnement nodig.

Focus op de essentie

Studenten maken samenvattingen voor studenten. Dat betekent: actuele inhoud waar jij écht wat aan hebt. Geen overbodige details!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.