Samenvatting van de powerpoints + extra notities van de lessen
aangegeven waar de prof examenleerstof aanhaalt + voorbeeldvragen met rode sterretjes
Heel overzichtelijk schema van al de personen en hun onderliggende relaties + visies
P 20-71
Freud (1856-1939)
Freud: wetenschappelijke basis voor onderdrukking van herinneringen uit de kindertijd?
ð Casus: Prof. Ross Cheit
o 1922: zijn zuster belt hem dat zijn neefje bij een koor gaat
o Ross onverklaarbaar niet blij, gespannen
o Weken erna depressief
o Herinnert zich plots seksueel misbruik door de beheerder van het koor waar hij als kind bij
was
o Blijkt waar na objectief onderzoek
o Schuldige gearresteerd in 1994
Psychodynamische theorieën:
Psychoanalyse:
- De methode die Freud toepaste bij de behandeling van psychische stoornissen
- Grondlegger: Freud
Psychoanalytische theorie:
- De persoonlijkheidstheorie van Freud
- Bouwstenen: seks en agressie
- Verspreid door een toegewijde groep
- Briljante taal (Goethe prijs voor literatuur)
Biografie van Freud:
- Geboren in Freiberg (1856), leefde in Wenen
- Oudste zoon van 8 kinderen
- Studeerde geneeskunde, specialisatie psychiatrie
- Bestudeerde hysterie samen met Charcot & Breuer
- Stierf in Londen in 1939
- Studies over hysterie (1885)
- Verliet de verleidingstheorie in 1897 en verving deze door Oedipuscomplex
- Schreef interpretation of Dreams (1900)
Filmfragment huis van Freud
- Antieke beeldjes in zijn bureau verwijzen naar het verleden.
- Hij noemt zichzelf archeoloog (uitgraven wat verborgen was uit het verleden)
- Figuren: dromen
Freuds model van de geest:
Mentale leven speelt zich af op 3 niveau’s:
- Bewuste
- Voorbewuste
- Onderbewuste
ð Klein deel zichtbaar
ð Grootste massa niet waarneembaar
Deze indeling heeft zeer grote invloed gehad
1
, P 20-71
Onbewuste: - Buiten bewustzijn
o Omvat driften en instincten
o Alleen indirect gekend
- 2 bronnen van onbewuste processen
o Repressie
o Fylogenetische gave
Voorbewuste Niet in bewustzijn aanwezig, maar kan het worden
Bewuste: Mentale leven dat direct beschikbaar is, speelt een
beperkte rol
Niveau’s van bewustzijn
1. Bewustzijn:
o Hersenprocessen waarvan we bewustzijn (vb. wat denk je nu)
o (voor Freud niet belangrijk)
2. Niet-bewuste:
o Alle processen in de hersenen die buiten het bewustzijn omgaan (bv. Hartslag, ademen)
2a. Voorbewuste
§ Informatie die op dit moment niet in het bewustzijn aanwezig is, maar naar het
bewustzijn kan gebracht worden als er aandacht aan gegeven wordt. (vb. wat
gisteren gegeten)
2b. Onbewuste
§ Doof niveau waar bepaalde informatie zonder wij er iets van merken wordt
opgeslagen en verwerkt (vb. wat we niet onder ogen willen zien)
• Freud: verlangens, emoties, herinneringen waar we bewust niet met om
kunnen (extreme angst veroorzaken op bewust niveau “blokkade”)
Freuds onbewuste niveau:
- Deel van de geest waarvan het individu zich niet bewust is, maar waar zich onderdrukte conflicten,
impulsen en drijfveren bevinden die geen toegang hebben tot het bewuste.
- Bronnen: repressie en fylogenetische gave
ð Individuen zijn zich meestal niet bewust van de echte redenen van hun gedrag
ð Meeste speelt zich af in onbewuste!!!
ð Seksuele en agressieve driften (biologische oorsprong), dit wordt omgezet in
psychische energie en kan zo motiverende kracht vormen achter gedrag.
ð Uiten via dromen, versprekingen of neurotische symptomen (hysterie)
- Repressie:
o Belangrijkste mechanisme van Freud
o Blokkeren onbewuste van ervaringen die angst op wekken of die niet mogen
- Fylogenetische gave:
o Geërfde ervaringen (komen voort uit ervaringen voorouders) (aka vuilbakcategorie)
Structuren van de geest:
- Id
o Plezierprincipe => Primair proces
- Superego
o Realiteitsprincipe => Secundair proces
- Ego
o Idealistisch principe, Geweten, ego-ideaal
2
, P 20-71
Id Primitieve, onbewuste deel van de persoonlijkheid. Bevat de fundamentele drijfveren en
onderdrukte herinneringen
- Onmiddellijke bevrediging
- Cared niet om gevolgen
- Vb babies
- Basisinstincten
Superego Deel van de persoonlijkheid dat onze normen en waarden bevat, inclusief morele
attitudes die zijn overgenomen van ouders en maatschappij; te vergelijken met het meer
alledaagse begrip ‘geweten’: omvat ook het ‘ego-ideaal’
- Zedenmeester
- Idealistisch principe
Ego Het bewuste, rationale deel van de persoonlijkheid, dat is belast met het handhaven van
de vrede tussen het id en het superego
- “Bemiddelaar”
- Afweermechanisme om impulsen van id en superego op te lossen
- Projectieve testen aan basis, mensen projecteren hun verlangens
ð Psychologisch gezonden mensen hebben volgens Freud een goed ontwikkelt ego!
Metafoor van de kranen:
- De menselijke geest kan gezien worden als een buizensysteem dat bestaat uit water onder druk
- 3 loodgieters:
o Id: kranen open
o Superego: kranen dicht
o Ego: druk afleiden
Fundamentele assumptie:
- De menselijke geest is als een hydraulisch systeem
- Persoonlijkheidsveranderingen wijst op een verandering in de manier waarop psychische energie
ontladen wordt
Dynamische krachten van persoonlijkheid:
Driften (instincten)
- Libido (lust) of seksuele drift:
o Zet mensen aan tot het ervaren van sensueel genot; drijvende kracht bij alles
o Doel: plezier zoeken
- Thanatos of agressieve destructieve drift
o Zet mensen aan tot agressie en destructieve gedragingen
Angst:
- Neurotische angst (Id en Ego)
o Bezorgdheid om een ongekend gevaar
- Morele angst (Superego en ego)
o Schuld (vb. niet kunnen zorgen voor bejaarde ouders)
- Realistische angst (Externe wereld en ego
ð ENKEL HET EGO ERVAART ANGSTEN!!!
ð Bron van angst kan verschillend zijn
3
, P 20-71
Verdedigingsmechanismen:
- Werkt op onbewuste niveau
- Doel: ego beschermen tegen de pijn van angstgevoelens
- Defensiemechanisme zijn normaal! Wordt door iedereen gehanteerd
- Enkel probleem wanneer het leidt tot compulsief, repetitief, neurotisch gedrag
ð Pathologie
Repressie:
- Betrekking tot onderdrukken naar onbewuste van ervaringen die anders te veel angst zouden
opwekken en dus niet gewenst zijn
ð Wat is het basismechanisme van het verdedigingsmechanisme?
• = Repressie!
- Vb. vijandig gevoel tegenover ouder
Reactie formatie:
- Onderdrukking van een impuls door het ostentatief tonen van het tegengestelde gedrag.
- Vb. gevoelens naar leraar, dus gedraagt zich vijandig naar leraar
Verplaatsing:
- Heroriënteren van onaanvaardbare driften en gevoelens naar andere mensen en objecten om de
echte aard te verbergen
- Vb. vrouw moet haar baas niet, dus werkt frustratie op gezin uit
Fixatie:
- Ontwikkelen zich wanneer psychische energie in bepaald ontwikkelingsstadium geblokkeerd wordt
- Psychologische verandering is moeilijk
- Vb. mensen die roken in orale stadium vast
Regressie:
- Wanneer een persoon terugkeert naar een vroeger stadium
- Vb. kind dat door stress terug in bed plast
Projectie:
- Onaanvaardbare gevoelens bij anderen zien, maar komen uit eigen onbewuste
- Vb. “al wat je zegt ben je zelf”
- Pathologisch: achtervolgingswaan paranoia
Introjectie:
- Positieve eigenschappen van andere persoon in jezelf leggen om eigen onadequaatheid te
compenseren
- Vb. mateloos bewonderen van helden, en met hen identificeren
Sublimatie:
- Veredelen van een instinct. Herkanaliseren van een instinct naar meer aanvaardbare vorm
- Vb. agressie naar sport omzetten
- Heeft sociale waarden!
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chiaraweygaerts. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,19. Je zit daarna nergens aan vast.
