Samenvatting
samenvatting: anatomie en fysiologie
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
zowel cursus als powerpoint werden gebruikt (leerstof 1e jaar BMLT)
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 50 pagina's
Voorbeeld 4 van de 50 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Anatomie en fysiologieInleiding
Anatomie
= wetenschap v/d vorm en bouw v/h menselijk lichaam
• Macroscopisch = blote oog
• Microscopisch = lichtmicroscoop
• Submicroscopisch = elektronenmicroscoop
Opbouw menselijk lichaam
1. Orgaanstelsel = bv. Spijsverteringsstelsel
2. Organen = bv. Darmen
3. Weefsels = bv. Gladspierweefsel ➔ histologie
4. Cellen = bv. Spiercellen ➔ cytologie
Fysiologie
= wetenschap v/d normale werking v/h lichaam
• Werking van organen
• Wijze waarop organen elkaar beïnvloeden
• Lichamelijke reacties op de omgeving
Levensverrichtingen
• Vegetatieve (= onwillekeurig, onbewust) verrichtingen = ademhaling, opname van voedsel, stofwisseling,
regeling v/d lichaamstemperatuur, excretie van afvalstoffen, transport
Autonoom zenuwstelsel ((para)sympathisch) en het endocrien stelsel (hormoonstelsel)
• Animale (= willekeurig, bewust) verrichtingen = voortplanting, contact met de omgeving (zintuigen),
uitvoeren van bewegingen (spier en beenderstelsel)
Centraal en perifeer zenuwstelsel
Indeling van het lichaam
• Anatomisch = hoofd, hals, romp en ledematen
• Fysiologisch = organenstelsels (bv. Skelet, spierstelsel,….)
Topografie
= beschrijft de ligging van de lichaamsstructuren t.o.v. elkaar
Ventraal Naar voren toe (buik) Caudaal Naar de bekken toe
Dorsaal Naar achteren toe (rug) Posterior Naar achter
Proximaal Dichter bij de romp anterior Naar voor
Distaal Verwijderd van de romp Superior hoger
Craniaal Naar het hoofd toe Inferior Lager
Mediaal Naar het midden toe superficieel Oppervlakkig
lateraal Naar de zijdevlakken toe Profundus Diep gelegen
externus Buitenzijde internus Binnenzijde
,Hoofdstuk 1: het skelet
Kraakbeenweefsel en beenweefsel
Samenstelling kraakbeen
• Chondrocyten = kraakbeencellen
• Chondrine = kraakbeenlijm
• Perichondrium = kraakbeenvlies (vezelig bindweefsel
Geen bloedvaten, geen aansturing zenuwcellen
Soorten kraakbeen
• Hyalien/glasachtig kraakbeen (bv. Bij ribben)
• Elastisch kraakbeen (bv. Bij oren)
• Vezelig kraakbeen (bv. Tussen de ruggenwervels)
Functies van kraakbeenweefsel
• Elasticiteit
• Gladheid (artrose = aantasting kraakbeen)
• Schokdempend vermogen
Samenstelling beenweefsel
• Stamcellen = gelegen op het periosteum en het endosteum ➔ ontwikkelen verder tot osteoblasten
• Osteoblasten = botopbouw (maken matrix aan) ➔ ontwikkelen verder tot osteocyten
• Osteoclasten = meerkernig, botafbraak
• Osteocyten = niet-delende cellen = concentratie mineralen in stand houden
Functies beenweefsel
• Bescherming weke organen
• Aanhechting v/d skeletspieren
• Beweging
• Opslagplaats voor mineralen
o Calcium
▪ Parathormoon = geproduceerd door de hoofdcellen v/d bijschildklier + ca stijgt
▪ Calcitonine = geproduceerd door de C-cellen schildklier + ca daalt
▪ Vitamine D3 = stimuleert mineralisatie bot
Cholesterol ➔ vitamine D3 (niet actief) ➔ vitamine D3 actief
UV-licht lever/nieren
o Lood en andere toxische stoffen = snelle opname van lood uit het bloed in het bloed (detoxificierend
mechanisme) ➔ verslechterd botkwaliteit
o Radioactieve elementen = opname uit bloed in bloed ➔ schadelijk: straling = kanker
o Fluoride =opgenomen door het bot / bevordert beenvorming + maakt tandglazuur aan (bescherming
tandcarriers)
• Productie bloedcellen = rood beenmerg
• Opslagplaat van vet (=triglyceriden) = geel beenmerg
,Het skelet
De wervelkolom
Vormt de basis v/d stam v/h lichaam ➔ 33-34 wervels (vertebrae) en
tussenwervelschijven (disci intervertebrales)
• 7 halswervels ( vertebrae cervicales)
• 12 borstwervel (vertebrae thoracales)
• 5 lendenwervels (vertebrae lumbales)
• Heiligbeen = os sacrum
• Staartbeen = os coccygis
Lumbago = overbelasting en verrekking v/d lumbale wervelzuil
Bouw wervel
• Ringvormig
• Wervellichaam en wervelboog omsluit het wervelkanaal
• Wervelboog = loopt dorsaal uit op een doornuitsteeksel (processus spinosus)
• Tussen wervellichaam = discus intervertebralis (kraakbenig tussenwervelschijf)
Wervelkolom = buigbaar + elastische banden verbindt ze met elkaar
• Opeenvolging van wervelgaten ➔ vormen het wervelkanaal (canalis vertebralis)
• Bovenste halswervel = atlas ➔ ja-knikken
• Tweede halswervel = axis/draaier ➔ nee knikken
Rugpunctie = in L4 ➔ meer plaats + 2/3 ruggenmerg is aanwezig
De ribben
• 12 ribben verbonden met de borstwervels + via kraakbeen in verbinding met het borstbeen
o 7 ware ribben
o 3 valse ribben
o 2 paar zwevende ribben = verbonden met de thoracale wervels
Functies ribben
• Beschermen (organen in borstholte)
• Ademhaling
Borstbeen/sternum
• Manubrium/ handvat = vasthechting sleutelbeen
• Corpus/lichaam
• Processus xiophoideus/zwaardvormig uitsteeksel = klein + meestal kraakbenig
Makkelijk voor beenmergpunt ➔ ligt vlak onder huid + bevat veel rood beenmerg
Schoudergordel
• Licht gebouw + goed beweeglijk (grijpfunctie)
, Bekkengordel/pelvis
= 2 heupbeenderen, heiligbeen en het staartbeen
• Vooraan = 2 heupbeenderen met elkaar verbonden
• De verbinding = kraakbeenstuk (symphysis) + ligamenten
• Achteraan = gewricht samen met het os sacrum
Os ilium = darmbeen
Os ischuim = zitbeen
Os pubis = schaambeen
Indeling bekken
• Grote bekken (bovenste = craniale deel)
• Kleine bekken (kleiner + omringd door een volledige binnenring)
• Vrouw: breder, man: hartvormig
Onderste ledematen
Beenderen van de schedel
1. Hersenschedel/ cranium cerebrale
• Omsluit de hersenen
• schedeldak + schedelbasis
o Tussen schedelbasis ➔ kleine openingen = voor bloedvaten, zenuwen en ruggenmerg
• Onbeweeglijk: door naden
2. Aangezichtschedel/ cranium viscerale
3. Schedel van een pasgeborene
• Beenderen liggen los van elkaar ➔ verbonden door bindweefsel
• 2e levensjaar voltooid
• 2 grote openingen
o Grote fontanel = 2 wandbeenderen tegen voorhoofdsbeen (36e levensmaand)
o Kleine fontanel = 2 wandbeenderen tegen achterhoofdsbeen (3e levensmaand)
Gewrichten
Soorten naargelang de bewegelijkheid
1. Onbeweeglijke gewichten
• Verbonden door tussenliggend bindweefsel
2. Weinig beweeglijke gewrichten
• Verbonden met tussenliggend bindweefsel
3. Zeer beweeglijke gewrichten
• Eigenlijke gewrichten
• Holte = gevuld met gewrichtsmeer/synoviaal vocht, vastgehouden door synoviaal vlies, omgeven
door gewrichtskapsel
▪ Uiteinden = omgeven door laagje kraakbeen, bij elkaar gehouden door gewrichtskapsel (capsula articularis)
• Synoviaal vlies = bedekt binnenzijde kapsel + scheidt geel gewrichtsmeer (synovia) af
• Synovia = bevat voedingsstoffen + beweeglijker + minder wrijving
• Gewrichtsholte = luchtledig voor beenderen ➔ makkelijk bij elkaar houden
• Gewricht = versterkt door spieren en gewrichtsbanden/ligamenten
o Bevat vezelig kraakbeenstukjes ➔ gewrichtsvlakken beter doen passen
o Menisci groeien vanuit het gewrichtskapsel ➔ kan loskomen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ronnadeconinck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 71184 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen