Het is niet gemakkelijk in enkele woorden te omschrijven wat erfgoed nu eigenlijk is. Nochtans is het
van belang dat we allemaal min of meer eenzelfde beeld hebben van erfgoed voor we er mee aan
de slag willen gaan in de klas.
ERFGOED IN DEFINITIES
Er bestaan verschillende definities waarin erfgoed wordt omschreven. En elk van die definities heeft
het bij het rechte eind. Hieronder selecteerde Isabel enkele van deze definities:
1
,2
,Erfgoed is dus zeer divers, we komen het in enorm veel aspecten van het (dagelijkse) leven tegen,
en dit in allerlei vormen en contexten. Erfgoed is eigenlijk alom aanwezig, het maakt op zo’n
inherente manier deel uit van ons leven da we er niet bij stilstaan dat we eigenlijk met erfgoed te
maken hebben. Erfgoed is dus zeker niet alleen de beroemde fresco’s van Michelangelo in de
Sixtijnse kapel in Vaticaanstad, maar is ook een schilderij gemaakt door je opa; is niet alleen een
sonate van Beethoven, maar ook een simpel volksliedje; is niet alleen de juwelencollectie van de
Queen Mother in de Tower in Londen, maar ook een halssnoer gekregen van je overgrootmoeder, is
niet alleen de Acropolis in Athene, maar ook een oude katoenfabriek in Gent, is niet alleen de
beroemde wandtapijten die we kunnen bewonderen in het MSK in Brussel, maar ook een kantwerkje
gemaakt door een Brusselse kantwerkster, is niet alleen de bekende Romeinse heirbaan de Via
Appia, maar ook een holleweg in het Neigembos nabij Halle… en zo kunnen we oneindig blijven
doorgaan. Als we het hebben over cultureel erfgoed, hebben we het dus zeker niet alleen over
“grote” culturele uitingen, maar ook over “kleinere” kunstwerkjes die mensen maakten. Daarnaast
gaat het niet alleen om tastbare dingen, maar ook om niet tastbare dingen, zoals een liejde, een
respect van je oma, eetgewoonten enzovoort.
alle uitingen en sporen die voortkomen uit
Ø handelingen = materieel erfgoed = tastbaar (met onze handen kunnen we
dingen maken, we voelen ze)
verplaatsbaar = roerend
à ketting van oma, recept
niet verplaatsbaar = onroerend
à (piramides, Atomium, Eifeltoren, Japanse toren, plantentuin)
Ø gedragingen = immaterieel erfgoed = niet tastbaar
van onze voorouders
Erfgoed vinden we belangrijk om dat te bewaren. En ons DNA kunnen we niet kiezen of we dat
bewaren. Het DNA hebben we geërfd maar is geen erfgoed.
Een recept is zowel een handeling als een gedraging zijn. Het recept zelf is uit een handeling. Hoe
wij eten, onze eetgewoontes bij dat eten is dan wel bij gedragingen.
3
, 1.1 ERFGOED IN VAKJES
Om in al deze vormen van erfgoed een beetje onze weg te vinden, maken we gebruik van een
typologie van cultureel erfgoed. We moeten er ons wel van bewust zijn dat zo’n indeling in
categorieën relatief is, dat de verschillende categorieën met elkaar in verband staan en moeilijk van
elkaar te scheiden zijn. Dat de ene categorie betekenis krijgt door de andere en omgekeerd.
Bijvoorbeeld het halssnoer dat je gekregen hebt van je overgrootmoeder.
Ø Het is op zich al het bewaren waar omdat het jaren oud is en getuige is van een oude
verfijnde techniek van goudsmeedkunst.
Ø Het halssnoer is ook verbonden aan een lang verhaal dat andere aspecten van het verleden
prijsgeeft: Ter gelegenheid van welke bijzondere gebeurtenis kreeg je overgrootmoeder dit
juweel? Hoe kwam het bij jou terecht? Wie was de ambachtsman die het maakte? En nog
vele andere vragen…
Door het verhaal achter het juweel te ontdekken krijgt het juweel, naast haar ouderdom, nog een
andere waarde. Het krijgt een context, het krijgt een plaats in een ruimer geheel en komt zo tot
leven. Ook de emotionele waarde die dit erfstuk voor jou heeft speelt een rol in het verhaal. Je kan
dus als het ware een biografie van je halssnoer schrijven.
Enerzijds hebben we de tastbaar of materieel erfgoed en anderzijds hebben we niet tastbaar of
immateriële bronnen.
De eerste categorie kunnen we nog eens opdelen in verplaatsbare of roerende bronnen en niet
verplaatsbare en onroerende bronnen.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper tunkeocula. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.