Dit is een samenvatting van de powerpoint en mijn bijhorende notities uit de les. De betrokken casus met bijhorende oplossingen zijn ook te vinden in dit document.
Autismespectrumstoornissen en leerproblemen
1. Autismespectrumstoornissen en rekenen
Opmerkelijk veel kinderen met autisme met rekenproblemen in praktijk.
o Vanuit cognitieve verklaringsmodellen zoals ToM, executieve functies, centrale coherentie en
contextblindheid (= Autistisch denken) impact verwachten op het rekenen.
Weinig onderzoek uitgevoerd: Autisme wordt veel onderzocht maar op logopedisch vlak zeer weinig
13 keer minder onderzoek naar dyscalculie dan naar dyslexie en autisme.
Hogere comorbiditeit: 12%-46% ↔ 2%-14%
o 3% van de kinderen met dyscalculie heeft ook ASS
Rekenproducten = spectrum
o Meeste kinderen met autisme rekenen naarmate hun IQ heel zwakke en heel sterke rekenaars
Rekenprocessen -> andere rekenprocessen en rekenstrategieën
o Ze ontwikkelen deze zelf
Profiel:
o Meeste kinderen conform cognitief functioneren
o Substantieel aandeel een relatieve sterkte of zwakte voor rekenen…
Bij de kleuters (2de en 3de) geen significante verschillen
o 2de kleuterklas: weinig aandacht voor getallen
o 3de kleuterklas: plots meer aandacht voor getallen
Marginaal significante verschillen bij
o Verbaal subitizeren (accuraatheid en benoemen)
o Conceptuele kennis van het tellen
Verbaal subitizeren = meest voorspellend bij ASS
Zowel benoemen als tellen = belangrijke voorspellers => benoemtaak en taaltaak moeten in testbatterij zitten
Bij de lagere schoolkinderen
o Zowel sterktes, middelde scores, als zwaktes
o Voornamelijk moeilijkheden met de introductie van nieuw rekenmateriaal?
o Bv. optellen en aftrekken gaat moeilijk maar in het 3de leerjaar verdwijnen deze moeilijkheden
OORZAAK? Autisme heeft moeite met nieuwe vaardigheden maar bij routine en veel aanbreng
kunnen ze zich aanpassen en gaat het beter -> tijd nodig om te wennen aan nieuwe stof.
Op groepsniveau
o Vooral gelijkenissen met typische ontwikkelende kinderen = geruststellende boodschap voor ouders!
o Geen grootschalige rekengerelateerde aanpassingen aan handboeken en interventies nodig.
o M-decreet van toepassing
Zwakkere scores te verklaren vanuit moeilijkheden met:
o Cognitieve flexibiliteit?
o Verwerking van nieuwe stimuli?
o Leren van nieuw of complex gedrag?
Tips
o Voer een uitgebreid onderzoek in verschillende contexten: sterkte-zwakte analyse
Rekenvaardigheden op school, thuis, tijdens onderzoek?
Observeer tijdens het onderzoek
Bevraag de omgeving:
Wanneer vallen de rekenlessen/rekentoetsen?
1
, Welke methode wordt op school aangeboden?
…
o Formuleer mogelijke hypotheses die het gedrag (de rekenfout) verklaren:
Door het autistisch denken?
Omdat de situatie niet aangepast is?
Omdat het kind in die situatie niet in basisrust is?
Omdat het kind een (comorbide) rekenstoornis heeft?
o Bij DCD
Leren gebruiken/hanteren van geodriehoek
Expliciet stilstaan bij het functionele -> opsommen waarbij je contextknopje indrukt
o Rekentaal = expliciete instructie
vaak problemen want voor rekentaal context nodig.
Maal, keer, som, optelling, min, aftrekken..
Net voor, net na, achter, over…
Eerste, laatste, grootste, kleinste…
‘Brug’oefening..
Lange instructies opsplitsen in korte instructies.
GA ER VAN UIT DAT JE ELKAAR NIET BEGRIJPT!
Voorbeeld casus A.
“A. komt niet tot rekenen. De meester geeft aan dat A. een rekenprobleem heeft.”
(Bij het werkblad blokkeerde ze volledig)
Vraag: Kunnen we dit verklaren vanuit het autistisch denken?
Executieve functies?
o Mogelijke problemen
Bij deze oefening veel organisatorische problemen om hier aan te
beginnen: Wat is de eerste oefening? Als het 5 is moet je gaan kleuren maar
terwijl je de kleur zoekt moet je het getal onthouden…
Plus en min door elkaar: heel de tijd flexibel denken van de ene strategie naar de andere.
In deze oefening zie niet meteen hoeveel oefeningen het zijn en hoelang je dus bezig bent.
o Tips om tot hypothese te komen:
Expliciete instructie in deelopdrachten:
Schrijf de uitkomst naast de rekenoefening.
Kleur de kabouter volgens de code.
Eén oefening maken als voorbeeld.
Plus en min onderscheiden door kleur dat het kind weet dat het van denkwijze moet veranderen.
Centrale coherentie?
o Mogelijke problemen
Kind blokkeert bij opdracht op kleurpotloden te nemen tijdens rekenles.
Kabouter is ongewoon tijdens rekenles
o Tips om tot hypothese te komen:
Enkel uitkomst opschrijven en niet ‘kleuren’ tijdens de rekenles
Kabouter = overbodig visueel element
Kabouter weglaten
Voor herhaling en generalisatie zorgen op een meer functionele manier
Contextblindheid?
o Mogelijke problemen
Kind moet kleuren dus heeft niet meer door dat het in rekenles zit
o Tips om tot hypothese te komen:
Oefening een titel geven = contextknopje indrukken
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lmtch. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
