Samenvatting
Samenvatting Bestuursrecht
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting lessen bestuursrecht aangevuld met de syllabus. Enkel de lessen gegeven door Brecht Warnez zijn niet opgenomen.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 65 pagina's
Voorbeeld 4 van de 65 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
BestuursrechtDEEL 1: DEFINITIE, INDELING, KENMERKEN EN BRONNEN VAN HET BESUURSRECHT
Hoofdstuk 1: definitie
Privaat vs publiekrecht
Privaatrecht: regeling private belangen
Publiekrecht: algemeen belang + beheer openbare diensten
- Organisatie en werking van de overheden
- Tss overheden onderling
- Tss overheid en private personen
1) Staatsrecht
= geheel van rechtsregels die de essentiële werking van de staat regelen en de bevoegdheid van haar
instellingen
- Structuur van de staat + werking democratie + wetgevende functies
o De fundamentele rechten en vrijheden van de burgers, de federalisering en de regels
inzake de herziening van de Grondwet
2) Bestuursrecht (administratief recht)
= geheel van geschreven en ongeschreven rechtsregels mbt organisatie, bevoegdheden, de werking
en het optreden van het bestuur van en de rechtsbescherming van de bestuurde tegen het
overheidsoptreden
Bestuur:
1) Activiteit (besturen: functionele benadering)
2) Geheel van instellingen dat met de realisatie van die overheidstaken belast is
(bestuursoverheid: organieke benadering)
Organieke overheidsoptreden: organisatie en de werking van de uitvoerende macht ongeacht of de
organen daarvan normatief optreden of besluiten met een individuele strekking nemen
- Ook nog andere overheidsinstellingen, bv. FOD, IVA’s en EVA’s
Functionele overheidsoptreden: bestuursrecht normeert ook handelen van de organen van de
wetgevende, rechterlijke macht of zelfs van niet-overheden wanneer zij een taak van bestuur of
uitvoering uitoefenen
- Bv. beslissingen vd kamer
- Ook wnr private partijen handelingen stellen die bekleed zijn met overheidsgezag, zal het
bestuursrecht dit optreden beheersen bv. examenbeslissingen van vrije onderwijsinstellingen
Hoofdstuk 2: algemeen en bijzonder bestuursrecht
Algemeen: werking vd overheidsorganisatie en de eigenlijke organisatie vd overheid,
rechtsbescherming tegen de overheid
- In heel het bestuursrecht van toepassing
- Geen codex
1
,Bijzonder: verzamelnaam voor diverse sectorale regelingen binnen bestuursrecht bv. omgevingsrecht
Algemeen en bijzonder bestuursrecht beïnvloeden elkaar
- Alg: bevat de basisbeginselen voor bijzonder bestuursrecht + aanvullende werking
- Specifieke theorieën ontwikkeld in kader van bijzonder bestuursrecht => alg bestuursrecht
o Bijzondere voorrechten
Bv. overheid: alg belang > privépersonen
- Publiekrechtelijke bevoegdheden bv. statutair personeel, eenzijdig bindende beslissing
Keerzijde: ook bijzondere plichten/ controle: niet misbruiken + altijd alg belang, bevoegdheid niet
overschrijden
Rechtsbeschermingsmechanismen : bv. transparantie, motivering
Wisselwerking met privaatrecht
Bv. statutaire ambtenaren hebben geen goede naam
- Wrm gebruikt overheid dan statutaire ambtenaren?
o HvC: overheid in beginsel statutair tewerkstellen contractueel is moeilijk =>
flexibiliteit
Bv. ruimtelijke ordening
- Overheid publiekrechtelijke bevoegdheden
o Bv. landbouwgebied => woongebied
- Rechtsbescherming is complex en uitgebreid
heel moeilijk om projecten te realiseren bv. windmolenproject
Bv. vergunningen
Probleem: grondwettelijke grendels en mensenrechten
o Bijzondere verplichtingen
o Alg belang – bestuursrecht vs privaatrecht – private relaties
- Een alomvattende eigen rechtstak, maar wisselwerking met het privaatrecht
Algemeen belang + bijzondere voorrechten + rechtsbescherming = moeilijk evenwicht
Hoofdstuk 3: kenmerken van het bestuursrecht
Uitzonderingsrecht?
- Ontstaan als uitzonderingsrecht tav het privaatrecht
o Bestuur bevoorrechte positie + bijzondere prerogatieven (eenzijdige bestuurlijke
rechtshandeling)
o Overheid heeft ook heel wat verplichtingen die niet gelden voor de burgers
Te eenzijdig om bestuursrecht nu als louter uitzonderingsrecht te bestempelen
- Bestuursrecht: andere inkleuring en finaliteit dan privaatrecht
Bestuursrecht = ius commune van de overheid
2
,TOCH blijft privaatrecht zeer relevant voor overheidsoptreden
- Besturen namen steeds vaker toevlucht naar het privaatrecht
- Bv. Algemene beginselen van behoorlijk bestuur
Modern bestuur => steeds vaker verwacht om zich niet als overheid te gedragen, maar als een
partner vd burger
- Wederkerig bestuursrecht: ook plichten als burger waarmee overheid moet rekening houden
o Enkel de kritieken die je op voorhand had ingeroepen
indien je als burger je kritiek verzuimt
Geen recht meer om die kritiek nog in te roepen voor de Raad van
Vergunningsbetwistingen
o Nu bij GwH voor nieuw advies
Basisrecht: wetboek van bestuursrecht
- Gedoemd om te mislukken want:
o Fragmentarisch: (weinig samenhang)
o Federale overheid en deelstaten (diverse staatshervormingen)
Zwaartepunt verschuift nr deelstaten
Bv. openbaarheid van bestuur: milieuinformatie niet
milieuinformatie
11 deelstaten: grote versplintering inzake openbaarheid van bestuur
Deelstaten moeien zich meer en meer: bevoegdheden toekennen en
weghalen
o Bv. veel rechtscolleges opgericht want te lange procedure bij
RvS
o Creatie Europeesrechtelijk bestuursrecht:
Bekendmaking van subsidie als overheid
Exclusief federale bevoegdheid?
o Basis : federaal
o Soms deelstaten: aanvullend/ afwijkend bv. formele
motivering
Hoofdstuk 4: de bronnen van het bestuursrecht
Onder de grond: aantal basisbeginselen zonder dat ze inroepbaar zijn => beleidslijnen/ principes
Wortels boven de grond : afdwingbare regels
- Principes die aan het geheel van het bestuursrecht gemeen zijn bv. beginselen van behoorlijk
bestuur
Stam
Wortels van het bestuursrecht
a) Grondwettelijke wortels
- Scheiding der machten : WM/UM/RM
Elkaars bevoegdheden respecteren
Nu: voorbijgestreefd want 4de macht: onafhankelijke regulatoren
3
, = ‘laatste dictaturen in België’ : we vertrouwen WM/UM niet want overheid is in veel domeinen
actief => niet meer onafhankelijk
DUS: onafhankelijke regulatoren => geen verantwoording
- Evenwicht macht – overheid
o Bv. FSMA, Nationale Bank, waterregulator
- Verregaande bevoegdheden bvv. Vergunningen intrekken etc.
Toch procedure: bij rechters: 1) onderhandelen, 2) rechters, 3) schorsing
- Rechtsstaat/ rechtmatigheidsbeginsel: regels moeten gevolgd worden, ook door de
overheid
o Hiërarchie van de rechtsregels
Rechtsregels uitgevaardigd door bestuursverheden: even binden maar niet
dezelfde rechtswaarde als formele wetten
Bestuurshandeling moet overeenstemmen met hogere rechtsregels
Exceptie van onwettigheid Art. 159 Gw.: enkel besluiten etc. toepassen voor
zover zij in overeenstemming zijn met alle hogere rechtsnormen
RvS kan schorsen en vernietigen
! zie pagina 13 cursus
o Onderworpenheid aan het recht (patere legem quam ipse fecisti)
Bestuursoverheden zijn gebonden door de algemene rechtsregels die zij zelf hebben uitgevaardigd
bij het nemen van individuele bestuursbeslissingen
François arrest van 26 augustus 1949: bestuursoverheid mag onder geen beding bij het nemen van
individuele besluiten zelf een van haar reglementen buiten toepassing laten, ook niet indien ze van
oordeel is dat haar reglement onwettig is
Bv. Koning onderworpen aan eigen KB’s Art. 159 Gw: exceptie van onwettigheid
Individuele administratieve rechtshandeling < reglementair besluit
o Toegewezen bevoegdheden
(federale)WM: beschikt over de volheid van bevoegdheid + residu nationale soevereiniteit Art. 105
Gw. – Art. 78 BWHI
Koning: kan geen algemene en permanente politie maatregelen uitvaardigen, enkel proportionele
maatregelen die erop gericht zijn een eminente dreiging te voorkomen (Art. 37, 96 en 107)
o Verbod op delegatie: Art. 33 Gw.
Gw. Bepaalt hoe bevoegdheden worden uitgeoefend, toewijzing van bevoegdheid: indien Gw. Zegt
OK => meest ruime bevoegdheid: wetgever mag overdragen aan andere overheid sommigen (bv.
grondrechten) mogen niet overgedragen worden
PRINCIPIEEL VERBOD ( Art. 33 Gw.) OP DELEGATIE BEVOEGDHEID DIE JE ZELF GEKREGEN HEBT:
RvS: onder bepaalde voorwaarden toch (sub)delegeren
1) Enkel aanvullingen/ details
2) Aan overheidsinstantie waar je zelf nog bepaalde controle over hebt
3) Periodieke terugkoppeling/ verantwoording met goedkeuring/ bekrachtiing
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper MarieVdp. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53022 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen