onderzoek bovenste gordel = complex! twee redenen
- spieren overbruggen halswervelzuil en bovenste gordel → op beide geledingen werking
- bovenste gordel bestaat uit twee beenderen: sleutelbeen (clavicula) + schouderblad (scapula)
beide beenderen komen in beweging bij gebruik van arm, gebruik van twee andere gewrichten
- scapula
- clavicula
→ palpabel door huid
lokaliseer ligging bij proefpersoon
- voorrand van schoudergordel (glooiend)
- achterzijde van schoudergordel: beenderige punten en randen
volgens welke klassieke assen kan het eindelijke schoudergewrich bewegen
- latero laterale as
- dorsoverntrale as
- langte as
hoe beweegt laterale zijde van sleutelbeen?
hoe beweegt onderste punt van scapula?
→ gewrichtsvlakken = slecht congruerend + bedekt met vezelkraakbeen
tussen clavicula:
extremitas sternalis (verbreding clavicula dat verbinding maakt met sternum) = verticaal vlak
en sternum:
incisurae clavicularis (twee schuine gewruchtskommetjes sternum) + kraakbeen dat doorloopt op eerste ribkraakbeen,
dus vergroot de pan
onderdelen:
+ discus articularis (kom = hol uiteinde van sternum, kop = extremitas sternalis van clavicula)
→ zorgt voor aanpassing (sluit rond kapsel aan)
→ verdeeld gewricht in twee holten met elks eigen synovia (= vloeistof over kraakbeen)
+ gewrichtskapsel: capsula articularis
→ wijd + stevig bevestigd door ligamenten
+ versterking: lig. sternoclavicularia anterius / posterius
→ anterius: vezels staan loodrecht op gewrichtskapsel
→ posterius: overeenkomstige ligging achter gewricht, maar veel sterker
+ verbinding beide clavicula: lig. interclaviculare
→ talrijke bundels, verbonden door talrijke boogvormige vezels + sterk ligament
+ drie bewegingsmogelijkheden (kogelgewricht)
+ verbinding eerste rib en clavicula: lig. costoclaviculare
werking: belet een daling van laterale clavicula met meer dan één centimeter (scheuring!!)
lig. costoclaviculare = continu (naast kapsel gespannen)
tussen eerste rib: grens kraakbeen - rib
en onderzijde extremitas sternalis (tuberositas costalis)
werking: kogelgewricht, drie bewegingsmogelijkheden
extremitas acromialis, clavicula → bewegingsmogelijkheden
- rotatie, om as van 20°
- cranio-caudale verplaatsingen (9 cm omhoog, 1 cm omlaag)
- dorsoventrale verplaatsing (6 cm naar voor en 6 cm naar achter)
bestaat uit twee delen:
- lateraal voorste deel: lig. trapezoideum
- vierhoekig + parasagittaal gericht
- van bovenste mediale rand van processus coracoideus
- naar linea trapezoidea van tuberositas coracoclavicularis
- mediaal achterste deel: lig. conoideum
- driehoekig + frontaal gericht
- van basis van processus coracoideus
- naar tuberculum conoideum (waaiervormig)
werking: beperken verplaatsing van scapula tov clavicula (kogelgewricht)
- scapula: stevig tegen borstkas gedrukt door luchtdruk en spieren
- clavicula: beperkt in beweeglijkheid door sternoclaviculair gewricht
werking totale gordel: art. sternoclavicularis
→ verschillende standen van pas schoudergewricht
→ glijbeweging van schouderblad tow thoraxwand (hoek scapula en clavicula variëert)
banden aan schouderblad:
- lig. coraco-arcomiale
- overbrugd schoudergewricht
- van processus coracoideus
- naar schoudertop
- lig. transversum scapulae superius
- overbrugd incisura scapulae
derde element: spieren
→ omwille van insertie en oorsprong: drie spiergroepen beschrijven
samenvatting: p90-102
Mm. thoracales dorsales (verbinden schouder met romp)
● Mm. rhomboidei minor en major (N dorsalis scapulae, C5)
○ vormt spierketen M. serratus anterior
● M. levator scapulae (N. dorsalis scapulae, C5)
● M. serratus anterior (N. thoracicus longus, C5-C7)
● (M. pectoralis minor en major)
Mm. thoracales ventrales (verbinden scapula met wervels)
● (M. omohyoideus)
● (M. sternohyoideus)
, ● M. subclavius (N. subclavius, C5-C6)
Mm. craniothoracales (verbinden schedel met sternum, clavicula, scapula)
→ belangrijke taak bij rotatie en retroflexie van halswervelzuil
● M. trapezius (N. accessorius over M. levator scapulae of N. XI C2-C4)
○ meest oppervlakkig rugspier
● M. sternocleidomastoideus (N. accessorius of N. XI)
○ overdekt alle halsspieren
extra: trapezius:
langs diepe zijde, in betrekking met (van craniaal naar caudaal)
- Mm. splenius capitis en cervicis
- M. semispinalis capitis
- M. levator scapulae
- Mm. rhomboidei
- Mm. supra- en infraspinatus
- M. deltoideus
- M/ latissimus dorsi
voorrand van pars descendens (laterale ⅓ van achterbovenrand van clavicula): boven naar onder:
- M. splenius cervicis
- M. levator scapulae
- M. scalenus posterior
- M. omohyoideus
laterale van pars ascendens (onderrand van mediale ⅓ van spina scapulae): boven naar onder:
- M. deltoideus
- M. infraspinatus
- M. rhomboideus maior
- M. latissimus dorsi
werking:
- 1 op schoudercomplex: partiële contractie:
- pars transversa: trekt scapula naar mediaal
- pars descendens: trekt scapula naar mediaal en craniaal: ondersteund de werking
van M. serratus anterior door de pan van scapula naar boven te roteren
- pars ascendens: trekt de scapula naar mediaal en caudaal
- globale contractie: bijeen brengen en heffen van schouders
- 2 op hoofd: bij een gefixeerde scapula:
- unilateraal: lateroflexie + contralaterale rotatie + retroversie
- bilateraal: retroversie (naar boven kijken)
extra sternocleidomastoideus
haar achterrand: van craniaal naar caudaal:
- M. splenius capitis
- M. levator scapulae
- M. scalenus posterior en medius
- M. omohyoideus
haar voorrand: van craniaal naar caudaal:
- M. digastricus, venter posterior
- M. omohyoideus, venter superior
- M. sternohyoideus
- M. sternothyroideus (lager)
- grote bloedvaten in hals
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper vanosselaersofie. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.