Samenvatting van de cursus, notities en ppt vd lessen gerechtelijke geneeskunde gegeven id 2de bac criminologie aan de KUL door professor Van de Voorde
Gerechtelijke geneeskunde en criminalistiek
Justitie en geneeskunde
Het gerecht
- Staande magistratuur = openbare aanklager (procureur)
o Opsporen van misdrijven (opsporingsonderzoek)
o Brengen elementen/feiten naar voor dat de feiten zijn gepleegd
o Vervolgen van misdrijven verdachten voor de rechtbank brengen (requisitoir)
- Zetelende magistratuur = rechters
o Oordelen over schuldvraag
Beoordeling
Veroordeling
o Onafhankelijk gerechtelijk onderzoek
Vooronderzoek door onderzoeksrechter (à chare en à décharge)
Zijn totaal onafhankelijken onpartijdig
Onderzoek gebeurt op niet-tegensprekelijke wijze
Terechtzitting
Verloop strafrechtelijk onderzoek
- Opsporingsonderzoek door procureur
o Seponering
o Opsporing
Voorlopige aanhouding (48h)
Vordering onderzoeksrechter
o Vervolging
- Gerechtelijk vooronderzoek door onderzoeksrechter
o Maatregelen inbreuk op de privacy (telefoontap, huiszoeking, …)
o Voorlopige hechtenis
- Raadkamer (1e aanleg) kamer inbeschuldigingstelling (beroep)
o Beslissingen over voorlopige hechtenis
o Doorverwijzing naar rechtbank
o Buiten vervolginstelling
Strafrechtelijk onderzoek
- Wetboek van strafvordering
- Politie (gerechtelijke opdrachten) PV
- Procureur des Konings (mag zich laten bijstaan door deskundigen als raadgevers)
- Geheim van onderzoek: zolang onderzoek loopt moet inhoud geheim blijven
- Niet tegensprekelijk (maar wet Franchimont): betrokken partijen kunnen wel bv dossier
inkijken
- Eed van deskundige
Burgerlijk recht
- Principe van schadevergoeding
- Aansprakelijkheid
o Contractueel
1
, Inspanningsverbintenis goed huisvaderprincipe
= dat de arts zich ertoe verbindt zich in te spannen om een zo goed
mogelijk resultaat te bekomen (informatieplicht +
toestemmingsvereiste + verplichting te handelen volgens de huidige
stand vd medische wetenschap)
Resultaatsverbintenis
= dat het medisch handelen moet leiden tot een bepaald resultaat
en moet beantwoorden aan een welbepaald verwachtingspatroon
o Buiten-contractueel (quasi-delictueel) correctheid handelen
Nalatigheid
Onvoorzichtigheid
- Expertise tegensprekelijk
o Causaal verband feit – schade
o Omvang schade
Deskundige (iedere arts ≠ specialist)
- PK – onderzoeksrechter – rechtbank
- Verplicht opdracht te aanvaarden tenzij wrakingsgrond (partijdigheid, onbevoegdheid)
- Onder eed
- Nationaal register gerechtsdeskundigen
o Officiële titel (algemene eedaflegging)
o EXP nummer
o Aantal voorwaarden
o Aanvaardingscommissie
- Strafzaken: inbreuk tegen de strafwet geen onderscheid tussen deskundigen in strafzaken
en deskundigen in burgerlijke zaken
o Bewijs van inbreuk en daderschap
o Niet-tegensprekelijk (uitz. Burgerlijke belangen)
o Strafrechtelijke tarieven
- Burgerlijke zaken: schadevergoeding
o Tegensprekelijke procedure
o Kosten voor meest gerede partij
o Bewijsvoering door eisende partij
Causaal verband tussen feiten en schade
Evaluatie omvang vd (menselijke) schade
Forensische wetenschappen
- Geheel van alle wetenschappen en technologische disciplines die kunnen worden
aangewend ter opheldering van gerezen rechtsvragen
- Waarheidsvinding achterhalen van de ‘waarheid’
o Opheldering feiten
o Materiële bewijsvoering
- Specifieke kennis en kunde
o Vakkennis
o Forensische kennis
o Criminalistiek
- Bijdragen tot ‘criminologie’: leer van misdadig gedrag
2
, o Crime analysis
o Crime management
- Gedragswetenschappen
o Psychologie
o Sociologie
- Natuurwetenschappen
o Ingenieurswetenschappen
o Medische wetenschappen
Forensische geneeskunde
- Gerechtelijke geneeskunde is de studie van alle problemen die zich bij de rechtspleging
kunnen voordoen en slechts met deskundige hulp ve arts kunnen opgelost worden
- Aanwenden van medische kennis en kunde ter opheldering vd waarheid
Taakomschrijving forensische geneeskunde
- Forensische pathologie (postmortem onderzoeken)
- Forensische kliniek
o Vaststellen en interpreteren verwondingen
o Evaluatie menselijke schade
o Evaluatie rij-geschiktheid
- Expertisen
o Studie medische dossiers
o Beoordelen medisch handelen
o Adviesverlening
- Forensisch labo: biologische sporen
Forensische medische wetenschap
- Forensische geneeskunde
- Forensische toxicologie
- Forensische genetica
- Forensische odontologie
- Forensische antropologie
- Forensische psychiatrie
o Toerekeningsvatbaarheid
Staat van krankzinnigheid
(onweerstaanbare dwang)
o Gedwongen opname
Wet ter bescherming geestesziekte 26 juni ‘90
Beschermende maatregelen
Psychiatrische observatie (max 40 dagen)
Psychiatrisch verblijf (max 2 jaar)
Voorwaarden:
Gevaar voor zichzelf of derden
Psychiatrische aandoening
Enige mogelijkheid
PK – vrederechter – psychiater
o Behandeling psychiatrische delinquenten
3
, Uitoefening geneeskunde:
- Artsendiploma (unief) visum (FOD volksgezondheid)
- Geneeskundige commissie lichamelijk en geestelijk geschikt zijn (visum)
- Orde der Artsen (lidgeld) deontologie
- Bij opzettelijkheid prijsgeven van ‘geheimen’ vastgesteld bij uitoefening beroep
- Uitzonderingen
- Code van Geneeskundige Plichtenleer (art. 25 & 29)
o = laat de arts slechts toe medische informatie van zijn patiënt te verstrekken aan een
andere arts, en dit binnen de perken vh noodzakelijke
o De arts respecteert het medisch geheim. Dit omvat hetgeen de patiënt hem
toevertrouwt en wat hijzelf ziet, hoort, verneemt, vaststelt, ontdekt of opvangt bij de
uitoefening van zijn beroep
o Deze verplichting blijft bestaan na het overlijden vd patiënt
o De arts zorgt ervoor dat zijn medewerkers de confidentialiteit respecteren zich
houden aan discretie
- Aangifteplicht van ‘geval dat aanleiding geeft tot gerechtelijk onderzoek, zoals, vb.
vergiftiging’
Niet voor arts wanneer tijdens beroepsuitoefening
Art. 29 CGP = Art. 458bis Sw spreekrecht in geval van:
- Slachtoffer van misdrijf
o Fysieke agressie
o Seksuele agressie
o Mishandeling
o Ernstige verwaarlozing
- Minderjarige en kwetsbaar persoon (= aangetaste handelings- en/of oordeelsbekwaamheid
kan zelf niet meer beslissen en arts kan ih voordeel vd patiënt klacht indienen)
- Voorwaarden voor de arts binnen hulpverlening
o Zelf vastgesteld (onderzoek patiënt/in vertrouwen genomen)
o Ernstig & dreigend gevaar voor fysieke/psychische gezondheid
o Zelf of met hulp van derden geen bescherming kunnen bieden
- Noodtoestand
Toepassing
- Mededelen van informatie
o Nooit aan ‘leken’ algemeen attest
o Wel aan ‘wetarts’
- Aangifte
o Patiënt is dader zwijgplicht
Maatschappelijk belang
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mdvkuleuven. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
