Samenvatting: Anatomie van de
Zenuwen:
Autonome zenuwstelsel:
• Stimuleert en controleert lichaamsdelen die onttrokken zijn aan de bewuste controle
o Niet alleen reflexmatig, maar ook onder invloed van
hogere centra
▪ Hypothalamus
• Verklaart plotselinge emotie gaat
gepaard met hartversnelling…
• Stimuleert 3 types van weefsel:
o Hartspier
o Meeste klieren
o Gladde spieren
• Ingedeeld in 3 delen:
o Orthosympatisch
o Parasympatisch
o Enterisch (zie neuroanatomie)
Ortho- en parasympatisch:
• Bezenuwen dezelfde organen en structuren, op enkele
uitzonderingen na
• Beide stelsels hebben een antagonistische werking op elkaar
o OS; hartslag stimuleren
o PS; hartslag vertragen
• Beide zijn constant actief en dient dus een evenwicht te
bereiken
o Evenwicht kan verbroken worden door verhoging of verlaging van stimulatie
Uitzonderingen van OS en PS:
• Enkel orthosympatisch:
o Lichaamsarteriën
o Zweetklieren
o Bloedvaten van neuromucosa en zwellichamen wel door OS en PS
• Enkel parasympatisch:
o Spierwand van uterus
Anatomie van de Zenuwen
, 2
Gevoeligheid van diepe organen:
• Uitgesproken pijngevoeligheid
o Geïnnerveerd door spinale of craniale zenuwen of viscerosensibele
o Dura, hart, trommelvlies, slijmvlies middenoor
• Minder scherp omschreven gevoeligheid
o Geïnnerveerd door viscerosensibele vezels die meelopen met autonome
zenuwplexussen
o Holle organen, uterus, darm, urineblaas
• Organen zonder innervatie:
• Hersenen, borstklier, leverparenchym, borstklier
Orthosympatisch zenuwstelsel:
• Meest gestimuleerd bij stresstoestanden (fysiek als psychologisch)
• Bestaat uit 2-neuronenbanen:
o Korte preganglionaire neuronen zijn gelegen in de cornu laterale van de medulla
spinalis
▪ Alleen in de segmenten C8-L2
▪ Axonen zijn gemyeleniseerd
▪ Eindigen via ramus communicans albus in de truncus sympathicus
• Bestaande uit ganglia en bundels axonen
o Lange postganglionaire neuronen
▪ Hebben geen myeline rond de axonen
Anatomie van de Zenuwen
, 3
Truncus sympathicus:
• Cervicaal deel:
o Oorspronkelijke 8 elementen zijn gefuseerd tot:
▪ Ganglion cervicale superior (C1-C4)
▪ Ganglion cervicale mediale (C5-C6)
▪ Ganglion cervicale inferior (C7-C8)
o Preganglionaire vezels bestemd voor het hoofd stijgen tot ganglion cervicale
superior
▪ Postganglionair zal verder lopen rond bloedvaten om hoofd en hals te
bereiken (plexus caroticus)
• Regio T1-T4:
o OS-vezels bestemd voor doorbloeding hart en longen dringen naar ganglion
cervicale inferior en mediale
▪ Hier synaps vormen met postganglionaire vezels om zo verder te lopen naar
long en hart
• Regio T5-T12:
o OS bezenuwing van de buikholte
▪ Vormen geen synaps in de truncus, maar verlopen verder in verschillende
zenuwen
• Ze eindigen in prevertebrale ganglia
o Ganglion mesentericum superius, ganglion coeliacum en
ganglion renale
▪ Vervolgens vormen ze een fijn plexus naar de verschillende abdominale
organen
• Ook vezels van de n. X komen hier toe
• Regio T8-T11:
o Preganglionaire axonen lopen rechtstreeks naar de bijnieren
• Regio L1-L3:
o Preganglionaire vezels van de pelvische organen
o Dalen verder af in de truncus zonder synaps te vormen
▪ Vormen synaps in ganglion mesentericum inferius
o Trekken verder langs plexus hypogastricus superior en plexus pelvicus naar de
doelorganen
• Regio L3-L6:
o Niets zal het ruggenmerg verlaten (noch OS, noch PS)
Parasympatisch zenuwstelsel:
• Meest actief bij ontspannende of rustende houding
• Bestaat uit 2 neuronenbanen:
o Lange pre- en korte postganglionaire banen
• Preganglionaire cellichamen zijn gelegen in de hersenstam en in de grijze stof van het
ruggenmerg ter hoogte van S2-S4
Craniale parasympathicus:
• Cellichamen zijn gebundeld in verschillende specifieke nuclei
o Axonen voegen zich bij n. III, VII, IX en X
Anatomie van de Zenuwen
, 4
▪ Zie verder
• Lange preganglionaire vezels maken synaps met korte postganglionaire vezels naar het
doelorgaan
o Ganglia zijn dus gelegen in de buurt van structuur die bezenuwd moet worden
Nuclei van Edingher-Westphal:
• Dorsaal van de nuclei van de n. III, ter hoogte van de colliculi superiores van mesencefalon
• Preganglionaire vezels zullen zich voegen bij de motorische vezels van de n. III
o Ze zullen eindigen in het ganglion ciliaris
▪ Verderlopen via de nervi ciliaris breves naar m. ciliaris en m. spincter in de
oogbol
Preganglionaire vezels van de n. facialis:
• Vezels gelegen in de nucleus salivatorius superior
o Axonen lopen verder met n. VII, splitsen af als nervus petrosus maior
▪ Vormen synaps in ganglion pterygopalatinum
• Gaan naar klieren in verhemelte, neusslijmvlies, keelholte en
traanklier
o Via chorda tympanica kan het ook naar ganglion submandibulare (via n. lingualis)
▪ Vervolgens naar glandula sublingualis en submandibulare
Preganglionaire vezels van de n. glossopharyngeus:
• Vezels liggen in de nucleus salivatorius inferior
o Lopen via de n. tympanicus, via n. petrosus minor naar ganglion oticum
▪ Postganglionaire vezels lopen naar glandula parotidea via n. VII en VIII
• Ook naar kliertjes aan tongbasis en achterzijde mondholte
Preganglionaire vezels van de n. vagus:
• Bezenuwen hart, longen, alle abdominale organen (behalve colon descendens, rectum,
nieren en geslachtsorganen)
• Preganglionaire neuronen zijn gegroepeerd in nucleus dorsalis vagi
o Eindigen pas in ganglia gelegen in de wand van voormelde organen
Sacraal parasympathisch systeem:
• Bezenuwen colon descendens, sigmoïd, rectum en de urogenitale organen
• Preganglionaire vezels liggen in grijze stof van beenmergsegmenten S2-S4
o Verlaten beenmerg via ramix ventrales
▪ Splitsen af naar nervi erigentes
• Gaan naar:
o Rami cardiaci (hart)
o Rami bronchiales (bronchi en longen)
o Truncus vagalis anterior en posterior (doorboort diafragma en geeft tal van
vertakkingen in buikholte)
▪ Vervoegen zich met de OS plexus rondom de aorta abdominalis
Anatomie van de Zenuwen
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dedeny. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.