Samenvatting
Samenvatting Embryologie
- Instelling
- Universiteit Gent (UGent)
Samenvatting van de volledige cursus en slides
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 56 pagina's
Voorbeeld 4 van de 56 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
1Samenvatting: Embryologie:
Ontwikkeling van de mens:
• Begint zoals elke geslachtelijke voortplanting
o Versmelting van mannelijke en vrouwelijke gameet
▪ Tot een bevruchte eicel of zygote
Gameten:
• Cellen gespecialiseerd om vaderlijke en moederlijke chromosomen aan de volgende
generatie door te geven
• Rijpe gameten:
o Haploïd (ze bevatten n chromosomen (23))
• Gameten ontstaan door reductiedeling of meiose
Meiose:
• Komt enkel voor bij geslachtscellen
o Omvat eigenlijk 2 delingen
▪ Eerste deling; aantal chromosomen worden gehalveerd
▪ Tweede deling; chromatiden verdeeld over de twee dochtercellen
• Uit één 2n cel ontstaan er in principe vier n rijpe gameten
• Door versmelting van de haploïde gameten zal zygote ontstaan
o Deze zal verder delen via mitose
• Constant houden van het aantal
chromosomen
o Genetische diversiteit garanderen
Gametogenese:
• Volledige proces van rijping van de gameten
o Afkomstig uit spermatogonium of
oögonium
• Proces houdt veranderingen in zowel niveau
van kern als cytoplasma
o Kern; halvering van aantal
chromosomen
o Cytoplasma; zie verder
Gametogenese simpel:
• Vrouwelijk:
o Van oergonocyt naar oögonium naar rijpe eicel
• Mannelijk:
o Van primordial germ cells naar spermatogonium naar spermatozoïde
• Primordial germ cells zullen zich tijdelijk in de wand bevinden van de dooierzak
Embryologie
, 2
Non-disjunctie:
• Tijdens de 1ste of 2de rijpingsdeling wijkt een chromosomenpaar niet uiteen
o De rijpe gameet zal n+1 of n-1 chromosomen hebben
• Algemeen:
o Monosomie van een autosoom is niet levensvatbaar
• Syndromen:
o Down (trisomie van 21)
o Klinefelter (47, XXY)
o Turner (45, X)
Gametogenese bij het meisje:
• Bij de geboorte:
o Definitief aangelegde voorraad primaire oöcyten in het ovarium
o Stamcellen (oögeniën) delen zich enkel tijdens de foetale periode
▪ Tot aan de zevende maand
o Oöcyten beginnen gaan de gezamenlijk in de profase van de eerste rijpingsdeling
▪ Blijven in deze toestand tot aan de ovulatie (primaire oöcyten)
Primaire oöcyten:
• Omgeven door een laag afgeplatte follikelcellen
o Geheel is een primordiale follikel
• In periode van puberteit tot menopauze
o Maandelijks zullen zich enkele primordiale follikels verder ontwikkelen
▪ Kunnen dus enkele jaren in een ruststadium blijven
Verdere ontwikkeling van primaire follikel:
• Afhankelijk van follikel stimulerend hormoon en luteïniserend hormoon
o Beide door hypofyse geproduceerd
• Deze stimulatie zorgt er voor dat primaire oöcyten de eerste rijpingsdeling afwerken
o Follikelcellen worden eerst kubisch en dan meerlagig
▪ Worden nu granulosacellen genoemd
• Hierin ontstaan holten
• Holtes versmelten geleidelijk en vormen een grote centrale holte (antrum)
o Hierin ligt de oöcyt omgeven door een krans van granulosacellen (corona radiata)
• Geheel is de cumulus oophorus
o Puilt uit in het antrum van de follikel
o Wordt een rijpe follikel (follikel van de Graaf)
▪ Diameter van ongeveer 2 cm
Tijdens ontwikkeling van rijpe follikel:
• Granulosacellen leggen een mantel van glycoproteinen rond de oocyt
o Zona pellucidda
• Aan de periferie heeft zich de theca folliculi ontwikkeld uit de stromacellen
van het ovarium
o Bindweefselachtige cellen (theca-cellen)
Embryologie
, 3
Theca-cellen:
• Liggen in een binnenste en buitenste laag rond de granulosa
o Theca-interna en theca-externa
• Theca-interna cellen:
o Secreteren steroidhormonen
o Worden gebruikt door de granulosacellen als precursor voor productie van
oestrogenen
• Theca-externa cellen:
o Blijven bindweefselaspect behouden
Bij ovulatie:
• Rijpe follikel barst open aan het oppervlak van het ovarium open
o Secundaire oöcyte wordt vrijgesteld
• Vervolgens wordt het opgevangen in het infundibulum
o Verbrede distaal uiteinde van de tuba uterina
o Op rand van infundibulum staan tentakelachtige uitlopers (liggen tegen ovarium)
▪ Zorgen er voor dat de ovulerende oöcyt in de eileider terechtkomt
Na ovulatie:
• In ovarium blijft er een grote massa granulosacellen en theca-cellen achter
o Het corpus luteum, belangrijk endocrien orgaan
• Secundaire oocyt moet binnen de 12 uur bevrucht worden
o Anders sterft ze af
Corpus luteum:
• Het gele lichaam
• Secreteert oestrogenen en progesteron
o Zullen endometrium van de uterus voorbereiden op implantatie van de bevruchte
eicel
• Geen zwangerschap:
o Corpus zal degenereren naar corpus albicans
▪ Wordt gefagocyteerd door macrofagen
Oocyt en poollichaampjes:
• Uit 1 primaire oocyt zal slechts 1 secundaire oocyt ontstaan
o De andere dochtercellen, die ontstaan tijdens meiose, zijn de poollichaampjes
• Poollichaampjes:
o Bevatten nauwelijks cytoplasma en zullen nooit functioneel zijn
o Sterven snel af
o Vaak sterft het eerste al af
▪ Zo zal er nooit een derde of vierde dochtercel ontstaan
Embryologie
, 4
Voorraad van oocyten:
• Totale voorraad wordt geschat op ongeveer 500-duizend tot 2 miljoen primaire oocyten
o Slechts 450-tal zullen zich ontwikkelen tot rijpe follikels
• Per cyclus:
o Telkens ongeveer 5-15 follikels geactiveerd
▪ Slechts 1 wordt een rijpe follikel, de rest sterft af
Tijdens de rustperiode:
• Rustperiode kan meer als 40 jaar duren
o In deze tijd kunnen er wijzigingen optreden in het genoom
o Daardoor vanaf bepaalde leeftijd (35 jaar) statistisch meer kans op genetisch defect
• Gestegen kans op niet-dysjunctie van paar homologe chromosomen tijdens de meiose:
o Overschot of tekort van een chromosoom
▪ Respectievelijk trisomie (47) of monosomie (45)
▪ Bijvoorbeeld trisomie 21
Kleine samenvatting:
Embryologie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper dedeny. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53340 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen