Meeste tests zijn erop gericht om te weten wat mensen kunnen of hoe ze zijn.
Men gaat op zoek naar verschillen tussen mensen = interindividueel OF binnen eenzelfde persoon =
intra-individueel.
Een be-oordeling is geen ver-oordeling!!! beter niet over testen van mensen spreken, maar wel
over het beschrijven van bepaalde eigenschappen.
1.2 EEN TEST REGISTREERT PSYCHOLOGISCHE EIGENSCHAPPEN
1.2.1 Wat zijn psychologische eigenschappen?
We zijn geïnteresseerd in hun prestaties (wat ze kunnen) en hun gedragswijze (hoe mensen zijn).
Sommige van de eigenschappen liggen min of meer vast = psychologische trekken/traits (bv. The Big
5; IQ). Andere eigenschappen kunnen fluctueren in de tijd = toestanden/states (bv. emoties).
Wat ze gemeen hebben met elkaar: ze zijn niet rechtstreeks waarneembaar. Het zijn geen empirisch
vaststelbare gegevens, het zijn hypothetische constructen.
1.2.2 Psychologische eigenschappen moeten geoperationaliseerd worden
Psychologische eigenschappen kunnen enkel onrechtstreeks afgeleid worden uit het zichtbare
gedrag.
In de psychodiagnostiek gaat het om eigenschappen die wetenschappelijk gefundeerd zijn: ze zijn
volgens strikte regels afgeleid uit betrouwbare waarnemingen.
Eigenschappen meetbaar maken = operationaliseren. (belang van goede validiteit!).
Het meetinstrument moet valide zijn: het geeft aan in hoeverre het instrument meet wat we ermee
willen meten.
1.3 EEN TEST LEVERT EEN PSYCHOMETRISCH ONDERBOUWD MEETRESULTAAT OP
1.3.1 Psychometrische kwaliteiten v/e instrument (5)
1. Betrouwbaarheid
2. Standaarddeviatie
3. Objectiviteit van de score
4. Validiteit
5. Normering
Betrouwbaarheid, validiteit en normering zijn 3 basisvoorwaarden waaraan een goed
instrument moet voldoen.
Alles moet zoveel mogelijk gestandaardiseerd gebeuren. Ook de score of het resultaat van de
meting moet objectief af te lezen zijn.
,1.3.2 De psychometrische kwaliteiten worden beschreven in een testhandleiding
Een test bestaat uit testitems. Voor sommige testen is er testmateriaal nodig. Wat alle tests met
elkaar gemeen hebben, is dat ze over een testhandleiding moeten beschikken. De testhandleiding
bevat technische informatie die nodig is om de test correct af te nemen en voor het scoren,
verwerken en interpreteren van de testscores.
Testconstructie: hoe items geselecteerd worden o.b.v. criteria items die in de test werden
opgenomen of net niet werden geselecteerd.
Scoringsprocedure: er moet aangegeven worden hoe de antwoorden op de test omgezet zullen
worden in een score of cijfer.
Duidelijke richtlijnen over de standaardisatie.
Testscores: ze worden vergeleken met een norm om ze zinvol te kunnen interpreteren.
In de testhandleiding moet ook helder beschreven staan op welke manier de betrouwbaarheid van
de test werd onderzocht en welke resultaten dat opleverde. Elke meting gaat gepaard met een
foutenmarge.
Zelfde geldt voor de validiteit: in de testhandleiding moet vermeld worden op welke manieren die
test werd berekend en wat daaruit naar voren kwam.
Er moeten ook duidelijke instructies aangeboden worden over hoe de testscores geïnterpreteerd
moeten worden.
1.4 ANDERE KENMERKEN VAN EEN TEST
1.4.1 Reikwijdte
= het geheel aan eigenschappen dat door de test bestreken wordt; het aantal psychologische
eigenschappen die gemeten worden.
Hoe meer subtests een test bevat, hoe meer eigenschappen hij dus kan meten.
1.4.2 Aanvaardbaarheid
= mate waarin de cliënt/kandidaat de test acceptabel vindt om af te nemen. Dit hangt vaak af van
wat de test op het 1e zicht lijkt te meten of welke indruk het oproept = indruksvaliditeit (face
validity).
Wanneer cliënten zich anders voordoen = faking good (vaak bij delicate eigenschappen). <-> faking
bad/malingering
1.4.3 Onpartijdigheid
Heeft te maken met faire diagnostiek. Een test is partijdig wanneer bepaalde groepen mensen
sommige items systematisch anders beantwoorden, hoewel ze eenzelfde niveau v/d achterliggende
vaardigheid hebben. Dan treedt er een soort van bias of vertekening op. Soms kan de verteking ook
, in de test zelf ingebakken zitten. Als het gaat om de manier waarop de vragen worden gesteld = item-
of vraagpartijdigheid.
Niet iedereen krijgt even gunstige kansen mee vanuit het milieu waarin hij opgroeit
intelligentieverschillen. Dus men kan de test anders gaan interpreteren.
1.4.4 Praktische aspecten
Afweging maken tussen:
- Kosten: meestal vrij duur
- Heel wat baten: het gaat vaak om info die veel moeilijker of misschien zelfs helemaal niet via
klassieke gesprekken of door observatie aan het licht zou kunnen komen.
HOOFDSTUK 2: KORTE GESCHIEDENIS VAN HET PSYCHOLOGISCH TESTEN
2.1 VROEGE VOORLOPERS
China (2000 v.C.): 3-jaarlijks vorderingstoets (= soort examen) voor dienaren van de keizer.
Oude Testament: selectie van leger rekruten a.h.v. opdrachten.
Middeleeuwen: vrij formeel karakter van examens aan universiteiten van Leuven en Bologna.
Schriftelijke examens.
Fysiognomie:
Intellectuele of karaktereigenschappen kunnen afgeleid worden uit iemands fysieke voorkomen. Wat
er innerlijk afspeelt in iemand kan je afleiden uit uiterlijke/fysieke kenmerken. Deze ideeën zijn er al
sinds Aristoteles, tot in de 19e eeuw.
Frenologie = schedelleer: vloeit beetje uit door kritiek. Met Gall als voorloper. Hij dacht dat de
hersenen bepaalde gebieden hebben en die delen andere zaken in het lichaam gaan aansturen.
Praktijkonderzoek van de hersenen = cranioscopie (aftasten van schedel).
2.2 AARZELENDE START
2.2.1 Francis Galton
Francis Galton (GB): gekend omwille van 3 zaken:
1. Antropometrie: ‘metingen van de mens’
2. Erfelijkheid
3. statistiek
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper saraleuridan. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,99. Je zit daarna nergens aan vast.
