VEILIGHEIDSCOÖRDINATIE
HOOFDSTUK 1: Welzijnswet
ALGEMENE REGELGEVING
Situering regelgeving
• Europese richtlijnen worden door Europese Raad en het Europees parlement
uitgevaardigd
• Worden door de lidstaten omgezet in nationale (wetgeving minimumeisen)
• Twee belangrijke richtlijnen in het veiligheidsgebeuren
1. Economische richtlijnen
- Bevatten fundamentele constructie-eisen. Ze vermelden de minimumeisen in
verband met veiligheid met betrekking tot apparaten, producten en machines
die gelden in alle lidstaten
- --> CE-markering
2. Sociale richtlijnen
- Minimale voorschriften over veiligheid en gezondheid van de werknemers en
werkgevers op het werk (verbintenis van veiligheid op het werk, opleidingen,
maatregels, …)
- Arbeidstijdenwetgeving (maximale arbeidstijden en minimum rusttijden
• Seveso-richtlijnen
- Hebben samen met het Samenwerkingsakkoord hebben tot doel zware
ongevallen te verkopen
- Is een bedrijf met risico op ernstige ongevallen, brand en explosie
- Speciale wetten, reglementen en inspecties
• VCA (Veiligheid Gezondheid Milieu Checklist Aannemers)
- Eind jaren ‘80 steken enkele Nederlandse tenoren uit de chemische
nijverheid de hoofden bij elkaar om veiligheidsregels voor subcontractors
vast te leggen
- Leidt tot systeemcertificatie --> VCA-checklist
- Vca-certificaat
- Alle personen die werken uitvoeren moeten beschikken over een geldig
attest basisveiligheid
- Alle leidinggevende die (on)rechtstreeks tussenkomen voor werkzaamheden
moeten beschikken over een geldig attest Veiligheid voor operationeel
leidinggevende
1
, • ARAB: Algemeen Reglement voor de arbeidsbescherming
• Codex: herwerken van ARAB
• AREI: algemeen reglement op de elektrische installaties
• CAO’S: NAVB, meldingsplicht en gezindheidsinrichtingen
• Normen: goed vakmanschap (NBN, DIN, …)
BEPALING
Belgische basiswet op het vlak van de veiligheid en de gezondheid op het werk
--> wet van 4 augustus 1996 = BELGISCHE BASISWET
• Kader waarin de uitvoeringsbesluiten genomen worden
• Benadering vanuit verantwoordelijkheden en principes
• Doel: bevorderen welzijn werknemers bij uitvoering van hun werk
Codex van 18/04/2017
• Vervangt ARAB
• Bevat alle uitvoeringsbesluiten en KB’s van de wet van 4 augustus1996
• Werkgeversmoeten welzijnsbeleid voeren dat steunt op een preventieve en globale
analyse van risico’s op het werk
• Bestaat uit 10 boeken
KB tijdelijk of mobiele bouwplaatsen (KB 25/01/2001) is niet opgenomen in de codex en
bestaat hiernaast
ARAB: vroegere codificatie van voorschriften over arbeidsveiligheid en -gezondheid
--> zal verdwijnen
Doelstellingen:
• Werknemers beschermen bij de uitvoering van hun
werkzaamheden
• Verbeteren van veiligheid en gezondheid op de
werkplaats
• Streven naar de best mogelijke werkomstandigheden
--> welzijnswet is vandaag uitgewerkt in diverse Koninklijke
besluiten
2
,7 welzijnsdomeinen
• Arbeidsveiligheid
- Voorkomen van ongevallen met machines, door vallen, door hitte, …
• Gezondheid
- Voorkomen van beroepsziekten via medisch onderzoek, gehoor- en
gezichtstesten, ...
• Psychosociale belasting
- Stress, pesten, ongewenste seksueel gedrag, geweld, …
• Ergonomie
- Uitrusting en werkomgeving, goede zitplaats, verlichting, ...
• Arbeidshygiëne
- Voorkomen van schadelijke invloeden die verbonden zijn met de aarde van
de activiteit bv beschermen tegen chemische argentia (gevaarlijke stoffen,
argentia (bacteriën, virussen, parasieten, schimmels)
• Verfraaiing
- Sanitaire voorzieningen, refter, ...
• Leefmilieu
- Werkplaats zelf (lucht, temperatuur, licht, afval, opslag gevaarlijke stoffen, …)
ROLLEN EN VERANTWOORDELIJKHEDEN
Verplichtingen
• De welzijnswet legt verplichtingen op aan werkgevers, werknemers, derden
aanwezig op de werkplaats
- Hiërarchische lijn, uitzendkrachten, stagiaires, leerovereenkomst, …
Wetgeving (ieder zijn rol)
• Dynamisch risicobeheersysteem
- Werkgever en werknemers moeten zich
dynamisch opzetten in overleg met de
leden van de hiërarchische lijn en met de
interne en externe diensten voor
preventie en bescherming op het werk
Werkgever
Werkgever en gezondheid, veiligheid en welzijn van de werknemers beschermen
• De werkgever is volgens de reglementering verplicht een actief preventiebeleid te
voeren. Hierdoor moet hij jaarlijks een algemeen preventieplan en een actieplan
veiligheid en gezondheid opstellen en een jaarverslag indienen
- Jaarverslag: de werkgever stelt een jaarverslag op in samenwerking met de
interne dienst voor preventie en bescherming. Het geeft inlichting over het
gevoerde preventiebeleid in het afgelopen jaar
- Veiligheid en gezondheid jaarplan: dit is een schriftelijk plan ter verbetering van
het welzijn van de werknemers voor het komende kalenderjaar onder de vorm
van een PLAN VAN AANPAK. Het legt de doelstellingen vast door het volgende
3
, jaar. Het vertrekpunt is de risico-inventarisatie en evaluatie of de
taalrisicoanalyse
- Globaal preventieplan: schriftelijk plan opgesteld door de werkgever voor een
termijn van 5 jaar, waarin de toe te passen preventieactiviteiten worden
geprogrammeerd
Preventiemaatregelen nemen
• Risico's voorkomen, evalueren, grootste eerst aanpakken
• Bestrijding van de risico’s aan de bron
• Collectieve beschermingsmiddelen
• Persoonlijke beschermingsmiddelen
• Toezicht op gebruik van beschermingsmiddelen
• Aanpassing van het werk aan de werknemer
• Zorgen voor goede werksfeer
4