MEDIA-EFFECTEN
THEORIEËN TOPICS EN PERSPECTIEVEN
24/09: Agenda-setting 05/11: Geweld
25/09: Framing 06/11: Angst
01/10: Cultivatie 12/11: Body image
02/10: Social cognition 13/11: Seks
08/10: Priming 19/11: Slaap
09/10: Social-cognitive theory 20/11: Gezondheid (gastles)
15/10: ELM 26/11: Sociale media
16/10: Uses & Gratifications 27/11: Individual differences
22/10: Third person effect 10/12: kleine groep les
30/10: kleine groep les
DEEL 1: THEORIEËN
H1- AGENDA-SETTING THEORY (AST) 24/9
WAAROVER WE DENKEN
(Nieuws)media bepalen niet wat we denken, maar waarover
Ze beïnvloeden de prominentie (salience) van onderwerpen op de publieke agenda
o = de 1e stap in de vorming van publieke opinie
Onderwerpen ‘strijden’ om prominentie, slechts enkele zijn succesvol
Zoals bijvoorbeeld #metoo, baby pia
o Door media op de agenda gezet
Media bepalen waarover we denken
HISTORISCHE CONTEXT
1940, Lazarsfeld, limited effects model => jaren ‘60
o ging bij presidentsverkiezingen na of mensen hun stem laten afhangen van de media
weinig invloed van de media
= limited effect model
Maar in die context krijgen ideeën van Walter Lippmann (1922, Public Opinion) voet aan de grond
Later: McCombs & Shaw Namen ideeen van Lippmann over en gebruikten voor het eerst de term
‘agenda-setting’
o Presidentsverkiezingen 1968, Studie McCombs & Shaw (1972):
media prioriteren campagnethema’s
Toonden aan dat dat topics die kiezers het belangrijkste vonden het meest in de
media kwamen
Survey bij onbesliste kiezers: percentagerangschikking van belangrijke
thema’s ~ # news stories over die thema’s
Selectieve perceptie als alternatieve hypothese krijgt minder steun
Selectieve perceptie
o Mensen kiezen media-inhoud selectief, kiezen inhoud die het
meest bij hun opinie/ attitude aansluit
Vooral bewijs voor Agenda-setting gevonden, niet voor selectieve
perceptie (was een alternatieve hypothese)
1
,425 STUDIES
Presidentsverkiezingen ’76: 9 verschillende metingen
Niet beperkt tot verkiezingscontext
o Winter & Eyal, 1981: burgerrechten ~ NY Times: r = +.71
Niet beperkt tot VS
o Peter (2003): aandacht voor EU in 14 lidstaten
Ook evidentie in labo-experimenten
o Journaals ‘gehermonteerd’ om klemtoon te manipuleren
o Themaspecifieke agendasetting-effecten aangetoond
Meta-analyse van 90 studies: mean r = +.53
o Verschillende studies bestudeerd
o Gemiddelde correlatie van + 0,53
Nieuws biedt selectief beeld van de realiteit en geen afspiegeling
o Nieuws ~realiteit: r=ns, nieuws ~ publieke agenda: r=78
Nieuws is wel significant gecorreleerd met de publieke agenda, niet met de
realiteit
THE ACAPULCO TYPOLOGY
Measure of public salience
Focus of attention Aggregated data Individual data
Entire agenda Perspective 1: competition Perspective 2: automaton
Single item on agenda Perspective 3: history Perspective 4: cognitive portrait
Competition: tussen topics om in de media te komen
Automaton: welk belang hechten individuen aan nieuwsmedia, media-agenda bij het bepalen van
de eigen agende
Natural history: een item volgend op lange termijn (in de media en bij publiek)
Cognitive portrait: wat is het belang van een topic voor een individu voor en na blootstelling aan
nieuwsmedia
SECOND-LEVEL AGENDA-SETTING
2de Niveau: Kenmerken (attributes)
o verschillende kenmerken hebben een verschillende prominentie
o Dus niet alleen ‘welke topics krijgen klemtoon’
o ook ‘welke kenmerken van een topic krijgen klemtoon’ (vb. Maggie De Block)
hoe we nadenken over bepaalde topics
o cognitieve component
informatie inhoud van het topic
o affectieve component
positieve of negatieve toon bij het topic (of neutrale toon)
Cognitieve component en affectieve component
o 1976: 11 democratische kandidaten voor strijd tegen pres. Ford
o Aspecten beklemtoond van economische crisis jaren ‘70: +.81
o Aspecten beklemtoond van milieu-issue: +.71
komt heel sterk overeen met framing (eigenlijk met bepaalde definities van framing
2
,NEED FOR ORIENTATION (NFO)
Agenda setting treedt niet altijd op en ook niet voor iedereen
obtrusive issue
o issue waar je persoonlijke ervaring mee hebt (gehad)
unobtrusive issues
o issue waar je GEEN persoonlijke ervaring mee hebt (gehad)
hierbij leer je van de media
Continuum tussen obtrusive en unobtrusive issues
Agenda-setting vooral voor unobtrusive issues
NFO-concept zegt dat er individuele verschillen zijn in de nood aan informatie over een issue
o Relevantie van het issue is belangrijk
Als het issue niet relevant is voor het individu, is de NFO laag
o Onzekerheid
Als je onzeker bent, niet veel weet over het topic heb je veel NFO en ben je
vatbaar voor agendasettign
Correcter beeld van variabiliteit in agenda-setting wordt verschaft door need for orientation
NFO = 1. relevantie 2. Onzekerheid
o Lage, gematigde, hoge NFO
o NFO is voorspeller van nieuwsconsumptie en modereert agenda-setting
o Onbesliste kiezers 1972-studie: hoge NFO
o Minder belangrijk voor 2e level agenda setting
Vooral toepasbaar op first-level agenda-setting
CONSEQUENTIES (VAN AGENDA-SETTING)
Opinievorming
o Link tussen hoeveelheid media-aandacht voor een topic & de vorming van opinies over
dat topic
Priming
o gevolg van 1ste level agenda-setting
o of we eraan denken
attribute priming
o gevolg van 2de leven agenda-setting
o hoe we erover denken
De vraag: wie bepaalt de agenda? Hoe wordt de agenda bepaald?
RECENTE TOEVOEGING:
o 3th level agenda setting
niet alleen media bepaald hoe je over een item denkt, je brein in een netwerk van
associaties,
niet alleen een nieuwsbericht beïnvloedt je opinie, het hangt samen met andere
zaken in je hoofd
H2 - FRAMING THEORY (FT) 25/9
IN ESSENTIE, FRAMING VERWIJST NAAR…
3
, Hoe informatie gepresenteerd wordt (een frame genoemd) beïnvloedt hoe mensen die informatie
verwerken
o Hoe je nieuws/info brengt
Frames zijn abstracties die een structuur aanbrengen in de betekenis die in boodschappen wordt
gelegd
MAAR er wordt op veel verschillende manieren naar het concept gekeken
(GF) game frame = benadrukken van de voordelen
(EF) loss frame = benadrukken van de verliezen
o Vb. bij natuurramp
o Vb. bij HIV-testen (onderzoek Eggermont)
GF: je zal langer leven, niemand kunnen besmetten
EF: …
War frame = iets overbrengen als een strijd tussen verschillende partijen
o Vb. eurocrisis
Disease frame = vb. eurocrisis als een ziekte, Europa is ziek
o (Beide komen in woordgebruik veel terug)
FRAMING = beïnvloed hoe mensen informatie verwerken
FRAMES brengen structuur aan in een boodschap
o Veel verschillende definities van
DISCIPLINAIRE OORSPRONG
Sociologisch (macro-niveau)
o Attributietheorie (Heider)
Attributie = geobserveerd gedrag koppelen aan een mogelijke oorzaak
Theorie = mensen zijn voortdurend bezig met de wereld rondom hen te
begrijpen, vaak in termen van oorzaak-gevolg, wie/wat de oorzaak van iets is
Reduceert complexiteit van de buitenwereld
o Frame analysis (Goffman); primary frameworks:
Sociaal-geconstrueerde categorieën voor informatieverwerking
‘kapstokken’ om het publiek te beïnvloeden
mensen hebben in hun hoofd interpretatieve schema’s (= primary
frameworks), info wordt a.d.h. daarvan verwerkt
Psychologisch (micro-niveau)
o Frames of reference (Sherif), reference dependency
Het is onmogelijk om iets te begrijpen zonder kaders
o Kahneman & Tversky: Reference dependency ~ interpretatief schema; zo’n schema kan
worden opgewekt
Toegepast in domein van risicovolle keuzes
Prospect theorie
Info wordt anders verwerkt door verschillende personen
Iedereen interpreteerd info anders
= reference dependency
o verwerking afhankelijk van hoe je hoofd in mekaar zit
o afhankelijke van welke interpretatieve schema’s je hanteert
VERWANTE, MAAR ANDERE PROCESSEN
INFORMATION EFFECT
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper evld22. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,39. Je zit daarna nergens aan vast.