Samenvatting Algemeen Boekhouden en Kostprijsberekening, inclusief gastlezing Grant Thornton. Het vak is gedoceerd door Prof. Marie-Laure Vandenhaute en dra. Linde Kerckhofs. Zowel de online video's als de ppt's worden hier besproken. WPO's zijn NIET inbegrepen.
Hoofdstuk 10. Onzekerheden ........................................................................................... 45
Voorzieningen (A.1)...................................................................................................................45
Voorzieningen (A.2)...................................................................................................................45
Voorzieningen (A.3)...................................................................................................................46
Module 2 – Jaarrekeninganalyse ..................................................................................... 48
1. Inleiding ................................................................................................................................48
Wat is een jaarrekening en waaruit bestaat ze? ......................................................................................... 48
De balans ..................................................................................................................................................... 48
Resultatenrekening ..................................................................................................................................... 48
Kasstromen (cashflow) versus winst ........................................................................................................... 49
Balans, resultatenrekening en kasstroomtabel........................................................................................... 49
Doel van jaarrekeninganalyse ..................................................................................................................... 50
Diverse gebruikers....................................................................................................................................... 50
Voorwaarden voor een goede analyse ....................................................................................................... 50
2. Horizontale en verticale analyse ............................................................................................50
Horizontale analyse / trendanalyse ............................................................................................................ 50
Verticale analyse ......................................................................................................................................... 51
Ratioanalyse ................................................................................................................................................ 52
Liquiditeit .................................................................................................................................................... 52
Exploitatie ................................................................................................................................................... 55
Liquiditeit versus solvabiliteit...................................................................................................................... 56
Solvabiliteit.................................................................................................................................................. 57
Rendabiliteit ................................................................................................................................................ 58
Symptomen richting faillissement............................................................................................................... 62
4. Kasstroomanalyse .................................................................................................................62
Case study à Lotus Bakeries Belgium .......................................................................................64
1. Inleiding ................................................................................................................................64
2. Horizontale en verticale analyse ............................................................................................65
i. Activa .................................................................................................................................................. 65
ii. Passiva ................................................................................................................................................ 67
iii. Bedrijfsresultaat ................................................................................................................................. 68
iv. Financiële opbrengsten en kosten ..................................................................................................... 68
vi. Resultaatsverwerking ......................................................................................................................... 69
3. Ratioanalyse ..........................................................................................................................69
4. Kasstroomanalyse .................................................................................................................73
Module 3 – Auditting – Gastcollege Grant Thornton – Part 1 ........................................... 74
Deel 1 - Conceptueel kader .............................................................................................. 74
1. Ontstaan ...............................................................................................................................74
2. Wat is auditing? ....................................................................................................................74
Boekhouden versus Auditing ...................................................................................................................... 75
Wat is een financiële audit? ........................................................................................................................ 75
3
Academiejaar 2021-2022
, 3. Wie moet een auditor aanstellen in België? ...........................................................................77
Benoeming van de auditor .......................................................................................................................... 77
4. Onafhankelijkheid .................................................................................................................77
5. Het auditberoep in België ......................................................................................................78
IBR – IRE ...................................................................................................................................................... 79
Toegang tot het beroep is onderworpen aan een aantal strikte eisen: ...................................................... 79
Functie van de bedrijfsrevisor ..................................................................................................................... 79
Het beroep in cijfers .................................................................................................................................... 79
Vaste vertegenwoordiger bij revisorale opdracht toevertrouwd aan bedrijfsrevisorenkantoor ................ 80
Organisatiestrictuur in een auditkantoor (ideaal) ....................................................................................... 80
Benoeming van de auditor .......................................................................................................................... 80
6. ISA.........................................................................................................................................80
Deel 2 - Fasen van de audit .............................................................................................. 81
1. Klantenaanvaarding ..............................................................................................................81
Fase 1 – Informatie verzamelen .................................................................................................................. 82
Fase 2 – aanvaardingsrisico (engagement acceptance risk) ....................................................................... 82
Fase 3 – Verificatie ...................................................................................................................................... 82
Fase 4 – goedkeuringsfase .......................................................................................................................... 83
2. Risico-analyse ........................................................................................................................83
Module 3 – Auditting – Gastcollege Grant Thornton – Part 2 ........................................... 86
3. Risk responses .......................................................................................................................90
4. Afsluiten controle ..................................................................................................................95
5. Rapportering .........................................................................................................................98
Module 4 – Management Accounting ............................................................................ 105
Deel 1 – Introductie ....................................................................................................... 105
1. Management Accounting en Organisatiestructuur ............................................................... 105
A. Algemeen Boekhouden versus Management Accounting ............................................................... 105
B. Doeleinden van Management Accounting ....................................................................................... 105
C. De positie van Accounting in de Organisatie .................................................................................... 107
D. De continue evolutie van Management Accounting ........................................................................ 108
2. Classificatie van kosten........................................................................................................ 108
A. Classificatie voor het opstellen van de balans en de resultatenrekening ........................................ 109
B. Classificatie voor het voorspellen van kosten bij een wijziging in de activiteit ................................ 116
C. Classificatie voor het alloceren van kosten naar kostendragers ...................................................... 118
D. Classificatie voor besluitvorming...................................................................................................... 119
Deel 2 – Product Costing ................................................................................................ 120
1. Kostenallocatie .................................................................................................................... 120
A. Inleiding tot kostenallocatie ............................................................................................................. 120
B. Algemeen raamwerk ........................................................................................................................ 120
2. Allocatie van departementskosten ...................................................................................... 121
A. Directe methode .............................................................................................................................. 123
B. Indirecte (step-down) methode ....................................................................................................... 124
4
Academiejaar 2021-2022
, 3. Job-Order Costing ................................................................................................................ 125
A. Inleiding ............................................................................................................................................ 125
B. Job-Order Costing: een overzicht ..................................................................................................... 125
C. Job-Order Costing: de kostenflow .................................................................................................... 128
D. Problemen met de toewijzing van indirecte productiekosten (overhead)....................................... 132
4. Activity-based Costing ......................................................................................................... 133
Deel 3 – Besluitvorming ................................................................................................. 135
1. Cost-Volume-Profit Analyse ................................................................................................. 135
A. Inleiding ............................................................................................................................................ 135
B. De contributiemarge ........................................................................................................................ 135
C. Break-even analyse en target winst ................................................................................................. 136
D. Grafische weergave van de Break-Even Analyse .............................................................................. 139
E. Kostenstructuur en Operationele hefboom ..................................................................................... 139
Deel 4 – Planning en controle ........................................................................................ 142
1. Master Budget..................................................................................................................... 142
A. Inleiding ............................................................................................................................................ 142
B. Budgettypes ..................................................................................................................................... 142
C. Het master budget voorbereiden ..................................................................................................... 144
5
Academiejaar 2021-2022
, Hfst 7 – 8/11/2021
Module 1
Hoofdstuk 7 Deel 1 De Boekhoudkundige Verwerking van Vaste Activa
Activa worden opgesplitst tussen vaste activa en vlottende activa
• Vaste activa omvatten de bezittingen die de vennootschap duurzaam aanwendt voor de
bedrijfsuitoefening (ze zijn een lange tijd eigendom van de vennootschap)
o Vaste activa worden gebruikt, vottende activa worden verbruikt
o Er zijn 3 soorten vaste activa
§ Immateriële vaste activa
§ Materiële vaste activa
§ Financiële vaste activa
Financiële vaste activa
Duurzaam beleggingen in aandelen of vastrentende effecten zoals obligaties van andere
ondernemingen
Materiële vaste activa
Deze zijn tastbaar van aard; immateriële en financiële vaste activa zijn niet tastbaar van aard
Kenmerken
• In bezit voor langere periode
• Ter ondersteuning productie en verkoop goederen en diensten (Een transportonderneming
dat bv een wagen aankoopt om het transporteren van goederen aan te kopen)
• Niet bestemd voor verkoop in kader normale bedrijfsactiviteit maar om ze langdurig te
gebruiken.
• Bestemming beïnvloedt classificatie
o Vrachtwagen in transportbedrijf: vaste activa
o Vractwagen bij vrachtwagenproducent: voorraad
Classificatie (22 à 27)
• 22 Terreinen en gebouwen
• 23 Installaties, machines en uitrusting
• 24 Meubilair en rollend materieel
• 25 Leasing en soortgelijke rechten
• 26 Overige materiële vaste activa
o Vaste activa die de venootschap niet zelf gaat gebruiken. In het kader van een
leasing koopt de leasing een goed dat ze niet zelf gebruikt maar dat ze doorleased
aan de leasingnemer. Zulke goederen worden hierop geboekt
• 27 Activa in aanbouw en vooruitbetaling
o Dit gaat we NIET gebruiken in de oefeningen
Waardering MVA
Hoe waarderen we materiele vaste activa? Tegen welke waarde boeken we MVA in onze balans?
MVA worden aanvankelijk bij verwerving tegen hun aanschaffingswaarde gewaardeerd en geboekt.
In het geval! De vennootschap de MVA aankoopt bij een derde (bv overkopen van een gebouw), dan
is de aanschaffingswaarde de aanschaffingsprijs.
6
Academiejaar 2021-2022
, Hfst 7 – 8/11/2021
• Aanschaffingsprijs
o = Aankoopprijs plus bijkomende kosten om het goed bedrijfsklaar te maken
(transport, installatie, import belasting, ...)
o Dt 2300 Machine
§ CT 4400 Handelsschulden
In het geval dat de vennootschap de MVA zelf produceert, zoals het geval kan zijn bij een
zelfgemaakte loods op een vd terreinen die een vennootschap heeft, dan wordt het MVA bij
verwerving geboekt tegen de vervaardigingsprijs. Om de loodsen te bouwen maakt de
vennootschap allemaal kosten (materialen, arbeid, machines).
• Vervaardingsprijs
o Boeking in twee stappen, bijvoorbeeld voor gebouw:
o Dt 6XXX Kosten
§ Ct 4XXX Schulden
o Dt 2210 Gebouwen
§ Ct 7200 Geproduceerde vaste activa
o Keuze tussen integrale of variabele kostprijsmethode
§ Bij de integrale methode naast de directe productiekosten van materiaal en
arbeid ook indirecte productiekosten evenredig worden toegerekend aan de
vervaardingsprijs.
§ Bij de directe methode wordt er enkel rekening gehouden met de directe
productiekosten.
Indien de vennootschap een MVA verwerft door een inbreng, wordt het mVA bij verwerving
gewaardeerd tegen de inbrengwaarde. Het kan bv zijn dat een aandeelhouder ipv geld een gebouw
inbrengt in ruil voor andelen.
• Inbrengwaarde
o = Waarde inbreng in natura door aandeelhouder
Afschrijvingen
Waarde van de MVA blijft niet constant gedurende hun hele levensduur. De aanschaffingswaarde
wordt geregeld aangepast na verwerving. Stel dat een vennootschap een vrachtwagen koopt voor
de uitoefening van haar bedrijfsactiviteit. Door het feit dat de vrachtwagen gebruikt wordt
verminderd de waarde van die vrachtwagen. Dit boekt men door middel van afschrijvingen.
• Kasaanpak (cash basis)
o Onder de kasaanpak worden kosten van een actief geboekt als het actief wordt
betaald
o Dit is een inbreuk tegen het matching principe
• Toerekeningsaanpak (accrual basis)
7
Academiejaar 2021-2022
, Hfst 7 – 8/11/2021
o Onder de toerekeningsaanpak worden kosten van een actief geboekt als het actief
wordt gebruikt/verbruikt om opbrengsten te genereren volgens het
matchingprincipe
o MVA brengen namelijk gedurende verschillende periodes opbrengsten tot stand
§ Kosten spreiden over gebruiksduur (= periode waarin opbrengsten worden
gerealiseerd) à Afschrijvingen. Dit is een gestructureerde manier om de
kost van het MVA te spreiden. Daarom zijn afschrijvingen het school van de
matchingprincipe.
Afschrijvingen zijn 1 van de eindejaarsboekingen. Na dit hoofdstuk kennen we er dus 5.
Afschrijvingen spreiden niet alleen de kosten over de gebruikelijke gebruiksduur van het MVA, ze
weerspiegelen ook de slijtage of waardevermindering van de MVA. Een vrachtwagen verminderd in
waarde naarmate deze langer en langer gebruikt wordt.
Bij de aanschaf van de vrachtwagen debiteren we de rekening 2400 rollend materiaal en crediteren
we een Handelsschuld. We schatten dat we de vrachtwagen gedurende 5 jaar kunnen gebruiken en
deze dan voor 5000 kunnen verkopen op dat moment. 25.000 zijn de kosten die we over de
gebruiksduur van de vrachtwagen gespreid in kost dienen te nemen. 1 vd manieren om die 25.000 in
kost te nemen is om jaarlijks 5000 af te schrijven (25.000/5)
8
Academiejaar 2021-2022
, Hfst 7 – 8/11/2021
• Een afschrijving is een kost, een kost stijgt aan de detebkant. Daarom debitteren we een
kostenrekening. (6302 Afschrijvingen). Aangezien een afschrijving een afneming in waarde
vd vrachtwagen weerspiegelt, zouden we de rekening 2400 kunnen crediteren voor 5000,
maar dit gaan we NIET doen.
• Bij een simpele boekhouding zouden we weten dat een creditbedrag de afschrijving
weerspiegelt. Echter bij grote bedrijven waar veel vrachtwagens geboekt staan zou een
creditbedrag op de rekening rollend materieel ook gelijkgesteld kunnen worden met de
verkoop van een vrachtwagen. Daarom creëren we, om de waarde van het actiev weer te
geven die de afschrijving veroorzaakt, een bezitsrekening 2409 met een creditsaldo.
Normaal vertonen bezitsrekeningen een debetsaldo maar de rekening 2409 een
contrarekening van de rekening 2400.
o Een contrarekening eindigt steeds met het cijfer 9 en is verbonden met een
begeleidende rekening en heeft het omgekeerde saldo van die rekening. Het is op
deze rekening dat we stuk voor stuk de afschrijvingen zullen boeken om de waarde
afname van het actief weer te geven. Het gebruik van een contrarekening heeft het
bijkomende voordeel dat de originele historische kostprijs van de vrachtwagen
zichtbaar blijft in de rekening 2400. Dit is relevant aangezien de
aanschaffingswaarde een objectieve maatstaf is. De latere toegepaste afschrijvingen
vormen slechts een schatting obv de verwachte levensduur. De samenboeking van
de aankopen en de afschrijvingen op eenzelfde rekening leiden onvermijdelijk tot
een subjectief eindcijfer.
• In de balans vind je steeds de Nettoboekwaarde van de MVA terug. Dit is de
aanschaffingswaarde AW – de gecumuleerde afschrijvingen
Afschrijvingen hebben betrekking op MVA met een beperkte gebruiksduur. Bijna alle MVA hebben
dit omdat ze onderhevig zijn aan slijtage.veroudering.
• Bv. gebouwen, machines (onderhevig aan slijtage en/of technische veroudering)
• Uitzondering: Terreinen hebben meestal een onbeperkte gebruiksduur. Een terrein ligt er
binnen 2000 jaar ook nog. Daarom kan je grond nooit afschrijven.
Het bepalen van de afschrijvingskost vergt een aantal gegevens:
1. Afschrijfbare bedrag (AB)
a. Dit is het stuk aanschaffingswaarde dat gedurende de gebruiksduur van het goed als
kost wordt geboekt in de RR.
b. Dit is = Aanschaffingswaarde minus restwaarde
i. Restwaarde (RW): Het bedrag dat de vennootschap kan verkrijgen uit de
verkoop van het goed aan het einde van zijn gebruiksduur
1. Bv.: €30.000 (AW) - €5.000 (RW) = €25.000 (AB)
2. Waarschijnlijke gebruiksduur (n)
a. Aantal periodes waarover we het goed afschrijven
Afschrijvingen dienen op een systematische wijze te gebeuren. Eens een vennootschap een keuze
heeft gemaakt ivm de afschrijvingwijze dienen ze zich er ook aan te houden. De afschrijvingsregels
moeten conform het consitentiebeginsel van jaar tot jaar hetzelfde blijven. In de geval dat de
vennootschap een slecht jaar draait zou ze afschrijvingen kunnen laten dalen om zo minder kosten
te hebben, wat niet mag!
9
Academiejaar 2021-2022
, Hfst 7 – 8/11/2021
Afschrijvingsmethodes
• Linearie afschrijving (dit is de enige methode die we fiscaal gezien in belgië mogen
toepassen)
• Degressieve afschrijving (de methode van het vast percentage van de boekwaarde)
Lineaire afschrijving
• Afschrijvingen gelijk in elke periode
• In elke periode van de economische levensduur is de afschrijving gelijk/identiek. à Netto
boekwaarde van het goed gaat op een lineaire wijze dalen.
• De filosofie achter deze methode is dat de vaste activa in elke periode dezelfde opbrengsten
genereerd
Degressieve afschrijving
• MVA in het begin van hun levensduur meer waarde verliezen dan op het einde van hun
economische levensduur. Het eerste gebruikt veroorzaakt een grotere veroudering dan
later.
• In dit methode zal de boekwaarde sneller dalen in het begin dan op het einde
• Filosofie:
o Vaste activa genereren in eerste periodes meer opbrengsten
o Compensatie voor hogere kosten van onderhoud en herstelling in latere periodes
• Double declining balance
10
Academiejaar 2021-2022
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper BeytullahM. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.
