Verpleegkundige methodiek en vaardigheden 6
VENTILATIE
Inleiding
Respiratie
- = vitale lichaamsfunctie
- verstoring of dreigende verstoring = ernstig —> opname kritische dienst
- verpleegkundige rol —> bewaken, ondersteunen, overnemen
- bewaken / observeren kan met/zonder apparatuur
Spontane ademhaling
- doel ademhaling
- CO2 uit het lichaam te verwijderen en zuurstof (O2) op te nemen, door het proces van
inspiratie en expiratie
- inspiratie
- door uitzetten van thorax (contractie tussenribspieren + diafragma) —> ontstaan
negatieve druk intrapulmonaal (in de longen) —> lucht van buitenaf wordt
aangezogen
- rol pleura ruimte
- pleura ruimte = ruimte tussen partiële en viscerale pleura blad
- pariëtaal blad kleeft aan ribbenrooster, visceraal blad omvat de longen —> daar
tussen is er virtuele ruimte die opgevuld is met pleuravocht
- pleuravocht zorgt er voor dat d beide pleura vliezen naar elkaar toe gezogen worden
- bij inspiratie volgt pariëtaal blad het ribbenrooster dat uitzet en ‘zuigt’ het visceraal
blad mee —> trekt de longen open en zo kan lucht aanzogen worden
- expiratie
- diafragma en tussenribspieren ontspannen zich, er zal eerst een toename zijn van de
druk in de longen, omdat de ruimte eerst kleiner wordt
- de lucht wordt naar buiten gestuwd, de lucht wordt naar buiten geduwd worden tot
de lucht in de longen gelijk is aan de atmosferische druk in de omgeving
- pleura ruimte
- pariëtaal blad volgt ribbenrooster, ‘duwt’ visceraal blad naar binnen en duwt de
longen dicht
- —> uitademen
- proces van inspiratie en expiratie
- wanneer er ingeademd wordt, beginnen we bij de druk
die gelijk is aan de atmosferische druk —> 0 cm water
- wanneer de thoraxholte uitzet zakken we naar
intrapulmonair een druk van -2 cm water
- van zodra het diafragma en de tussenribspieren
ontspannen, wordt de thoraxholte kleiner —> stijgen we
naar positieve druk van +2 cm water, tot eind expiratoir
opnieuw 0 cm water
Inademing —> wordt in gang gezet via de hersenen
- hersenen geven een prikkel aan nervus phrenicus —> zorgt ervoor dat het diafragma
samentrekt
- thoraxholte wordt groter —> volume neemt toe en de druk zal dalen
- lucht verplaatst zich van een ruimte met een hoge druk (atmosfeer) naar een ruimte met
een lage druk (longen)
- druk in de longen = intrapulmonaire druk
Pagina 1 van 66
,Uitademing
- nervus phrenicus stimulatie stopt —> diafragma gaat ontspannen —> volume wordt
kleiner en de intrapulmonaire druk zal stijgen
- lucht wordt vanuit de longen naar de lagere druk in de atmosfeer gestuwd
- aan het einde van de uitademing komen we op de intrapulmonaire druk van 0 cm water
(H2O) of atmosferische druk
Respiratoire insuf ciëntie op kritieke diensten
- pathofysiologische stoornis in de longfunctie
- te lage PaO2 (oxygenatie) en/of hypoxemie
- te hoge PaCO2 (ventilatie) of hypercapnie in rust
- = beide zijn een indicatie om mechanisch te ventileren
Bewaken van de ademhaling
Ademfrequentie
- aantal ademhalingen per minuut —> normaal 16-20
- 1 ademhaling = 1 ademhalingscyclus (in en uit-ademen)
- patiënten kunnen tachypneu (versnelde ademhaling) zijn of bradypneu (vertraagde
ademhaling)
- hoe meten?
- klokje
- de verpleegkundige telt 30” de ademhaling —> x2
- belangrijk dat de patiënt niet gefocust is op zijn ademhaling terwijl we dit registeren (kan
bv. door hand op de borst te leggen en doen alsof we de pols meten)
- methode —> sensor voor neus en mond geplaatst
- meet het T° verschil bij het in en uit ademenen en zo kan registeren hoe vaak de
patiënt in en uit ademt
- methode waarbij een weerstandsverschil gemeten worden
- weerstandsverschil wordt gemeten tussen 2 elektroden ter hoogte van de thorax die
ontstaan door het uitzetten ervan
- met ECG leads
- frequentie / diepte
- normo-ventilatie
- frequentie en diepte zijn aangepast aan de behoefte
- hypo-ventilatie
- frequentie en/of diepte van de ademhaling zijn onvoldoende voor de patiënt
- hyper-ventilatie
- overaanbod
- hyperventilatiesyndroom
- = patiënt ademt snel en diep in, en kan klagen over duizeligheid en eventueel
pijn in de borst (ook soms tintelingen rond de vingers en rond de mond)
- kan verschillende oorzaken hebben (bv. pijn, angst, …)
- bestrijding —> patiënt in- en uitademen laten ademen in een zakje
Ademritme en -diepte
- normaal zijn het ritme en de diepte wisselend (bv. inspanning, rust)
- samen met de frequentie bepaalt dit het aantal liter lucht per minuut die wordt ingeademd
- AMV (adem minuut volume) = Vt (tidal volume) x frequentie
- meting door middel van spirometer —> 1 minuut het AMV meten
Pagina 2 van 66
fi
, - afwijkende ademhalingspatronen (—> kunnen gedetecteerd worden via ritme en diepte)
- Cheyne Stokes
- eerst oppervlakkig, dan diepe ademteugen, terug
oppervlakkig en een lange pauze
- Biot
- aantal diepe ademteugen, afgewisseld met lange pauze
- Kussmaul
- zeer diepe ademteugen die elkaar continu opvolgen
- …
Vitale capaciteit (vc)
- = volume dat kan verplaatst worden na een maximale inspiratie en expiratie
- normaal 4800ml of 65-75 ml / kg
- kunnen we meten wanneer patiënt goed wakker is —> vragen door maximaal in
ademenen en daarna goed uitademen
- kan een belangrijke parameter om over te gaan tot het ontwennen van de mechanische
ventilatie (weanen)
Thorax excursies
- = door te kijken en voelen
- geeft ons een idee over het ritme en de symmetrie van de thorax bewegingen
- waar te nemen :
- apneu (niet ademenen)
- symmetrisch op en neer gaan (beide longen even goed geventileerd)
- paradoxale ademhaling (thorax maakt tegenovergestelde bewegingen dan we zouden
verwachten bij een normale ademhaling)
Luisteren, ausculteren
- ademhalingsstoornissen kunnen gepaard gaan met hoorbare ademhaling
- snurken, reutelen, piepen, …
- normale ademhaling —> nauwelijks of niet hoorbaar
- inspiratoire stridor of piepen bij inademing
- wijst op een vernauwing van de lucht wegen
- wheezen of piepen geluid bij expiratie
- wijst op een vernauwing van de kleine luchtwegen
- wanneer iemand kunstmatig beademd is kunnen we gaan luisteren of beide longen
geventileerd zijn, of we aan de beide longen ademhalingsgeluiden kunnen registreren
- afwezige ademhalingsgeluiden kunnen wijzen op —> atelectase, obstructie, ventilatie
van 1 long
Mate van ademarbeid
- = de moeite die een patiënt moet doen om in- en uit te ademenen
- als de ademhaling bemoeilijkt wordt —> patiënt zal zijn hulp ademhalingsspieren moeten
gebruiken
- ademarbeid neemt toe, zuurstofverbruik verhoogt —> er blijft minder zuurstof over
voor organen
- = respiratoire distress
- rechtzittende houding kan comfort geven bij moeilijke ademhaling
Pagina 3 van 66
, Bewustzijnsniveau
- patiënten in respiratoire distress —> onrustig en angstig
- dyspnoe (kortademigheid) —> subjectieve beleving
- ze hebben een benauwd gevoel, worden daardoor onrustig en angstig, en
hebben daar een hogere zuurstofnood door
- —> respiratoire distress objectiveren (kan door bloedgas analyse)
- —> belangrijk om rust te creëren voor de patiënten
- methode om de maat van kortademigheid te meten
- tellen tijdens expiratie —> patiënt maximaal laten inademen en daarna maximaal
uitademen
- duurt normaal 30-40 sec voor er volledig uitgeademd is, bij iemand die kortademig is
duurt dit 10-15 sec
- rekening houden dat respiratoire insu ciëntie kan leiden dat een daling van het bewustzijn
en eventueel een coma kan veroorzaken bij hypoxie van de hersenen
Pagina 4 van 66
ffi
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper chlovanhoenacker. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,34. Je zit daarna nergens aan vast.