Hoofdstuk 3: orthopedagogie, ingebed in
maatschappelijke context
3.1 Orthopedagogisch handelen = werken in de samenleving
3.1.1 Waarden en normen in orthopedagogiek in de wetenschap
Kritische orthopedagogiek wetenschappelijke pedagogische stroming die zich
onderscheidt met andere stromingen door het standpunt van de wetenschap.
Dus ze hebben niet enkel tot doel heeft om der werkelijkheid te beschrijven, te
begrijpen en te verklaren maar ook verandering moet bewerkstellen.
- Deze wetenschap is niet waardenvrij
- De taak om te buigen over de doelen van de opvoeding en niet enkel de
methodes.
Vanuit de kritische orthopedagogiek wordt gewezen op de verantwoordelijkheid
tot bevrijding uit beknottende, onderdrukkende maatschappelijke verhoudingen.
- Kernbegrip = emancipatie omdat er gekozen wordt voor bevrijding uit
onderdrukkende maatschappelijke verhoudingen en voor
maatschappijkritiek als motor van maatschappelijke verandering.
- De betrokkene moeten aangezet worden om zelf actief na te denken en
alles goed te overwegen.
3.1.2 Dichter bij huis: wat zijn mijn vanzelfsprekendheden
Door je eigen voorgeschiedenis en eigenheid heb je net als iedereen een kijk op
de wereld en op mensen ontwikkeld. Als begeleider is het goed om een zicht te
hebben op het kader dat je hierin automatisch hanteert: je eigen waarden en
normen, en het gene dat je belangrijk vind.
3.2 Evoluties in de tijd
3.2.1 Paradigma
Een visie is een manier van kijken naar een bepaalde toestand, naar een
fenomeen, naar een samenleving. Deze visie bepaalt vervolgens je manier van
handelen en communiceren.
Visie is een afspiegeling van een mensbeeld, een wereldbeeld en van de waarden
en normen van de persoon zelf of die heersen in een bepaalde samenleving op
dat moment.
Opvoeder/ belegeider in de dagelijkse praktijk het mensbeeld/wereldbeeld dat
hij of zij hanteert bepalend voor de manier waarop hij/zij met de cliënten en de
doelgroep omgaat, voor de doelstellingen die hij/zij bepaalt en de manier waarop
hij of zij deze doelen probeert te bereiken.
Paradigma het algemeen aanvaard systeem van vooronderstellingen,
methoden, uitgangspunten, mens en wereldbeeld, waarden en normen. Het is
1
, Annelies Vandergoten
een bepaald moment, in een bepaalde cultuur het gemeenschappelijke
referentiekader waarbinnen gehandeld wordt.
3.2.2 Paradigmawissel
Paradigmawissel werd geïntroduceerd door Thomas Kuhn (1962). Er passeren
vele jaar voor dit het is immers een verandering van diep ingesleten
denkpatronen.
3.3 Historiek in vogelvlucht
In dit onderdeel kijken we naar hoe het denken over onze doelgroep evolueerde
in de tijd. het proberen begrijpen of verklaren van het ‘anders zijn’.
Prehistorie Deze periode is gekenmerkt door de Struggle For Life wat er voor
staat dat alleen de sterkste zullen overleven in onze maatschappij. Hierdoor
spreken we van een natuurlijk selectiemechanisme.
Precolumbiaanse Azteken lichaamsvervormingen waren een statussymbool en
schoonheidsideaal. Ziekelijke misvormingen werden door de Azteken gezien als
het resultaat voor een aanraking met god.
In het Westen in de Klassieke Oudheid spreken we over de maatschappelijke
selectie. Een beperking of handicap maakte in deze periode mensen
onvolwaardig en nutteloos. Dit was een last voor de samenleving. Pas na de 4 de
eeuw na Christus onder invloed van het Christendom dat mensen met een
ondersteuningsvraag, die afwijken va de norm bestaansrecht toegekend worden.
Voorheen was ‘een handicap’ beladen met zonde en schuld vanaf de
middeleeuwen staat het lijden van de mens centraal. De taak van de gezonde
mens is om hun lot te verzachten.
In de Nieuwe tijden Hierbij hielde ze de mensen die niet voldeden aan het
ideaal verbannen naar ‘Het Gesticht’. Er word gesproken over de grote opsluiting
in de 17e eeuw. Segregatie: Segregatie houdt in dat verschillende
groepen zich van elkaar scheiden. Dit was voornamelijk met het doel op
de heropvoeding: door het middel van arbeid en godsdienst wordt
gewerkt aan het doorgeven van de burgerlijke normen. hierdoor
kunnen we niet spreken van hulpverlening maar eerder van een
manipulerende reactie van de dominante bevolkingsgroep.
3.3.1 Defectparadigma
3.3.1.1 Kenmerken
Defectparadigma Westerse wereld overheersende denkmodel als
het ging over mensen die ‘anders’ zijn. Defectparadigma vinden we
zowel een medisch model als een moreelreligieus model terug in het
denken over handicap.
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anneliesvandergoten. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,99. Je zit daarna nergens aan vast.