,Samenvatting Postpartale Periode 1
Leerstof examen
• Fysiologie van het normale kraambed
• Fysiologie van borstvoeding
• Neonatologie deel 1
• Neonatologie deel 2
• Onderzoeksmethodologie
• Wetgeving
• Dataverzamelingstechnieken
• Wondzorg + ontsmettingsproducten
• Seksualiteit in het postpartum
• Psychologische veranderingen tijdens de kraamtijd
• Voeding na borstvoeding
• Observatie van het jonge kind tot de leeftijd van 1 jaar
Leerstof praktijk
• Hulp en advies bij borstvoeding en afkolven (ook theorie rond borstvoeding kennen)
→ STOEF
• Vulvaspoeling
• Hulp bij lavabo en douche
• Totaalzorg van de kraamvrouw
• Flesvoeding
• Babybad → STOEF (zie filmpjes digitap)
• Neusreiniging bij de neonaat → STOEF
• Oorreiniging bij de neonaat → STOEF
• Observaties van de pasgeborene
• Wondzorg → STOEF → hechtingen niet vergeten!
• Bloedafname neonaat: veneus en capillair
1
,Fysiologie van het normale kraambed
Hb. normale baring en kraambed, p. 419
Inleiding
- Het kraambed of postpartum (=puerpium) start vanaf de geboorte van placenta en
vliezen en duurt tot 6 weken na de bevalling. Kan ook langer duren, sommige
vrouwen hebben meer tijd nodig vooraleer ze ‘ontzwangerd’ zijn. Realistisch duurt de
‘ontzwangering’ 9 maanden tot 1 jaar.
- Het is de periode waarin het vrouwelijk organisme en vooral de vrouwelijke
genitaliën terugkeren naar een niet-zwangere toestand.
- Moeder moet zowel aandacht krijgen voor haar fysiek herstel als voor haar
psychologisch herstel (overgang van vrouw naar moeder)
- Praktisch gezien eindigt het kraambed met een postnataal onderzoek, ongeveer 6
weken na de bevalling
- Doelstellingen van post partumzorg:
• Bevorderen van moeder-kindrelatie (ouder-kindrelatie) en het ouderschap
door voorlichting en begeleiding
• Begeleiding bij borstvoeding
• Evalueren van involutieve veranderingen
• Verwikkelingen voorkomen
• Verlichten van post partumongemakken
• Stimuleren van post partumonderzoek op 6 weken
➔ Belangrijk om inzicht te hebben in de fysiologie van het kraambed om deze
doelstellingen te kunnen realiseren!
Veranderingen in de tractus genitalis
(= stelsel van inwendige organen, die in het kleine bekken liggen, en uitwendige genitaliën)
Uterus
- Wordt in de zwangerschap groter en zwaarder en komt naar boven toe uit het
bekken → wordt dus een enorm grote spier van ongeveer 1kg die nu terug gaat
moeten involueren naar een uterus van een paar gram.
- Is nog groot vlak na de bevalling: ongeveer 15cm en 1kg. De baarmoederwand is 5cm
dik na de geboorte en bestaat vooral uit een dikke laag myometrium.
- Na de bevalling moet de goed gecontraheerde bm te voelen zijn tussen navel en
symfyse. Mag niet zacht aanvoelen!
- De bm moet samentrekken tot een veiligheidsbol en moet zich terug naar het kleine
bekken verplaatsen in die 6 weken postpartum (achter de symfyse)
- Involutie van de bm gaat snel: na 1 week → ongeveer 500 gram, na 2 weken →
ongeveer 300-350gram, na 6 weken bij een borstvoedende vrouw (borstvoeding
bevordert de involutie)→ ongeveer 100 gram en 9cm. Bij een niet-borstvoedende
vrouw kan dit trager verlopen. Na 8 weken: gewicht niet zwangere baarmoeder
bereikt → 70gram. → Involutie is wel verschillend van vrouw tot vrouw maar zal
nooit meer zo klein worden als voor de zwangerschap. Er blijft een beetje rek
opzitten.
2
, - Gaat van een abdominaal orgaan weer naar een bekkenorgaan door de snelle
omvangsvermindering.
- Na de baring wordt het cavum uteri/baarmoederholte op de placnta-
inplantingsplaats bekleed door een wondvlakte zonder epitheellaag. In de holte
liggen stukjes decidua (= het gewijzigd endometrium/baarmoederslijvlies doorheen
de zwangerschap), necrotische/afstervende weefselresten en bloed. In de loop van
de dagen wordt de uterus van dit afvalmateriaal ontdaan, te herkennen als lochia. Na
7 à 8 dagen vindt een re-epithalisatie plaats. Binnen de 10 dagen is de
baarmoederholte opnieuw bekleed met een volwaardig endometrium. Uiterlijk na §
weken is het placentabed weer normaal.
Cervix
- Bij de ontsluiting en uitdrijving scheurt de cervix altijd iets in, vooral bij de eerste
bevalling.
- Vlak na de bevalling voelt de cervix week en soms gekneusd of oedemateus aan.
- De eerste dagen blijft de cervix doorgankelijk voor 2à3 vingers. Die moet zich dus
terug gaan sluiten → cervix moet terug langer worden en een verdikking van
baarmoederhalswand is nodig.
- Na een week is de vaste structuur van de cervix weer herkenbaar en nog maar met 1
vinger toegankelijk.
- Het ostium externum (baarmoedermond = opening van de cervix in de vagina) is
thans wijder en spleetvormig en heeft het typische uitzicht van de multipara portio (=
gedeelte van de cervix zichtbaar in de schede) → krijgt nooit de oude vorm weer
terug.
Ovaria (eierstokken)
- Hebben tijdens de zwangerschap geen functie (non-actief) → geen productie van
luteïniserend hormoon (LH: stimulatie eisprong), follikelstimulerend hormoon (FH:
stimuleert de groei van een follikel = het geheel van de eicel met de omringende
cellagen) en geen ontwikkeling van een eisprong → placenta nam deze functies over.
- Als de vrouw geen bv geeft en de placenta valt weg na de geboorte, gaat de hypofyse
het terug overnemen en weer LH en FH produceren (ovaria worden weer actief) → 4
weken na de geboorte kan er al opnieuw een innesteling gebeuren in het
endometrium en een eisprong gebeuren. Iemand kan dus na 5-6 weken al terug
zwanger zijn.
- Als de vrouw wel bv geeft, zal door de zuigstimulus oxytocine geproduceerd worden
en deze zal de werking van oestrogeen afremmen waardoor de vrouw haar zwangere
toestand langer behoudt (kan 9 maanden tot 1 jaar bij een volwaardige fulltime bv)
→ geen 100% zekere anticonceptie dus minipil is aan te raden (zit geen oestrogeen
in, wat in andere hormonale anticonceptie wel zit).
Vagina
- Eerste dag na de bevalling: helemaal uitgerekt en soms gekneusd of oedemateus.
- Staat open t.h.v. de introïtus (vagina-ingang)
- Na 1 dag herwint ze voldoende tonus → staat minder open en minder gezwollen.
- Een snelle involutie en herstel treedt op (na 3-4 weken weer normaal). De vagina en
de introïtus blijven wel wijder dan voorheen, een zekere rek blijft.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper malenkapans. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.