1. Preventie
Inleiding
Eigen handelen als opvoeder kan en mag je niet vergelijken met preventiewerker
Preventiewerker: doet aan preventie (bv campagnes)
Opvoeder neemt initiatieven met preventie waarde
Preventief handelen (in evaluatiekaart)
Kennen van protectieve en risicofactoren vd doelgroep
Deze observeren
Preventieve acties ondernemen om risicovolle situaties te voorkomen
1. Ontstaansgeschiedenis
Kwam 2de helft 19de eeuw op met betrekking tot omvangrijke bedreigingen van de
somatische gezondheid (ziekten die zich gemakkelijk op grote schaal verspreiden)
Artsen proberen verspreiding van ziekten tegen te gaan door preventieve
maatregelen te bevorderen (betere riolering, verbod kinderarbeid…)
Breidde zich later uit naar geestelijke gezondheidszorg (vooral op kind gericht
ontstaan wetten jeugdbescherming)
Na WOII verspreidde preventiegedachte over verschillende sectoren vh sociale
werkveld
2. Definitie
Alle doelbewuste en systematische initiatieven die er op gericht zijn om problemen te
voorkomen
Gaat over zowel:
- Uitbouwen van protectieve (beschermende) factoren
- als het vermijden van bedreigende factoren
2.1 Initiatieven
Activiteiten die je bewust onderneemt
2.2 Systematisch
Voorkomt een probleem via een vooraf bepaalde en doordachte weg
(als iemand valt en je grijpt zijn arm reflexmatig dan is dit niet preventie)
1
,2.3 Probleem
Geen preventie zonder een probleem
Probleem hoeft niet al aanwezig te zijn, kan om dreigend probleem gaan
2.4 Voorkomen
Hoe probleem volgende keer voorkomen
2.5 Doelbewust
Initiatief uitdrukkelijk bedoeld om een probleem te voorkomen
3. De preventiecyclus
7 achtereenvolgende fasen die in de opzet en uitvoering van een preventieactiviteit kunnen
a
v
E
o
U
rn
p
tie
c
s
g
O-h
luA
sm
y
wordenb
DS
Id doorlopen
Analyse probleem
- Oorzaken, welke factoren spelen rol, welke factoren beïnvloedbaar?, welke
ervaringen elders
Doeleinden en doelgroep
Selectie en signalisering
- Op zoek naar risicogroep en groepen waarbij de problemen al in een vroeg
stadium aanwezig zijn
Interventiemethode
- Manier waarop problematiek bij leden vd doelgroep moet worden voorkomen of
teruggedrongen
Organisatievorm van peventieve actie
Uitvoering van preventieactiviteiten
Evaluatie
Voorbeeld
Vallen
- Doelen en doelgroep: we richten ons op bejaarde mensen in woonzorgcentra
2
, - Selectie en signalisering: ervoor zorgen dat mensen weten dat vallen ernstig
kan zijn, waarop moeten ze letten (stenen die loszitten, bepaalde medicatie)
- Interventiemethode: hoe gaan we het doen bv filmpje tonen
- Organisatievorm: plan van het uitvoeren, is ons doel bereikt?
4. Preventiemodellen
4.1 Het model van Caplan
Primaire Secundaire Tertiaire
preventie preventie preventie
Is er een link met het probleem? Ja Ja Ja
Is er meer risico op Nee Ja Ja
probleemontwikkeling?
Manifesteert het probleem zich? Nee Nee Ja
Primaire preventie
- Alle initiatieven die er voor zorgen dat bepaald probleem geen kans krijgt om
kop op te steken
- Alle risico’s worden weggewerkt
- Versterken beschermende factoren, mogelijk maken positieve alternatieven
- Vroeg stadium, breed publiek
Secundaire preventie
- Problemen staan dichterbij
- In kiem smoren, niet laten escaleren
- Doelgroep meer afgebakend, aanpak preciezer en doelgerichter
Tertiaire preventie
- Bestaande problemen niet laten escaleren, nieuwe bijkomende moeilijkheden
pas afsnijden
- Maatregelen gericht op diegenen die rechtstreeks en onmiddellijk met de
problemen te maken hebben
- Bestaande problemen stoppen
- Schade zo beperkt mogelijk houden, eventueel herstellen
3
, Curatie
- Oplossingsgerichte aanpak van problemen, niet gericht op preventie
- Grens met tertiaire preventie is kunstmatig
4.2 Het preventieschema van De Cauter
Preventiedynamiek niet expliciet zichtbaar
Tertiaire preventie door defensieve, inperkende maatregelen
Primaire of secundaire preventie offensieve maatregelen, alternatieven worden
aangeboden of mogelijk gemaakt
Individuele preventie
- Voorkomen dat iemand (dieper) in de problemen komt
Structuurgeichte maatregelen
- Geicht op de groep, context of omgeving waarin betrokken leven en omgaan
- Algemene preventie
- Acties die deel uitmaken van het algemeen beleid
Defensief
- Moeilijkheden inperken om problemen in toekomst te voorkomen
Offensief:
- Nieuwe alternatieven aanreiken en bestaande alternatieven stimuleren
Voorbeeld: pesten op school
• Persoonsgericht (individuele preventie): aanpak slachtoffers en daders
• Structuurgericht: uitbouw van zorgstructuur op school
• Offensief: andere begeleiding tijdens de speeltijd
• Defensief: pesters een tijd niet laten spelen op de speelplaats
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper fleurtack. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.