,Jeugdrecht : een vlag die meerdere ladingen kan dekken
Algemeen jeugdrecht
Algemeen jeugdrecht heeft betrekking tot alle minderjarigen. Het zijn alle regels die bedoeld zijn om
het welzijn en de ontplooiing van alle minderjarigen te bevorderen en te waarborgen. Dit is een zeer
ruime opvatting van jeugdrecht.
Bijzonder jeugdrecht
Dit is jeugdrecht in strikte/enge zin. Men viseert enkel die regels die bedoeld zijn voor de volgende
groepen jongeren :
Jeugdhulprecht
Recht met betrekking tot minderjarigen in moeilijkheden. Het huidige Vlaamse jeugdrecht
hanteert de term jongeren in een verontrustende situatie (VOS), maar deze dekt niet de volledige
lading die in het bijzonder jeugdrecht wordt beoogd. Het bijzonder jeugdrecht biedt immers ook
een juridisch kader voor andere minderjarigen die eveneens jeugdhulp nodig hebben, maar
wiens situatie niet meteen echt verontrustend te noemen is.
Jeugddelinquentierecht
Recht met betrekking op minderjarigen die een jeugddelict hebben gepleegd. Jeugddelict
vervangt de term ‘als misdrijf omschreven feit’ (MOF).
Het bijzonder jeugdrecht kan ook nog op een andere wijze worden ingedeeld :
Buitengerechtelijke jeugdhulp
Hulpverlening die op vrijwillige basis wordt toegestaan door niet-gerechtelijke organen. Het is
niet gedwongen.
Gerechtelijke jeugdhulp
Maatregelen die gedwongen worden opgelegd door een gerechtelijk orgaan (jeugdrechtbank).
Bijlage 1
Wie is bevoegd voor het jeugdrecht?
Het principe
Het jeugdrecht is persoonsgebonden en wordt volgens de grondwet geregeld door de
gemeenschappen.
De uitzonderingen
Er zijn vijf aspecten waarvoor niet de gemeenschappen, maar de federale overheid bevoegd is.
Deze hoeven niet opgesomd te worden op het examen, maar dienen wel herkent te worden.
De burgerrechtelijke regels m.b.t. het statuut van de minderjarigen en van de familie, zoals die
zijn vastgesteld door het B.W. en de wetten tot aanvulling ervan.
Voorbeelden : adoptie, pleegvoogdij, vaststelling van de leeftijd van minderjarigheid …
De strafrechtelijke regels waarbij gedragingen die inbreuk plegen op de jeugdbescherming, als
misdrijf worden omschreven en waarbij op die inbreuken straffen worden gesteld, met inbegrip
van de bepalingen die betrekking hebben op de vervolgingen.
Voorbeelden : het bestraffen van volwassenen die hun medewerking verlenen aan
jeugddelinquentie, tewerkstellingsverbod van kinderen …
De organisatie van de jeugdgerechten, hun territoriale bevoegdheid en de rechtspleging voor die
gerechten.
2
, Voorbeelden : inrichting van jeugdrechtbanken, vastleggen van benoemingsvoorwaarden voor
jeugdrechters …
De uitvoering van de straffen uitgesproken ten aanzien van minderjarigen die een als misdrijf
omschreven feit hebben gepleegd die uit handen zijn gegeven, behalve voor het beheer van
centra die bestemd zijn voor de opvang van deze jongeren tot de leeftijd van 23 jaar.
• Voor minderjarige delinquenten die NIET uit handen zijn gegeven blijven de
gemeenschappen bevoegd.
• Voor minderjarige delinquenten die WEL uit handen zijn gegeven is de federale overheid
bevoegd. MAAR wat de uitvoering van die straffen betreft is er wel een uitzondering. Het
beheer van opvangcentra voor uit de handen gegeven jongeren jonger dan 23 jaar is een
gemeenschapsbevoegdheid. Uitzondering op de uitzondering
De ontzetting van het ouderlijk gezag en het toezicht op de gezinsbijslag of andere sociale
uitkeringen.
EXAMENVRAAG : WELKE INSTANTIE IS BEVOEGD? FEDERALE OVERHEID OF GEMEENSCHAPPEN?
Bronnen van bijzonder jeugdrecht
We worden in het bijzonder jeugdrecht zowel geconfronteerd met bronnen afkomstig van de Vlaamse
Gemeenschap als met federale bronnen. We beperken ons hier tot de belangrijkste basisbronnen :
Decreet van 12 juli 2013 betreffende de integrale jeugdhulp. Dit decreet is de basisbron voor het
jeugdhulprecht.
Decreet van 15 februari 2019 betreffende het jeugddelinquentierecht. Dit decreet is de basisbron
voor het jeugddelinquentie recht. Niet alle bepalingen zijn al in werking getreden :
• Bepalingen over de gesloten oriëntatie, de gesloten begeleiding en de lange detentie. Deze
zouden ten laatste inwerking treden op 1 september 2022.
Een plaatsing in een gesloten instelling zal voorlopig nog moeten gebeuren volgens de
vroegere regelgeving, de jeugdwet.
• Bepalingen over de terbeschikkingstelling. Deze kunnen pas in werking treden na het sluiten
van een samenwerkingsakkoord tussen de Vlaamse Gemeenschap en de Federale Overheid.
Decreet van 7 mei 2004 betreffende de rechtspositie van de minderjarige in de integrale
jeugdhulp en binnen het kader van het decreet betreffende het jeugddelinquentierecht.
Concrete data niet kennen. Wel weten dat een aantal bepalingen pas ten vroegste 1 sept 2022 in
werking treden.
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nomilapin1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €2,99. Je zit daarna nergens aan vast.