H4: Chromosomale mechanismen van overerving
1. Mendeliaanse overerving
• Erfelijkheidsleer= genetica =studie van de overerving
1.1. Kruisingen met erwtenplanten
• Bij zaadvaste planten = bij zelfbestuiving hebben de nakomelingen zelfde kenmerk als de
ouder
• Kruising = geslachtelijke voortplanting (uitwisseling gen. mat.) tss 2 individuen die in
minstens 1 kenmerk verschillen → nieuwe gen. = hybride ( variantie in nakomelingen)
- monohybride kruising= 1 kenmerk
- dihybride kruising= 2 kenmerken
1.2. Monohybride kruisingen
1.2.1. Monohybride kruisingen met dominante overerving
Altijd deze frequentie vanwege dom. van gele kleur
1.2.2. interpretatie vd resultaten → splitsingswet (eerste wet v Mendel)
• Elk individu heeft voor een bep. kenmerk 2 erffactoren: 1 vader & 1 moeder
• Bij vorming gameten: elke gameet slecht 1 vd 2 erfactoren
• Bij versmelting van 2 gameten: nieuw individu heeft 1 erfactor van elke ouder
, 1.2.3. Symbolische voorstelling
• Dominant kenmerk: hfdletter
• Recessief kenmerk: dezelfde letter maar klein
1.2.4. Moderne geneticabegrippen
→ bepaald door genotype+ omgevingsfact.
2 verschillende genotypen voor 1 fenotype
= drager van zelfde allelen
= verschillend in allelen
1.2.5. Monohybride kruisingen met intermediaire overerving
= mengvorm
1.2.6. Monohybride kruisingen met codominante overerving
= geen mengvorm
,1.3. Dihybride kruisingen
1.3.1. Dihybride kruisingen met twee dominante kenmerken bij dezelfde ouder
1.3.2. Interpretatie vd resultaten → onafhankelijkheidswet (tweede wet van Mendel)
• beide kenmerken volgen los van elkaar de splitsingswet: onafhankelijk van elkaar
• makkelijk om dihybride kruising te berekenen: bereken kans van elke kenmerk apart &
vermenigvuldig
•
1.3.3. Dihybride kruising met 1 dom. en intermediair kenmerk
, 1.3.4. Dihybride kruising met 2 intermediaire kenmerken
2. Chromosomale basis van overerving
• Genen liggen op chromosomen
• Locus = de plaats v/e gen op een chromosoom (→ zodat het kan worden uitgewisseld)
• Homologe chromosomen hebben dezelfde genloci ( mr vaak verschillende allelen)
Voorwaarden homologen chromosomenpaar:
1) Even lang & dragen hun centromeer op dezelfde plaats
2) In profase 1 van meiose 1 vormen ze paren
3) Dragen op overeenkomstige plaatsen dezelfde lineair geordende genloci
3. Bijzondere gevallen van overerving
3.1. Letale allelen
• Allelen die in een homozygoot genotype geen levensvatbaar individu opleveren
→ nakomelingen w niet geboren of met
Afwijkingen
3.2. Multipele allelen
• Meer dan 2 mogelijke allelen voor een gen
Vb. bloedgroep
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper cintiasaliba. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €9,99. Je zit daarna nergens aan vast.