100% tevredenheidsgarantie Direct beschikbaar na betaling Zowel online als in PDF Je zit nergens aan vast
logo-home
Eerder door jou gezocht
Eerder door jou gezocht
logo
Volledige samenvatting Wero 1ste jaar Vives Lager Onderwijs €7,49   In winkelwagen
Snel navigeren naar
Voorbeeld
  2.  
  3. 1st Degree
  4.  
  5. 1st Degree
  6.  
  7. Wereldoriëntatie: natuur

Samenvatting

Volledige samenvatting Wero 1ste jaar Vives Lager Onderwijs
 2 keer bekeken  0 keer verkocht

Volledige samenvatting Wero 1ste jaar Vives Lager Onderwijs

Voorbeeld 4 van de 55  pagina's

Document informatie

  • 6 januari 2022
  • 55
  • 2021/2022
  • Samenvatting

Onderwerpen

Geschreven voor

Alle documenten voor dit vak (1)

Verkoper

avatar-seller
nathanlagaeysse

Voorbeeld van de inhoud

Het menselijk lichaam
1. Bestanddelen van ons voedsel en hun functie
1.1 De functie van voedsel
 Brandstoffunctie
 Herstelfunctie
 Opbouwfunctie
 Beschermfunctie

1.2 Voedende bestanddelen van ons voedsel
 Zetmeel en suiker (Kh)
 Eiwitten (proteïnen)
 Dierlijke en plantaardige vetten (lipiden)
 Mineralen
 Voedingsvezels
 Vitaminen
 Water

1.3 Enkele regels voor een gezonde voeding
 Vaste tijdstippen voeden
 Voldoende afwisseling
 Overdaad schaadt
 Snoep en suiker zeer nadelig voor gezondheid

1.4 Hoe verwerken we ons voedsel?
 Bij geboorte volledig gebit, aangetaste melktanden  gebit beschadigen
 2- 3 maal poetsen  overblijvende voedselresten  geen schade
 Speeksel (verteringsenzymen) afgescheiden door speekselklieren
 Tong duwt spijsbol in slokdarm
 Huig en strotklep: voedsel niet in neus en luchtpijn
 Slokdarm: ringvormige spieren  voedsel naar maag duwen, ligt achter luchtpijp
 Maag: kneedt voedsel + maagsap (Dit bevat meerdere verteringsenzymen)
 Verteerd voedsel komt in dunne darm + verteringsenzymen zoals alvleessap
(alvleesklier) en galsap vervaardig wordt door de lever en tijdelijk opgeslagen kan
worden in galblaas
 Verder in dunnen darm worden voedende bestanddelen opgenomen door bloed
en vervoerd naar alle delen van lichaam
 Onverteerbare stoffen worden afgevoerd door dikke darm
2. De functie van de bloedsomloop
2.1 We bekijken een druppel bloed onder de microscoop
 Witte bloedcellen: immuniteit, beschermen tegen bacteriën
 Rode bloedcellen: vervoeren CO2 en O2 (Hemoglobine)
 Bloedplaatjes: Stollen
 Serum/ plasma: Gele vloeistof, mineralen en eiwitten



2.2 Bloedvaten (zie ppt voor figuur)

,  Slagaders: Vervoert bloed van hart naar longen/ andere organen
 Haarvaten: Slagaders die dunner worden en zich vertakken
 Aders: Voeren bloed naar het hart

2.3 Zo werkt het hart
 Hart is een pomp
 Hartslag in rust: 72 per minuut

2.4 Er gaat iets mis
 Slagaderlijke bloeding: helderrood bloed (zuurstofrijk) spuit schokkend uit wonde
(samentrekking van linkerkamer)
 Aderlijke bloeding: donkerrood bloed (zuurstofarm) vloeit langzaam en in kleine
hoeveelheden naar buten

3. De ademhaling
3.1 Zuurstof en verbranding
3.1.1 Algemeen
Brandstoffen en brandbare stoffen
 Brandstoffen: stoffen om te verbranden omdat energierijk zijn
 Brandbare stoffen: O2 verbruikt en ontstaan gassen zoals CO2 en waterdamp
 Slechts ontbranden als er een minimum ontstekingstemperatuur aanwezig is

Oxidatie
 Verbranden van O2
 Roesten is ook een oxidatie

3.1.2 Bij het menselijk lichaam
Energievoorziening
 Zuurstof die we opnemen gaan we onze voedingstoffen verbranden om energie
te hebben

Uitstoot van CO2
 CO2 ademen we uit en is nuttig voor planten
 Planten hebben CO2 en water nodig, om met behulp van zonlicht er hun eigen
voedingsstoffen van te maken

3.2 Zo ademen we in en uit
Inademen
 Middenrif naar beneden, borstkas uit
 Longen vullen zich met lucht
 Ademen door neus dan wordt lucht gezuiverd en verwarmd

Uitademen
 Middenrif naar boven, borstkas krimpt in
 Longen laten lucht verdwijnen

3.3 De bouw van de longen

,  Bouw: talrijke longblaasjes, omgeven door kleine bloedvaten (=haarvaten)
 Zuurstofgas dringt door wand van longblaasjes en haarvaten, komt in bloed
 Zuurstofarm bloed is het bloed dat ons lichaam heeft doorstroomd en zijn
zuurstof heet afgegeven, heeft CO2 in plaats opgenomen

3.4 Lucht is belangrijk
Gezonde lucht
 21% zuurstofgas
 78% stikstofgas
 1% edelgassen
 0,03% koolfstofdioxidegas

Natuurlijke vervuiling
 Sommige verontreinigende stoffen hebben een natuurlijke oorsprong
 Zoals zeezout, woestijnstof, zaadjes, stuifmeel en sporen van paddenstoelen
 Gassen en stoffen die in de lucht komen door vulkaanuitbarsting (stof en as)

Menselijke vervuiling
 Industriële processen
 Huishoudelijke en industriële verbrandingsprocessen
 Het verkeer
 Zorgt voor problemen:
o Roetdeeltjes en gassen
o Ongunstige scheikundige reacties in de lucht

Milieubeschermende maatregelen
 In de landbouw: biofilters
 In het verkeerd: drieweg- katalysator
 In de industrie: energiebesparende maatregelen
 In het huishouden; afval selecteren

Korstmossen
 Mijden lucht waar een reukje aan zit
 Vreemde wezens
 Bestaan uit schimmel en wier die samen een mini-levensgemeenschap vormen
 Komen op plaatsen voor waar geen andere planten kunnen groeien: kale rotsen,
boomstammen, muren en daken
 Voedingstoffen halen ze uit de lucht
 Plaatsen die ernstig vervuild zijn zie je er geen
 Hoog in de bergen kan je er vinden want daar is lucht zuiver




4. De zintuigen
4.1 Intro
 Levende wezens reageren op veranderingen in hun omgeving

,  Hogere dieren hebben speciale zintuigen
 De mens meer ‘zinnen’ dan de bekende vijf
 Ogen, oren en huid reageren op fysische prikkels, smaak en reuk -> bewust van
chemische prikkels

4.2 Het oog wil ook wel wat
4.2.1 Het oog, een gevoelige camera
 Zien kan heel eenvoudig omschreven worden als het waarnemen van licht
 Voor de mens een belangrijke factor van waarneming
 Zelfs met goed werkende ogen is ons waarnemingsvermogen toch nog begrenst
 Ogen worden soms wel eens bedrogen

4.2.2 De bouw van ons oog
 Het menselijke oog is hol, bolvormig, met vloeistof gevuld orgaan
 Druk van de vloeistof houdt oog bol
 Rust op een vetkussen in een benige oogkas (beschermd tegen schokken/stoten)
 Wimpers en wenkbrauwen verhinderen dat er zweet en water in het oog druipt
 Traanvocht afgescheiden door traanklier, wordt beweging van de oogleden
verspreid over het oog (oog vrij van stofdeeltjes)
 Traanvocht via twee traankanaaltjes en een traanzakje afgevoerd naar neusholte
 Tranen ontstaan door prikkeling van traanklier

De oogbol
 Aan de oogbol zijn er 4 rechte en 2 schuine oogspieren (bewegen mogelijk)
 Oog is opgebouwd uit 3 oogvliezen:
o Het hoornvlies (voorste gedeelte)
o Het vaatvlies (voorzien van bloedvaten
o Het netvlies (binnenste vlies, met gele vlek als lichtgevoeligste gedeelte)
 Plaats waar oogzenuw en bloedvaten het oog verlaten is ongevoelig voor licht
(=de blinde vlek)
 Grootste deel van het oog gevuld met glasachtig lichaam
 Voor glasachtig lichaam ligt de ooglens, door lensbandjes vast aan straallichaam
(verdikte rand van vaatvlies)
 Ruimte tussen hoornvlies en lens is de iris (2 kamers gevuld met kamervocht)
 De opening in de iris wordt pupil genoemd

Zintuigcellen
 Twee soorten zintuigcellen:
o Staafjes: laten bewegingen en objecten waar te nemen in weinig licht
maar kunnen geen kleuren registreren
o Kegeltjes: Kunnen kleur waarnemen, maar kunnen niet werken bij weinig
licht/ ze liggen ter hoogte van de gele vlek in het netvlies

4.2.3 Hoe werkt het oog?
4.2.3.1 Bouw en werking
 Bouw en werking van het oog zijn te vergelijken met een fototoestel

Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

√ Verzekerd van kwaliteit door reviews

Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!

Snel en makkelijk kopen

Snel en makkelijk kopen

Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.

Focus op de essentie

Focus op de essentie

Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!

Veelgestelde vragen

Wat krijg ik als ik dit document koop?

Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.

Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?

Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.

Van wie koop ik deze samenvatting?

Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper nathanlagaeysse. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.

Zit ik meteen vast aan een abonnement?

Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.

Is Stuvia te vertrouwen?

4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)

Afgelopen 30 dagen zijn er 60904 samenvattingen verkocht

Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen

Start met verkopen
€7,49
  • (0)
  Kopen