Afweer en immuniteit
Antigeen: iets wat een immunologische respons oproept
Lymfestelsel en lymfoide organen
Uitgebreid netwerk van lymfevaten, begin: perifere weefsel, einde: verbinding veneus
systeem
Bevat lymfoid weefsel, lymfeknopen en lyfoide organen
Lymfoide organen: milt, thymus, amandelen en specifieke structuren in organen, komen niet
in contact met lymfe
Functies van het lymfestelsel
1) productie, onderhoud en transport van lymfocyten
Belangrijk in immuniteitsstelsel
Lymfocyten belangrijk bij immuunreactie, w in lymfoide organen gevormd en opgeslagen
Lymfeknopen: filter en reinigingsstations, veranderen reactief als stimulatie door microbiele
agentia, celdebris of niet lichaamseigen materiaal.
2) regulatie vochtbalans
Uittredend vochtvolume uit capillairen niet gelijk aan vocht dat weer in bloed komt dus er is
een vochtoverschot in het weefsel lymfestelsel voert dit vocht terug naar bloed
bloedvolume& samenstelling interstitiele vloeistof w op peil gehouden
Plasmaeiwitten uit bloedcapillairen in lymfevocht bloedsomloop
3) absorptie van vetten
Meeste vetten zijn te groot op rechtstreeks opgenomen te worden in bloedbaan opname
door lymfecapillairen thv darmvilli dunne darm capillairen fusioneren tvv chylvat ductus
thoracicus bloedbaan
Aspecifieke immuniteit
1) Fysieke barrières
Blijven altijd intact
Epitheel van huid en slijmvliezen
1.1) huidepitheel: keratine, verschillende lagen cellen, netwerk van desmosomen. Bescherming
door haar, talgproducten en zweet. Talg en zweet reinigen de huid en haar beschermt tegen
mechanische slijtage
1.2) slijmvliesepitheel: in luchtwegen, spijsvertering-, excretie en voortplantindsstelsel. Vangt
indringers en reinigt stelsels. Trilhaartjes voor indringers weer naar buiten te transporteren
1.3) lichaamssecreties: tranen, speeksel, zweet (eerstelijnsverdedigingsmechanismen). Reflexen:
hoesten, niezen, overgeven, diarree
2) cellulaire componenten
2.1) fagocytose
2 soorten: macrofagen en microfagen
, Microfagen: neutrofielen en eosinofielen die zich onder normale omstandigheden in de
bloedbaan bevinden. Klein en k snel tot fagocytose overgaan
Macrofagen: grote, actieve fagocyterende cellen die afstammen van monocyten
Chemotaxis: monocyten in bloedbaan monocyten mobiliseren naar geinfecteerde
weefsels monocyten veranderen in macrofagen indringers w gefagocyteerd
Vaste macrofagen: kupffercellen in lever en microglia in ZS
Microfagen en macrofagen fagocyteren hetzelfde bij indringers worden deze cellen door
cytokines of uitgescheiden bacteriele stoffen aangetrokken naar de infectie
Diapedese: verlaten van bloedbaan door endotheelcellen naar weefsel
Stappen van fagocytose
1) bij aantreffing van het antigeen wordt het opgegeten via endocytose. Fagosoom ontstaat
(intracellulaire vesikel met pathogeen)
2) fagosoom versmelt met lysosoom (fagolysosoom), ziekteverwekker w gelyseerd
3) via exocytose worden de kleine fragmenten naar buiten gebracht of wordt op buitenste
membraan gepresenteerd
4) bij presentatie: fagocyt vernaderd in antigeen en activeerd zo de specifieke afweer
Immunologische surveillance/ natural killer cellen
Vallen alles aan wat een afwijkend membraan antigeen heeft
Vernietiging door vrijzetting van perforines
Cytokines
Cytokines: chemische signaalstoffen van het immuunsysteem
Afgegeven door niet en wel specifiek
Interleukinen zijn belangrijkste signaalmoleculen
Worden afgegeven door lymfocyten, macrofagen, endotheelcellen, fibroblasten en
astrocyten
Functies: verhogen gevoeligheid T-cellen voor speciefieke antigenen na antigeenpresentatie,
stimulatie B-cellen tot differentiatie naar plasmacellen en antilichaamproductie, bevordering
van onstekingsreactie
2 soorten: pro-inflammatoiren en anti-inflammatoire interleukinen
Interferonen: rol bij virale infectie
Afgegeven door lymfocyten, macrofagen en virusgeinfecteerde cellen.
Functie: vertraging verspreiding virus door stimulatie gezonde cellen voor aanmaak van
antivirale eiwitten die dan de replicatie van virus tegengaan, stimulatie macrofagen en
Nkcellen
Complementsysteem
Cascade van 11 speciale complementeiwitten die werking van immuunsysteem op meerdere
manieren faciliteert
Binding complementeiwit aan antilichaam (herkenbaar maken voor fagocyten (opsonisatie)
of op bacteriele celwand zelf ontsteking en koorts
Ontsteking
