Inleiding
Mensen voelen, denken, doen soms dingen die afwijken van wat wij als ‘normaal’
beschouwen. Waarom ze dit doen, wordt uitgezocht in de psychiatrie.
De hoofdvraag is ‘Wat is normaal?’
Wetenschap & rede vs. Geloof in bovennatuurlijke krachten, demonen & boze geesten
Onze criteria voor abnormaliteit
o Uitzonderlijk
o Sociaal afwijkend
o Foute perceptie realiteit
o Aanzienlijk emotioneel lijden persoon
o Ongepast of contraproductief gedrag
o Gevaar
In de meeste gevallen hanteren we een combinatie
De uitdaging voor ons is objectief zijn & blijven, zonder te gaan vergelijken met onze eigen
normen & waarden.
Indien iemand afwijkt in een bepaald opzicht, betekent dit niet automatisch dat deze persoon
in zijn geheel afwijkend is
Hoe groot is de omvang van de psychiatrische problemen?
o Weinig afdelingen
o Weinig bedden
o Schaamte & schuld/controle willen behouden
o Taboe
Circa 1 op 2 wordt in zijn leven rechtstreeks geconfronteerd met een diagnosticeerbare
psychiatrische stoornis
In een gemiddeld jaar lijdt 1/5 tot 1/3 van alle mensen aan een diagnosticeerbare
psychiatrische stoornis
Als we ook de gevolgen van psychische problemen voor familieleden, vrienden & collega’s
meetellen & rekening houden met degenen die voor alle behandelingen betalen via
belastingen, ziekenhuispremies & productieverlies door verzuim of arbeidsongeschiktheid
mag duidelijk zijn dat direct of indirect psychische problemen of stoornissen een grote
invloed hebben op onze maatschappij
Psychiatrie
Klinisch vak, waarin observaties, gedachten & gevoelens lijden tot een bepaalde manier van
handelen & behandelen van mensen
1
,Tab 3.4 Geestelijke Gezondheidszorg T. Verwimp
Klinische psychologie
Tak van de psychologie die zich bezig houdt met de beschrijving, de oorzaken & de
behandeling van psychische stoornissen
Diagnostische criteria Classificatie
ICD-10
DSM-V
Symptomen zijn de specifieke eigenschappen of kenmerken van een bepaalde stoornis
Bio-Psychosociaal model
Meest gangbare kijk, problemen ontstaan door een combinatie van
o Biologische factoren
o Sociale factoren
o Psychologische factoren
Diathese-stressmodel
Psychologische problemen ontstaan door interactie tussen de diathese & de stress
Neuman systemsmodel
In toenemende mate bruikbaar model in de psychologische verpleegkunde
Gebaseerd op algemene systeemtheorie + goed combineerbaar met o.a.
gezondheidspatronen van Gordon
2
,Tab 3.4 Geestelijke Gezondheidszorg T. Verwimp
Het beroeps- & functieprofiel van de psychiatrische
verpleegkunde
Binnen de GGZ probeer men de patiënt zo lang mogelijk thuis te houden.
Focus van de zorg ligt op
o Zelfmanagement
o Klinisch redeneren
o Preventie
Intramuraal = focus op vormgeven van dagelijkse activiteiten zoals eten, slapen,
waarnemen, onderhouden van sociale contacten & tijdsinvulling
Taak VPK = patiënt helpen om te gaan met beperkingen, kijken naar zijn mogelijkheden in
functie van een optimaal psychisch welbevinden & een grotere
zelfstandigheid/onafhankelijkheid te bewerkstelligen
CANMEDS rollen (de VPK als)
o Zorgverlener
o Communicator
o Samenwerkingspartner
o Reflectieve ‘EBP’-professional
o Gezondheidsbevorderaar
o Organisator
o Professional & kwaliteitsbevorderaar
Het verpleegkundig proces
Intuïtie
o Een onderbuikgevoel, ‘pluis-of-niet-pluis’
o Men kan vaak niet duidelijk beargumenteren waarom men ergens voor kiest, maar
ervaart een sterk gevoel die keuze te moeten
o Liefst 90% van alle cruciale beslissingen zijn gebaseerd op intuïtie
o Binnen de verpleegkunde
Vanuit persoonlijke betrokkenheid & op basis van ervaringskennis voelt VPK aan wat
goed is
Maw gezond verstand is meer dan aanvoelen alleen
3
, Tab 3.4 Geestelijke Gezondheidszorg T. Verwimp
Ethisch1 zorgverlenen
o Persoonlijkheidskenmerken
Zichzelf = karakter, gevoel eigenwaarde, talenten, …
Aangeboren of verworven affiniteit2 met situaties & mensen
Voelbaar zijn voor de andere
Er zijn geen 2 VPK die exact hetzelfde doen op exact dezelfde manier
o Ethische intuïtie
Moeten handelen tegen eigen intuïtie Emotionele weerstand
o Ethische reflectie
Bovenstaande conflicten bespreekbaar maken
o Praktisch ethisch model
1
Ethisch is het gebied van de praktische filosofie die handelt over wat goed en kwaad is
2
verwantschap of aantrekkingskracht
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper alyssavandenbrande. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €14,29. Je zit daarna nergens aan vast.