Deze samenvatting werd gemaakt obv. de lessen inleiding tot het Europees recht, gedoceerd in de eerste bachelor rechten aan de UGent.
De samenvatting betreft zowel de uitleg van de hoorcolleges als het boek.
- Autonome rechtsorde: eigen rechtsbronnen en principes
- Basis: VEU en VWEU
- “De Unie bezit rechtspersoonlijkheid”: optreden in eigen naam en
internationale overeenkomsten sluiten (art. 47 VEU)
DEEL 1: Het juridisch kader van het Europees integratieproces: historische evolutie
HOOFDSTUK 1: De start van het Europees integratieproces
Initiatieven samenwerking vooral na WO2: (on)rechtstreekse invloed ontstaan EU.
AFDELING 1: De eerste initiatieven tot Europese samenwerking
1. Marshallplan, OEES en OESO
Marshallplan:
- Amerikaans initiatief
- Reconstructie Europese economie
- Voorwaarde: samenwerking en coördinatie Europese landen vereist
Ontstaan Organisatie voor Europese Economische samenwerking (OEES)
- Verdeling geld
- Europese dimensie verviel: VS, Australië, Japan lid
- Breder actiegebied
Omvorming tot Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO)
- Sinds 1961
- Jaarlijkse economische studies en rapporten: nationale politiek en economisch beleid
van betrokken landen beïnvloeden
- Strijd tegen belastingparadijzen
- Hoofdzetel: Parijs
2. Benelux (1944)
Douane-unie met als doel: vrij verkeer van personen, goederen, diensten.
- Verdrag tot Instelling van een Benelux Economische Unie (1958)
- 2008: nieuw Benelux-Verdrag (oa. versterkte samenwerking inzake justitie en
binnenlandse zaken)
Inwerkingtreding 2012
1
,3. De Raad van Europa ≠ Raad van de Europese Unie/Raad van Ministers en de Europese Raad
7-11 mei 1948: Congres van Den Haag
- Bijeenkomst high society: ministers, voorzitters, parlementaire leden
- Voorzitterschap: Winston Churchill
- Basis voor de Raad van Europa
5 mei 1949: oprichting Raad van Europa
- Oorspronkelijk: VK, Frankrijk, België, Nederland, Luxemburg, Ierland, Italië,
Denemarken, Zweden en Noorwegen
- Nu: 47 landen
- Uiteenlopende bevoegdheden (oa. onderwijs, sport)
- Belangrijkste bevoegdheid: bescherming rechten van de mens
- Weinig beslissingsbevoegdheid want eerst in eigen nationale rechtssysteem
incorporeren: intergouvernementele organisatie
4 november 1950: Verdrag tot bescherming van de rechten van de mens en de
fundamentele vrijheden
- EVRM: Europees Verdrag voor de Rechten van de Mens
- Verdrag van Rome (want ondertekening in Rome)
Europees Hof ter bescherming van de Rechten van de Mens (EHRM) =/ Hof van Justitie (zetel Luxemburg)
- Zetel in Straatsburg
- Gecreëerd obv. EVRM: garantie en bescherming fundamentele vrijheden van de
mens geen EU-instelling
2013: akkoord Raad van Europa en EC tot toetreding van de EU tot EVRM.
Negatief advies van Hof van Justitie want in strijd met autonomie en eigenheid Unierecht
en brengt HvJ als ultieme rechter over interpretatie van Unierecht in gevaar.
Intergouvernementeel Supranationaal
- Lidstaten belangrijkste actor - Instellingen opereren onafhankelijk
- Beslissingen bij consensus of van lidstaten
unanimiteit - Beslissingen bij meerderheid
- Bronnen van internationaal recht - Autonome rechtsorde met eigen
(oa. verdragen, conventies) rechtsbronnen
- Rechtsgevolgen in nationale - Directe werking en voorrang
rechtsorde worden door nationaal
grondwettelijk recht bepaald
Intergouvernementeel = tussen lidstaten onderling
Conventie = gangbare of verwachte manier van handelen binnen een groep of gemeenschap
Consensus = onderhandelen tot een compromis/overeenkomst
Unanimiteit/eenparigheid van de stemmen = elk land heeft vetorecht
Meerderheid = de helft +1
2
,Raad van Europa ≠ Europese Unie
- 47 lidstaten - 27 lidstaten
- Sinds 1949 - Sinds +- 1950
- Conventies (oa. EVRM) - Verdragen van Rome +
- Belangrijkste instellingen: amendementen
• Comité van Ministers - Belangrijkste instellingen:
• Parlementaire assemblée • Europese Raad: staatshoofden en
• Commissaris voor regeringsleiders
Mensenrechten • Europese Commissie (voorzitter:
Ursula von der Leyen)
• Europees Hof voor de • Raad (van Ministers) (van de
Rechten van de Mens Europese Unie): vakministers
• Europees Parlement
• Hof van Justitie
AFDELING 2: Oprichting van de Europese gemeenschappen
1. De Verklaring van Schuman en de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS)
Grondleggers EU: Schuman & Monnet door steenkool, ijzer en staal onder supranationaal
gezag te plaatsen; dus bindende besluiten voor de lidstaten.
Doel: oorlog in de toekomst voorkomen via economische integratie (want materieel
onmogelijk).
Schumanverklaring 9 mei 1950
1951: Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap voor Kolen en Staal (EGKS)
- Verdrag van Parijs (want ondertekening in Parijs)
- Frankrijk, Duitsland, Italië, Benelux
- Supranationale instellingen:
• Hoge Autoriteit onafhankelijke experten
• Raad van Ministers: vertegenwoordigers van de lidstaten
• Gemeenschappelijke Vergadering: vertegenwoordiger van de nationale
parlementen
• Hof van Justitie voor eerbiediging van het recht bij de uitleg en toepassing van
het Verdrag
- Periode van 50j (opgeheven 2002)
Organisatie groot succes want:
- Naoorlogse dynamische atmosfeer van heropbouw
- Hoge vraag kolen en staal
- Competent beleid
3
, 2. De Europese Defensiegemeenschap (EDG) en Europese Politieke Gemeenschap (EPG)
Nieuwe uitdagingen voor Europa: Koude Oorlog. West-Duitsland moest zich verdedigen
tegen Sovjet-Unie.
1950: Pleven plan
- Oprichting Europees leger (logica en filosofie van de EGKS)
Verdrag tot oprichting van de EDG + voorstelling coördinatie buitenlands beleid: EPG
Verdrag werd ondertekend maar niet geratificeerd door Franse Assemblée (coalitie van
communisten en Gaullisten) want raakte soevereiniteit. Andere 5 lidstaten keurden wel
goed.
EDG en EPG sneuvelden
Samenwerking werd erna pragmatisch aangepakt: verdere sociale integratie.
1955: Conferentie van Messina
- 2 visies:
• Jean Monnet: stapsgewijze integratie per sector
• Johan Willem Beyen (Nederlandse Minister van Buitenlandse zaken): één
grote gemeenschap en creatie van 1 Europese gemeenschappelijke markt
Oprichting van Comité van regeringsverantwoordelijken olv. Paul-Henri Spaak (Belgische
Minister Buitenlandse Zaken)
- Verslag tot oprichting gemeenschappelijke Europese markt
Spaak-rapport
- Intergouvernementele conferentie
1957: Verdrag tot oprichting van de Europese Economische Gemeenschap (EEG) en
Euratom-Verdrag
- Verdragen van Rome (want ondertekening in Rome)
3. EURATOM
- Sector kernenergie
- Door EGKS-leden
- Verdrag tot oprichting van de Europese Gemeenschap voor Atoomenergie
- Totstandkoming en ontwikkeling Europese kernenergie-industrie (civiel en
vreedzaam gebruik!)
- Apart verdrag want veronderstelling snelle evolutie: euforisch geloof in kernenergie
als energiebron
- Onbepaalde tijd
- Automatische toetreding indien
toetreding tot EU
4. EEG
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper StudenterechtenUGent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.
