Inhoudsopgave
Eindtermen en leerplannen....................................................................................................................4
Eindtermen en ontwikkelingsdoelen..................................................................................................4
Van eindtermen naar leerplannen......................................................................................................5
Algemene didactische aandachtspunten bij wereldoriëntatie...............................................................5
Aanschouwelijkheidsprincipe:............................................................................................................5
Activiteitsprincipe...............................................................................................................................5
Exemplarisch werken..........................................................................................................................6
Geleid ontdekkend leren........................................................................................................................6
What’s in a name................................................................................................................................6
Geleid ontdekkend leren via waarnemen...........................................................................................7
Stappen bij geleid ontdekkend leren..................................................................................................7
Het onderwijsleergesprek: vragen stellen binnen WO.......................................................................8
Eindtermen en leerplandoelen bij geleid ontdekkend leren..............................................................8
Opzetten van waarnemingsactiviteit..................................................................................................8
Waarnemingen binnen het natuuronderwijs.........................................................................................8
Waarnemen binnen eindtermen en leerplan.....................................................................................8
Waarnemingen in natuuronderwijs: didactische aandachtspunten...................................................9
Didactische opbouw: geleid ontdekkend leren bij de observatie van levende wezens of
verschijnselen...................................................................................................................................10
Leermiddelen....................................................................................................................................11
Processen ervaren............................................................................................................................11
Doorbreek 50 minuten denken........................................................................................................12
Erfgoededucatie...................................................................................................................................12
Cultuur en cultuureducatie...............................................................................................................12
Hoe past het erfgoed in het basisonderwijs?...................................................................................14
Cultureel erfgoed in het klaslokaal...................................................................................................16
Introductie tijd en didactiek dagelijkse tijd...........................................................................................17
Het begrip tijd onder de loep............................................................................................................17
De ontwikkelingslijn van het tijdsbesef en het historisch bewustzijn...............................................19
Praktijksuggesties voor het aanleren van tijdsbegrippen.................................................................22
Het tijdsbegrip doorheen het lager onderwijs..................................................................................22
1
,Landschappen beschrijven...................................................................................................................24
Wat versta je onder landschap.........................................................................................................24
Landschapsvormende factoren........................................................................................................25
Landschapselementen......................................................................................................................25
Landschappen in het Vlaams Gewest...............................................................................................29
Ruimtelijke planning en landschapszorg...........................................................................................30
Het landschap als inspiratiebron in de kunst....................................................................................30
Het landschap als consumptieproduct.............................................................................................30
Didactiek landschapsbeleving...............................................................................................................30
De omgeving binnen lessen aardrijkskunde.....................................................................................30
Omgevingsonderwijs: wat?..............................................................................................................31
Waarnemen van een landschap.......................................................................................................31
De geografische vierslag...................................................................................................................31
Geografische zienswijze volgens Haubrich.......................................................................................31
Didactische opbouw: geleid ontdekkend leren bij het waarnemen van landschappen....................31
Lessuggesties....................................................................................................................................32
Ruimtelijke oriëntatie, kaartbegrip en kaartvaardigheid......................................................................32
Ruimtelijke oriëntatie.......................................................................................................................32
Zich oriënteren in het landschap......................................................................................................32
Kaartbegrip en kaartvaardigheid......................................................................................................34
Wat is een kaart................................................................................................................................34
Hoe wordt een kaart gemaakt..........................................................................................................35
Indeling van kaarten.........................................................................................................................35
Abstractie-elementen van een kaart................................................................................................35
Onlinekaarttoepassingen..................................................................................................................35
Wereldbeelden.................................................................................................................................35
Kaartlezen.........................................................................................................................................35
Didactiek ruimtelijke oriëntatie en kaartvaardigheid...........................................................................36
Ruimtelijke oriëntatie als voorwaarde voor kaartlezen....................................................................36
Aanvankelijk kaartlezen....................................................................................................................37
Voortgezet kaartlezen......................................................................................................................37
Atlas, globe, wandkaart en GPS........................................................................................................37
Evolutie van kaartbegrip en oriëntatie.............................................................................................37
Expanding horizon............................................................................................................................38
Aan de slag met techniek.....................................................................................................................38
Techniek in de lagere school.............................................................................................................38
2
,Aarde....................................................................................................................................................40
Reliëf en landschap...........................................................................................................................40
Cultuur in de spiegel.............................................................................................................................41
Cultuur en cognitie...........................................................................................................................41
De 4 culturele basisvaardigheden.....................................................................................................41
Aggregatietoestanden..........................................................................................................................41
Vast, vloeibaar en gasvormig............................................................................................................41
Faseovergangen................................................................................................................................41
Vloeistoffen en gassen als krachtpatsers..........................................................................................42
Water als fascinerende levensbron..................................................................................................42
Licht......................................................................................................................................................42
Wat is licht........................................................................................................................................42
Eigenschappen van licht...................................................................................................................42
Toepassingen van licht.....................................................................................................................43
77 soorten............................................................................................................................................44
Bloemen” (12)..................................................................................................................................44
Bomen..............................................................................................................................................47
vruchten van de bomen................................................................................................................48
Vlinders.............................................................................................................................................49
Weekdieren (2 kleppige)..................................................................................................................50
De geleedpotigen.............................................................................................................................51
Amfebiën en reptielen......................................................................................................................53
Vogels...........................................................................................................................................54
Zoogdieren....................................................................................................................................55
Evolutie.................................................................................................................................................56
Klassieke oudheid.............................................................................................................................56
Creationisten en intelligent design...................................................................................................57
Lamarck en zijn voorlopers...............................................................................................................57
epigenetica.......................................................................................................................................57
Darwinisme.......................................................................................................................................58
Ontstaan mens.................................................................................................................................59
Ontwikkeling van de mens................................................................................................................59
Soortvorming en soortconcept.........................................................................................................59
Grote plaatsjes van de wetenschap..................................................................................................59
Planten.................................................................................................................................................60
Een plant herkennen als je ze ziet....................................................................................................60
3
, Planten kennen een evolutie............................................................................................................61
Indeling in grote groepen.................................................................................................................61
Hoofdorganen van planten...............................................................................................................63
De stengel.........................................................................................................................................63
De wortel..........................................................................................................................................66
Het blad............................................................................................................................................68
Bloemen, vruchten en zaden............................................................................................................71
Grote plaatje van de wetenschap.....................................................................................................73
Schimmels............................................................................................................................................73
Schimmels, een ras apart..................................................................................................................73
Levenscyclus van de schimmel en bouw van paddenstoel...............................................................73
Voeding van de schimmel.................................................................................................................75
Schimmels en de mens.....................................................................................................................76
Periodieke verschijnselen – seizoenen bij planten...............................................................................76
Constructies..........................................................................................................................................78
Wat zijn constructies........................................................................................................................78
Stevigheid van constructies..............................................................................................................78
Bruggen als voorbeeld van een constructie......................................................................................78
Gent, economisch centrum doorheen de tijd.......................................................................................79
Gent, middeleeuwse grootstad........................................................................................................79
Gent, industriestad...........................................................................................................................83
Eindtermen en leerplannen
Eindtermen en ontwikkelingsdoelen
Minimumdoelen: kennis, vaardigheden, inzicht en attitudes
o Opgesteld door onderwijsoverheid
Kwaliteitsstandaard en gelijke kansen tot talentontwikkeling
Advies -> vlaamse onderwijsraad
o Bekrachtiging van besluit -> Vlaamse regering
Vastgelegd -> Vlaams parlement
Ontwikkeling -> onderwijsdepartement samen met betrokken
onderwijsgeledingen en deskundigen
6 leergebieden
o Natuur, techniek, mens, maatschappij, tijd, ruimte en brongebruik
Kennis verwerven in zichzelf, hun omgeving en hun relatie tot die omgeving
Competenties verwerven voor interactie met die omgeving
Postitieve houding ontwikkelen t.a.v. zichzelf en hun omgeving
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jilkedalschaert. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,49. Je zit daarna nergens aan vast.