College aantekeningen
College aantekeningen juridische aspecten
Letterlijke Transcriptie van de les
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 73 pagina's
Voorbeeld 4 van de 73 pagina's
In winkelwagen2 beoordelingen
Door: staesrobbe63 • 11 maanden geleden
Door: maxdupantalon • 2 jaar geleden
precies nooit nagelezen, enorm veel zinnen die op niets slaan.
Door: purpledreams225 • 2 jaar geleden
Is een letterlijke transcriptie van de les. Ik maak de zinnen niet dat doet de prof helaas
Voorbeeld van de inhoud
INLEIDING1. INLEIDING
Wat gaan we doen?
Ik tracht de relevantie van het recht in het belang van de opleiding of in het beroep van
omgevingsambtenaar, ruimtelijk planner of consultant aan te tonen. En ik ben ervan overtuigd dat ik
daarin zal slagen, want u kan u beroep niet los zien van het recht. Uw beroep is verbonden aan het
recht dus als je daarmee geen rekening houdt, komt u in het ijlen terecht in het luchtledige en zou u
mooie ideale beelden ontwerpen kunnen creëren maar die op geen enkele manier kunnen worden
geïmplementeerd door juridische belemmeringen.
Jullie krijgen een algemene inleiding. In een breder kader een inleiding tot het recht en de Belgische
staatstructuur. Uiteraard blijf ik daar tot aan de oppervlakte maar probeer ik duidelijk aan te duiden
wat voor u in u rechtspraktijk relevant zal zijn. Wat is het relevante juridische kader voor Stedenbouw
en Ruimtelijke Planning in Vlaanderen? Wie zijn de relevante actoren? Wat zijn de relevante
(rechts)bronnen? Wat zijn de principes van toepassing op een overheid? Wat zijn relevante
procedures?
Recht maakt mogelijk & Recht beperkt
Recht maakt mogelijk als je juridische wegen kent zullen er mogelijkheden en perspectieven
aanbieden. Maar recht beperkt ook tussen droom en daad staan wetten en praktische bezwaren en dat
is des te meer zo in de ruimtelijke planning en ruimtelijke ordening. Dat is een tekst van Willem
Elsschot, een bekende Vlaamse auteur. Recht beperkt als u met het recht geen rekening houdt zoals ik
al heb gezegd dan zal wat u probeert te doen verhinderd of vertraagd worden en onmogelijk worden
gemaakt zonder dat u het recht kent of u laat bijstaan door iemand die het recht goed kent. Hoe beter u
dat recht kent, hoe beter u daar mee vertrouwd geraakt en hoe liever je ermee zal werken. Het grote
obstakel is dat het recht het onbekende is en dat zal langer hoe meer noodzakelijk zijn omdat we meer
en meer geconfronteerd gaan geraken met het juridische. Hoe langer hoe meer ook met meer
domeinen, omgevingsrecht, …
Mogelijkheden en beperkingen van het recht
Recht is als de zwaartekracht: De grote vraag is, wat is de juridische stabiliteit van de ruimtelijke
visie? Hoe juridische realiseerbaar is een ideale ruimtelijke planningsvisie en hoe kan je het ideale
afstemmen op het concrete? Louter in het abstracte blijven daar heb je niets aan, je kan dat doen als
bezigheid als intellectueel amusement maar je brengt daar maatschappelijk weinig bij.
Omarm het recht dat is een oproep dat ik doe, het recht is niet koud en kil. Het recht is warm, het is
een instrument het is een medestander. Dus omarm het recht van bij het begin in de ruimtelijke
planning, ordening of urbanisatie.
En het is goed om te starten van ruimtelijke idealen maar die moeten in concreto telkens worden
getoetst aan de juridische realiteit van onder andere de eigendomsstructuur en het uitbreiden van de
structuur van zakelijke rechten. Want eigendom is een belangrijke, en eigenlijk het belangrijkste
zakelijke recht. Maar er zijn nog andere zakelijke rechten, zoals erfdienstbaarheden, opstalrechten,
,erfpacht, vruchtgebruik waarmee u ook rekening dient te houden. De stedenbouwkundige
voorschriften zoals deze bestaan. Wat is de historiek. U kan daar moeilijk meteen abstractie van
maken welke bestemmingen zijn er geweest en welke plannen, verkavelingen, verordeningen,
vergunningen. En wat zijn regels uit andere belendende sectoren die enkel maar voor het begrip van
de mens uit elkaar worden gehaald, want de realiteit trekt zich er niks van aan. Die biedt zich complex
aan. Natuur, water, wegen, economie het zijn alle regels uit belendende materies, die ook in de
ruimtelijke planning mee in rekening moeten worden gebracht.
Voorbehoud
Al wat ik u vertel is zeer relatief. Ik ben maar 1 van de 11mio Belgen dus er zijn nog meer dan andere
meningen. Er zijn nog andere perspectieven. Ik bespreek een bepaald stelsel, namelijk hier en nu in
VL, in een bredere context gaat dit over BE. Dit gaat over een bepaald moment, vroeger was het
anders en op een bepaald moment zal het dus ook anders zijn. Die materie waar wij in werken is
volatiel, is niet stabiel. Het verandert heel snel, zowel wat details betreft als de essentie. En die
materie die wij bespreken, bespreken wij ook op een bepaalde plaats, namelijk hier in BE. Bovendien
binnen in dit systeem zijn er ook andere regels van toepassing binnen het systeem. Zoals in Beringen
zijn er andere regels van toepassing dan in Antwerpen.
De regels in de ruimtelijke ordening en stedenbouw vormen een evolutief gegeven. Mijn prof die had
een beperkte cursus waarin heel de regelgeving rond het administratief recht kon worden behapt en
bevat, dat is vandaag volstrekt onmogelijk. Alleen als voor de ruimtelijke ordening heb je zoveel
nodig en dan kom je er nog niet. de laatste 20 jaar is die regelgeving geëxplodeerd. Nieuwe regels,
nieuwe rechtspraak, wijzingen van het oude, raad van vergunningsbetwistingen, … die wij als jurist
en jullie als ruimtelijk planner dagelijks dient op te volgen, want anders denkt u in een kader dat al is
verouderd en dat wilt u niet.
De visie op mens en maatschappij veranderd ook bliksemsnel. De mens is in het bestaan van de aarde
slechts heel kort aanwezig 10000 jaar. En als je kijkt hoe de maatschappij en de mens de voorbije 100
jaar is veranderd dan is dat bliksemsnel. 20/30 jaar geleden zou men spreken over de IT, VR,
artificiële intelligentie, dat is vandaag nog altijd aan de orde maar de invloed van de virussen heeft
een enorme impact op onze samenleving en ook op de ruimtelijke ordening, het bouwen, urbanisatie,
maar migratie heeft dat evenzeer. En als je kijkt naar de klimaatveranderingen lijkt het niet alsof de
migratie morgen gaat stoppen. Dus moeten we daar rekening mee houden. En de ruimte zelf evolueert
ook uiteraard door die klimaatveranderingen en die overstromingen.
DIA 9: we zijn met heel veel
Mensen moeten samen leven.
We zijn ook allemaal sociale wezens, wij moeten samenleven. Wij zijn op elkaar gericht en wij
zoeken bevestiging bij elkaar. We hebben elkaar nodig om te kunnen bestaan. We zijn aan elkaar
afhankelijk om te kunnen leven, creëren, publiek te zien, evolueren, interageren, voelen, kijken, lezen.
We zijn sociale wezens van dag 1. Dus moeten we opzoek gaan naar een manier om samen te leven in
een samenleving met wetten en regels.
We zijn geen kluizenaars of heremieten
,De meeste onder ons zijn geen kluizenaars of heremieten veel mensen gaan wel opzoek naar stilte en
authenticiteit. Als je kijkt naar wat bv Walden, Henry David Thoreau heeft gedaan, die heeft zich
teruggetrokken uit de maatschappij om te leven in het bos. Dat was een buitengewoon experiment
waar heel wat mensen die rond mindfullness naar verwijzen. De grote vraag is, is het recht dan nog
van toepassing op jou als je u terugtrekt uit de samenleving? Ja absoluut wel, je kan het niet verlaten.
Je kan niet zeggen ik beslis nu dat ik geen deel uitmaak van de samenleving en de wet is niet
toepasbaar op mij. Dat kan u niet beslissen u kan naar de maan vliegen maar zelfs dan zijn er wetten.
Een voorbeeld, tiny houses mensen zoeken rust op, het is ook een goedkopere oplossing of het lijkt
een goedkope manier van leven.
Het is quasi onmogelijk jezelf buiten de rechtsorde te plaatsen
Ook op zee is dit recht van optie. De enige optie is om je eigen stuk land te verwerven en de
onafhankelijkheid daarvan uit te roepen en dan moet die ook aanvaard worden door het land. En dan
en dan nog ben je aan (internationale en supranationale regels gebonden). Het recht is als het ware
overal.
Ter illustratie: Tiny Houses
https://www.vrt.be/vrtnws/nl/2021/09/29/tiny-houses/
- Of het nu klein is, of verplaatsbaar: is juridisch niet relevant.
- Wonen is alleen mogelijk in de daartoe bestemde gebieden.
- De wet is zeer duidelijk.
Het wettelijk kader is relevant. De foto die u ziet is denk ik toch een beetje gefotoshopt het staat er
natuurlijk wel prachtig zo. En een slaapkamer, keuken, wc. Waar mag je zo’n huisje zetten en vooral
waar niet? Er staat in de media dat het wettelijk kader achterblijft, het wettelijk kader is wat het is.
Een tiny house is nog steeds een house en een huis is een woning en om een woning te bouwen, moet
u in een woongebied zijn. Als dit geen woninggebied is en u geen weg heeft dan kan het
problematisch worden.
Of het nu een klein huis, verplaatsbaar huis of een caravan is. Het beginsel is dat wonen enkel
mogelijk is in de daartoe bestemde gebieden. Dan kijken we naar het gewestplan en de wet is
daarover zeer duidelijk.
2. ALGEMEEN: WAT IS RECHT?
Wat is recht?
Wat is nu het recht? Het recht is het geheel van afspraken. Het recht dat is het geheel van
Bindende regels waarmee een samenleving wordt geordend. En ik moet jullie vertellen dat de
samenleving van vandaag er heel anders uitziet dan de samenleving van 90-170jaar geleden. Maar
ook toen waren er regels, maar veel minder dan vandaag. Deze regels worden gehandhaafd –
afgedwongen vanuit een bepaald gezag. Regels die niet worden gehandhaafd heeft geen enkele
zin. Als wij zeggen u moet stoppen bij een rood licht en iedereen rijdt door, dan heb je geen
systeem. Als je kijkt naar regels dan gaat het om gebodsregels, u bent verplicht om iets te doen.
Verbodsregels, u mag iets niet doen. En verlofbepalingen, u mag iets wel doen. Dat zijn in
essentie alle regels, alle regels kan je terugbrengen naar één van deze drie. Een vergunning is
bijvoorbeeld een verlofbepaling. Regels die eventueel van toepassing zijn nadat je een bepaalde
, keuze hebt gemaakt er zijn wilsaanvullende regels. Dat betekent dat je u bevindt in een bepaalde
rechtsverhouding, we hebben bepaalde zaken geregeld maar andere zaken niet plus die vloeien
voort uit de wet en zijn automatisch op ons van toepassing. Je hebt ondersteunende regels en
louter technische regels.
Door het uitvaardigen van het recht, het recht komt niet zomaar tot stand dat komt ergens
vandaan. Wetende ook dat het een lange geschiedenis heeft ook. In het recht beginnen we niet
vanuit een tabula rasa, een tabula rasa vind je in heel de geschiedenis bijna nergens terug. De
toekomst is altijd geïnd op het heden en het verleden. En dat is met het recht niet anders. In ons
geval is het recht gelegitimeerd wat betekent dat dat grondslag heeft, dat het waarde heeft. Dat we
daaraan gebonden zijn. Gelegitimeerd door een democratisch verkozen orgaan, het parlement. Dat
is in het kader van een democratische staat een heel belangrijk orgaan, dat is de bron van het
recht. Conform hiërarchie aan wetten en een conform bepaalde bevoegdheidsverdeling, materiele,
inhoudelijk of territoriale bevoegdheidsverdeling en ook procedureregels die allemaal moeten
worden gerespecteerd. In een ander mogelijk geval is er rechtsgeldigheid.
Die regels moeten worden nageleefd dat recht bestaat niet abstract. En hoe gebeurt dat? Door het
opleggen van sancties door rechtelijke macht/bestuur. Door verbalisering, processen verbaal.
Vervolging, je wordt vervolgd omdat je een misdrijf hebt gepleegd. Door boetes die worden
opgelegd en straffen die worden opgelegd. Je hebt in BE verschillende soorten straffen, dat is de
verbeurdverklaring van illegale opbrengsten, je hebt de opsluiting in de gevangenis, je hebt de
elektronische enkelband, je hebt de geldboetes, je hebt de verplichte afbraak van illegale
bouwwerken. Dit soort zaken passen allemaal in een rechtsstaat waarbij het een oorsprong vindt
bij het volk. Waarbij het recht wordt doen nageleefd.
Er zijn heel wat verschillende soorten recht. We hebben het familierecht, bouwrecht,
verkeersrecht, … maar vooral het recht in de ruimtelijke ordening is voor ons van belang. Je hebt
verschillende indelingen van het recht en die zijn voor u als ruimtelijk planner wel van belang. En
een belangrijke onderverdeling tussen het privaat recht en het publiek recht. Het privaat recht
betreft de verhoudingen tussen private (rechts)personen onderling. En wat personen betreft maken
we een verschil tussen rechtspersonen, dat zijn ficties zoals een vzw of burgerlijke vennootschap
en natuurlijke personen, mensen zoals jij en ik en die zijn allemaal dragers van rechten en
plichten. Het betreft ook de verhoudingen met de overheid. Wanneer je bijvoorbeeld een contract
sluit met de overheid voor een aankoop van een gebouw.
Het publiek recht daarentegen betreft de verhouding tussen overheden onderling. Bijvoorbeeld de
gemeenten ten aanzien van de provincie. Of de provincie ten aanzien van een intercommunale. En
de verhouding tussen de overheid en een private (rechts)persoon. Zoals bijvoorbeeld in de
ruimtelijke ordening het milieurecht. Die behoren tot het publiekrecht. En in het publiekrecht
moeten we dan ook nog eens een onderscheid maken tussen staatsrecht en het bestuursrecht.
Stel je voor een samenleving waar geen recht bestaat, of het recht niet wordt gehandhaafd? Er zijn
codexen, wetboeken, maar iedereen doet maar op. Hoe zou zo’n samenleving er uit zien volgens jou?
En projecteer dan die gedachten eens op de ruimtelijke ordening. Wat als iedereen zou mogen bouwen
en gaan en constructies zou mogen realiseren waar men ook wil. Geen eigendomsrechten of
voorschriften.
DIA 19:
Gruwelijke foto, maar niet minder realistisch. Het is een beeld uit Mexico in het kader van het
drugsmilieu. Daar heb je een situatie waar in bepaalde wijken het recht niet meer kan worden
gehandhaafd omdat er een ander parallel stelsel is geplaatst, namelijk het recht van de sterkste. En die
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper purpledreams225. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 53022 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen