Dit is mijn samenvatting, deze zou normaalgezien alle leerstof van dit semester moeten bevatten. Het is gebaseerd op de powerpoint en ook het handboek werd er bijgehaald voor verduidelijking!
Hoofdstuk 1: “De plaats van de criminologie binnen de wetenschappen”
❖ Inleiding
Een definitie van ‘wetenschap’ waarover elke wetenschapper het eens is bestaat niet. Toch is er een
consensusdefinitie van de kenmerken:
1. Streven naar kennis:
Men wilt samenhangende feiten en patronen in de werkelijkheid ontdekken
en weergeven in de vorm van een theorie.
2. Empirisch karakter:
De uitspraken zijn gebaseerd op waarnemingen (uit eerste/tweede hand)
3. Systematische benadering:
Het onderzoek moet toetsbaar of testbaar zijn
❖ Taxonomieën van wetenschappelijke disciplines
Er bestaan twee grote groepen:
🡪 Formele wetenschappen vb. logica, wiskunde, …
Men komt tot stellingen via basisformules (axioma’s) & logische afleiding (deductie)
🡪 Ervaringswetenschappen/feitwetenschappen
Men onderzoekt hoe de werkelijkheid in elkaar zit op basis van inductie en empirie
De ervaringswetenschappen kunnen we verder opdelen in twee groepen:
a. Exacte of natuurlijke wetenschappen vb. fysica, chemie, biologie, …
b. Sociale of culturele wetenschappen vb. economie, sociologie, politieke wetenschappen, …
Er bestaan ook andere indelingen: - natuur-, gedrags- en cultuurwetenschappen.
- zuivere (alleen kennis) en toegepaste wetenschappen
… maar er is veel kritiek omdat er geen vaste grenzen zijn en er is een toenemende tendens
naar interdisciplinariteit, ‘kruisbestuiving’ is mogelijk
❖ Criminologie blijft in hoofdzaak een multidisciplinaire objectwetenschap
Objectwetenschap = er is een materieel voorwerp (eigen object) maar geen formeel
voorwerp (eigen methodologie).
=> maar er is veel discussie: is er wel een eenduidig object?
gevolg: men streeft naar criminaliteitsspecifieke verklaringen (rationele keuzebenadering)
Criminaliteit als een soort synthesewetenschap: verschillende disciplines samen
1
, ❖ De invloedrijkste wetenschappelijke paradigma’s binnen de criminologie
‘Paradigma’ = gedeelde opvatting door een groep wetenschappers over
- wat wetenschap is
- voorwaarden van wetenschappelijke theorie
- op welke manier wetenschap bedreven dient te worden
- ideeën over sociale structuren in de werkelijkheid en die rol spelen in
het leven van de mensen
‘Ontologie’ = zijnsleer, bestaansleer, welke dingen zijn er
1. Empirisch-analytische benadering
= dominante benadering uit de 19e eeuw die is ontleend aan natuurwetenschappen en
waarbij rationeel denken gecombineerd wordt met empirisch denken
- klemtoon op meten van zaken die men direct kan waarnemen
- toepassen van de natuurwetenschappelijke methoden (niet exclusief → multimethodologie)
- kwantitatieve methoden en techniek uit gegroeid
- nastreven van waardevrijheid: derde-persoonsperspectief
→ kijken, observeren en reflecteren zonder participatie
→ reproduceerbaarheid en intersubjectiviteit als maatstaf!
wat is intersubjectiviteit?
Bijleveld: de observatie van onderzoeker A mag niet leiden tot andere gegevens bij observatie
van onderzoeker B over dezelfde situatie
° standaardisatie van onderzoekssituatie
° openbaarheid van regels
° repliceerbaar en rationeel
° geen intern tegenstrijdige conclusies
2. Interpretatieve benadering
= benadering uit de tweede helft van de 19e eeuw die geworteld is in hermeneutiek en
fenomenologie (beide beginnen met concrete waarnemingen en halen de achtergronden
van verschijnselen naar boven) maar ook in het symbolisch interactionisme (hoe?)
- belevingsonderzoek (first person)→ kwalitatieve methoden
- waardeverheldering, streven naar idiografische kennis
- uitgaan van verschillen
2
, 3. Kritisch-emancipatoire benadering
= geworteld in structuralisme, marxisme en conflicttheorie, gekenmerkt door
maatschappelijk engagement (bevrijding van onderdrukking)
- wetenschap kritisch en maatschappijkritisch
- geen waardevrijheid, sterk maatschappelijk engagement
- mixed methods onderzoek: voordelen van verschillende benaderingen combineren
Postulaat = centrale thesis die een fundamenteel inzicht bezorgt en die men behoudt totdat er
tegenbewijs wordt gevonden (falsifieerbaar)
Dogma = stelling wordt nooit in vraag gesteld, blijft behouden ondanks tegenbewijs
De factoren van het ideaal van betrouwbaar bewijs:
a. streng gecontroleerde observatie en experiment
b. formuleren van de resultaten in een ondubbelzinnige taal
c. resultaten met elkaar verbinden in algemene wetten, die in theorieën worden veralgemeend
❖ Drie grote problemen bij de zoektocht naar betrouwbare kennis
1. waarneming & observatie
verworven gegevens kunnen fout zijn om allerlei redenen zoals meetinstrumenten
vb. measurement theory en measurement error
3
, 2. taal
er is vaak dubbelzinnigheid bij gebruik van termen
vb. wat is angst voor criminaliteit?
3. wetmatigheden & theorieën
men moet alle belangrijke stukjes optellen en onderzoeken
❖ Wetenschappelijk of rationeel denken in de empirisch-analytisch traditie?
We gebruiken de term rationeel denken in plaats van wetenschappelijk denken:
⇒ K-rationaliteit (kennis/epistemisch)
hoe verwerf ik betrouwbare kennis?
betrouwbare kennis heeft gradueel karakter (van 0% - 100%)
⇒ D-rationaliteit (doe/instrumenteel)
hoe handel ik rationeel efficiënt in functie van mijn wetenschappelijke doelstellingen?
bij strafrechtelijk beleid, criminaliteitspreventie en ethiek
Ordinaire verklaringen Rationele verklaringen
geen restricties over waarom-vragen en waarom-vragen moet duidelijk geformuleerd
betrouwbaarheid zijn en data moet controleerbaar zijn
onduidelijk en onhelder geformuleerd duidelijk
hele reeks feiten aantal welbepaalde aspecten
nauwelijks accuraatheid en diepte accuraatheid en diepte met wetmatig karakter
‘fallibilisme’ = kennis is feilbaar, men kan fout zijn, wetenschap is nooit af
❖ De plaats van de criminologie op de wetenschapsladder
‘black box’ (= samenleving) die wordt opengedaan bij problemen om zo te kijken naar individuen.
→ reductie, micro-foundations
Wetenschapsladder van Putman (1978)
zeven niveaus met toenemende complexiteit op elk niveau
0 - geen fysisch niveau
→ opmerking 1: criminologie ⇒ abstracte wetenschapsniveaus (hoge niveaus)
hoe hoger, hoe lager de K- en D-rationaliteit
→ opmerking 2: complexe fenomenen meten is vaak moeilijk
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper studentecrimi. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,19. Je zit daarna nergens aan vast.
