HOOFDSTUK 1: WAT IS ECONOMIE? WAT DOET DE ECONOOM?
WAT IS ECONOMIE?
Economie betreft de organisatie van de systemen van consumptie en productie
Micro-economie:
• Consumenten Prosument (technologie) = consumenten die ook Goederen en diensten
• Producenten aanbieden die traditioneel ook door de producenten werden
aangeboden.
Macro-economie: Vb: huis verhuren (airbnb), elektriciteit, taxi
• Overheid
• Regulatoren
• Banksector
• Buitenland
=> mens staat centraal: economie is sociale wetenschap
KEUZE:
Als consument: onbeperkte behoeften
Schaarse goederen: moet je voor betalen
• Budgetbeperking= inkomen is beperkt en zorgt ervoor dat je niet alles wat je wilt
bereiken kan bereiken.
• Leidt tot een keuzeprobleem: maximale behoefte invulling bekomen met schaarse
goederen.
ECONOMIE:
Economische wetenschappen bestudeert:
• Keuzes inzake consumptie als gevolg van schaarste
• Keuzes inzak productie als gevolg van schaarste
• Gevolgen van deze keuzes voor de maatschappij
Keuzes→ gedrag: economie is wetenschap
Schaarste → welke instituties zijn er in de maatschappij ontstaan om aan die schaarste
problematiek het hoofd te bieden? = centraal begrip in economie als
wetenschappelijke discipline.
,SCHAARSTE:
Schaarse middelen: de mogelijke aanwendingen overstijgen de beschikbaarheid van dat
middel.
Schaarste bekijken vanuit de vraag:
→ een middel is economisch schaars als het meer gewild is dan het beschikbaar is
→ een middel is schaars als er productiemiddelen moeten worden opgeofferd
Schaarste zeldzaamheid
→ zeldzaam: het aanbod is klein maar de vraag ook (bv: goud)
→ niet-zeldzame zaken: drinkbaar water is op wereldvlak niet zeldzaam, maar soms wel
schaars.
Schaarste is subjectief
→ ben je tevreden met wat je hebt, maar je wilt steeds meer: dan ervaar je geen schaarste
→ filosofisch: rijk zijn zij die tevreden zijn, arm die alleen meer willen
Schaarste evolueert
→ in de tijd als gevolg van economie en technologische ontwikkeling
(vb: 18e eeuw: tekort aan voeding <-> overconsumptie beperkt
→ als gevolg van keuzes → creatie van welvaart
=> Welvaart is de mate waarin schaarste wordt verminderd
(creatie van inkomen maar ook vrije tijd)
ECONOMISCHE BEHOEFTEN
Economische behoeften= de verlangens van de mens waaraan hij/zij slechts kan voldoen
door schaarse middelen in te zetten
Behoeften zijn immaterieel
→ het goed/dienst dat aan de behoefte voldoet is materieel
Vb: een flesje hand gel vult de behoefte aan veiligheid corona
Soorten behoeften:
• Primaire behoeften
o Behoeften die zijn aangeboren, niet aangeleerd
o Sterk verbonden met het lichamelijk zijn
o Vb: behoefte aan eten, drinken, seks, onderdak, slaap, beweging
• Secundaire behoeften
o Behoeften die niet zijn aangeboren maar aangeleerd
o Sterk sociaal georiënteerd
o Vb: behoefte aan cultuur, onderwijs, ontspanning
, • Tertiaire behoeften
o Behoefte naar luxe
o Vb: behoefte aan merkkledij, dure wagen
Behoeften evolueren in de tijd
→ digitale connectiviteit, wooncomfort, werkschema, ecologie
Aanname: de behoeften zijn onbeperkt
→ na elke ingevulde behoefte is er een niet-ingevulde behoefte … Eindeloos
→ Verklaring: toename economische productie & technologische ontwikkeling
Er ontstaan nieuwe goederen/diensten…
Waar de mens naar verlangt
→Theoretische veronderstelling ⇔ Duurzaamheidsdenken anno 2020
DUURZAME ONTWIKKELING
Duurzame ontwikkeling → komt tegemoet aan de noden van het heden zonder de
behoeftevoorziening van de toekomstige generaties in het
gedrang te brengen.
Brundtlan-definitie → naar toenmalige voorzitter Commissie Milieu en ontwikkeling van VN
Zowel:
→ intragenerationeel= binnen zelfde generatie
→ intergenerationeel= tussen generaties
Geanalyseerd aan de hand van 3 peilers
• Economie
• Welzijn
• Milieu
Sustainable development goals (SDG’s) 2030
, KEUZE, AFRUIL EN OPPORTUNITEITSKOSTEN
Behoeften zijn onbeperkt
Middelen om aan de behoefte te voldoen zijn schaars
Economische agenten moeten keuzes maken
Economie is de wetenschap van de keuzes die gemaakt worden als gevolg van schaarste.
→ Alternatief: Economie is een set van beslissingsregels die in diverse contexten inzetbaar
zijn.
Economische problemen
• = keuzeproblemen
• = afwegen van
o Voordelen van de keuzen (voldoen aan behoeften) = baten
o Nadelen van de keuze (ingezette middelen zijn niet meer beschikbaar)
inclusief opportuniteitskosten = kosten
OPPORTUNITEITSKOSTEN
Opportuniteitskost= de niet gerealiseerde opbrengst van het best mogelijke alternatief voor
de gemaakte keuze.
Economisch begrip boehoudkundige invulling van kost
Vb: Beschikbare tijd student:
• Alternatieven? Keuzes?
o Studeren
o Vrijwilligerswerk
o Studentenjob
• Stel keuze valt op: studeren (boven studentenarbeid)
=> Economische kost is inclusief gederfde baten van best mogelijke alternatief
Vaak het belangrijkste deel van de (economische) totaalkost
Gebruikt om economische winst te bepalen
Economische winst= betrekt de opbrengsten min de (economische) kosten incl
opportuniteitskosten in de (economische) kosten.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper aliciacoulier. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.