Samenvattende tabel van alle plantaardige stoffen te kennen voor het examen farmacognosie, gedoceerd door Luc Pieters in de derde bachelor farmacie aan de UA.
Deze tabel bestaat uit eigen notities uit de les gecombineerd met informatie uit de cursus van Prof. Pieters.
Farmacognosie: stoffen en hun werking
1. Primaire metabolieten
D-Mannose D-mannose wordt snel geabsorbeerd en uitgescheiden, wordt niet opgeslagen in het
lichaam.
Gebruikt bij urineweginfecties: normaal is de blaaswand bedekt met gemannosyleerde
eiwitten waaraan bacteriën zich hechten. De bacteriën zullen nu binden aan het vrije
mannose en denken dat ze aan de blaaswand gehecht zijn -> zo gaan de bacteriën weg
uit de blaas
Lactulose Semi-synthetisch disacharide van D-galactose en D-fructose
Komt ongewijzigd in het colon: gesplitst in monosachariden en daarna in organische
zuren door darmflora
De organische zuren trekken water aan -> Laxerend effect
Acarbose Inhibitor van het alfa-glucosidase en sucrase -> remt de hydrolyse van sucrose en
zetmeel in de darm = vertraagde vertering en opname koolhydraten
Doordat de hydrolyse van sucrose en zetmeel in de darm wordt tegengegaan, zal er
minder glucose aanwezig zijn in de darm = therapie voor diabetes mellitus
(neveneffecten: diarree en flatulentie)
Agar Gemaakt door rode algen
Cultuurmedium in de bacteriologie
Agarose (galactose polymeer) & agaropectine (galactosepolymeer + methyl,sulfaat)
Alginezuur en alginaten Gemaakt door bruine algen
Bestaat uit mannuronzuur en guluronzuur
Verdikkingsmiddel in de voedingsindustrie
Wordt gebruikt in combinatie met antacida bij gastro-oesofagale reflux -> bevat anti-
zuur middelen en alginaten die een beschermende laag op de darmwand zetten
Tragacanth Polymeer van hexosen en uronzuren
Zwelmiddel om suspensie en emulsies te maken
Arabische gom Polymeer van hexosen en uronzuren
Zwelmiddel, bindmiddel en kleefstof
Psylliumzaad, plantagozaad Epidermis van het zaadomhulsel bevat een slijmstof die opzwelt in water -> groter
volume -> bulkvormend laxans
1
, Zaadjes in zijn geheel opnemen: niet openbreken want kleurstof komt vrij en stapelt
zich op in de nieren = toxisch!
Althara officinalis Slijmoplossing: vehiculum bij hoestpreparaten
Vormt een beschermende laag op de luchtwegen
Heparine Polymeer van uronzuren afgewisseld D-glucosamine en talrijke sulfaatgroepen
Geproduceerd in runderlongen en varkensingewanden
Anti-coagulans: inhibeert de bloedstolling -> wordt gebruikt als behandeling en
preventie van thrombose (bloedstolsels die onstaan en loskomen en op andere plekken
schade veroorzaken)
Hydrolyseproducten = derivaten van heparine met laag moleculair gewicht =
Enoxaparine en Nadroparine
ricinusolie Sterk laxatieva
Wordt niet meer gebruikt want is irriterend voor de darmwand
Levertraan Gewonnen uit de lever van kabeljauw en heilbot
Rijk aan omega-3 vetzuren, vitamine A en D
polyines Vetzuren met driedubbele bindingen
Kunnen ook toxisch zijn: cirutoxine & oenanthotoxine
2. Secundaire metabolieten
1. Polyketiden
1.1 Macroliden -> grote ring via een esterfunctie gesloten
Zearelenone Fungaal toxine
Geen farmaceutisch belang
Polyeen antibiotica: Amphotericine en Antibiotica
Nystatine Antifungale activiteit
Mechanisme: complexvorming met sterolen in de eukaryotische membraan (10x
sterker met de ergosterol van de fungi dan met de cholesterol van de mens) ->
verandering permeabiliteit van de celwand en vorming van poriën -> verlies van
elektrolyten -> celdood
Macrolide antibiotica: Erythromycine Antibioticum
2
, Antibacteriële werking: Gram + kiemen
Mechanisme: inhibitie van bacteriële proteïne synthese (binding met het 50S subunit
van bacteriële ribosomen)
Avermectines: Ivermectine Breed spectrum antibioticum tegen rondwormen
Zeer actief bij rivier blindheid (chronische inflammatie van de cornea)
Zeer actief bij lymfatische filariasise (lymfeoedeem)
Mechanisme: werkt in op de glutamate-gated chloride channels
Tacrolimus Immunosuppresivum gebruikt na orgaantransplantaties of lokaal (eczeem)
Mechanisme: inhibitie van T-cel activatie
Neveneffecten: neuro – en nefrotoxiciteit
Everolimus: semi-synthetisch derivaat, betere orale beschikbaarheid & gegeven bij nier
– en harttransplantaties
1.2 polyethers -> meerdere etherbruggen
Monensine A veterinair antibioticum
werkzaam als ionofoor: vormt een mantel rond de natrium-ionen -> meer Na-influx in
de parasiet -> meer osmotische druk -> bacteriën breken open
Mariene toxines: Ciguatoxine & geproduceerd door dinoflagellaten en opgenomen door schaaldieren
Brevetoxine veroorzaken diarree en neurologische afwijkingen
Halichondrine B polyether en een macrolide
antitumorale activiteit: inhibitie van de tubuline polymerisatie
activiteit is te wijten aan het macrolide deel
Eribuline gebruikt bij lokaal gevorderde of gemetastaseerde borstkanker
gebruikt bij liposarcoom (kwaadaardige tumor van de vetcellen)
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper anitabierinckx. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,49. Je zit daarna nergens aan vast.
