Infectiebeheersing
Hoofdstuk 1: Hygiëne in zorginstellingen
o Doel ziekhuishygiëne (hygiëne in zorginstellingen):
▪ De gezondheid van de ZO die in het ziekenhuis verblijven behouden en/ of
verbeteren
▪ Voorkomen dat ZO een infectie oplopen in het ziekenhuis
• Hoe?
Door hygiënisch te werken
Zorginfecties: zijn infecties opgelopen tijdens een verblijf in een zorginstelling
o Infectiepreventie (maatregelen): focus op hygiëne, preventie en beheersing van
zorginfecties.
o Hospitalisme: een secundaire of bijkomende schade die een ZO oploopt tijdens het
verblijf in een zorginstelling
• Psychosociaal hospitalisme
Schade aan mentaal welzijn door opname
▪ Opname= ingrijpende gebeurtenis, eenzaamheid
▪ ZO verliest zelfstandigheid of autonomie
▪ Relatie met zorgverlener is koeler/ zakelijker
▪ Angst: rond aandoening, toekomst,…
▪ Last van geluidshinder:
1. Mens gerelateerde bronnen: bv gesprekken
2. Technisch gerelateerde bronnen: bv alarmen
• Fysisch hospitalisme
1. Fysisch niet- infectieus hospitalisme
= lichamelijke, materiële of financiële schade opgelopen tijdens het
verblijf in een zorginstelling
Het is schade die ‘opvalt’ bv: ZO valt uit bed, geld gestolen,…
Belang open disclosure gesprek: open en eerlijk gesprek over de fout
• Schade aan goederen:
Diefstal
• Ongevallen of fouten:
ZO valt uit bed = verantwoordelijkheid van de instelling
Een foute behandeling of ingreep
• Decubitus
Doorligwonden
• Medicatiefouten
Bv: door onduidelijk voorschrift, verkeerd tijdstip of verkeerde dosis
, 2. Fysisch infecties hospitalisme = zorginfecties
Zorginfecties zijn infecties die de ZO oploopt tijdens zijn verblijf in een
zorginstelling.
- Synoniemen van zorginfecties:
▪ Nosocomiale infectie= ziekenhuisinfectie
▪ Secundaire infectie= opgelopen tijdens verblijf, niet ervoor
▪ Iatrogene infectie= door de behandeling veroorzaakt
▪ Hospital-acquired infection
▪ Infectieus hospitalisme
o Soorten zorginfecties
• Endogene of auto-infectie:
Besmet voor een opname in een zorginstelling: de ZO had de bacterie
al op zich alvorens de opname, tijdens de opname ontwikkelde de
infectie verder
• Exogene of kruisinfectie:
Een zorginfectie waarbij de ZO besmet werd tijdens de opname
o De 4 meest voorkomende zorginfecties = exogene infecties
1) Urineweginfectie
- Urinewegen: plasbuis, blaas, urineleiders en nieren
- Urineweginfectie kan aanleiding geven tot:
▪ Cystitis (blaasontsteking)
▪ Acute pyelonefritis (nierbekkenontsteking)
▪ Kan leiden tot sepsis en shock: bloedvergiftiging
(alles wat eindigt op -itis = ontsteking)
- Oorzaak:
Vaak de E. coli bacterie uit de darmen
(poep verkeerd afvegen: vagina-aars)) = urine incontinentie
Gebeurt meer bij vrouwen omdat hun urineleiders korter zijn
Een urineweginfectie kan asymptomatisch verlopen: zonder
symptomen
- Verhoogd risicopersonen voor een urineweginfecte:
▪ Diabetes
▪ Seksuele activiteit
▪ Urinaire katheter (wanneer men niet zelfstandig kan plassen)
- Klachten:
▪ Branderig gevoel bij plassen
▪ Valse aandrang
▪ Kleine hoeveelheden plassen
▪ Pijn bij plassen
▪ Koorts
- Diagnose:
Bij symptomen: een positieve urinekweek (= urinestaal naar labo)
- Preventieve maatregelen tegen een urineweginfectie:
▪ Voldoende water drinken
▪ Plassen bij aandrang
▪ Katheter zo kort & beperkt mogelijk houden
, ▪ Constipatie vermijden
▪ Plassen na vrijen
- Aandachtspunten bij urinaire katheter:
▪ Steriele plaatsing
▪ Veel drinken
▪ Maximaal gesloten systeem houden
▪ Handhygiëne
▪ Urinecollector lager houden dan de blaas
2) Luchtweginfectie (pneumonie)
- Via de lucht, een indirecte weg (zonder aanraking)
- Risicofactoren:
▪ Gastheer
▪ Antibiotica
▪ Beademingsapparatuur
▪ Kruisbesmetting (via handen van personeel)
▪ Heelkundige ingrepen
▪ Invasieve onderzoeken (bv: via gastropie: camera naar de
maag)
Op röntgenfoto: zwart = goed (lucht), wit = slecht (slijm)
- Preventie:
▪ Pijnbestrijding postoperatief
▪ Handhygiëne zorgverleners om kruisbesmetting te voorkomen
▪ Goede mondhygiëne
▪ Pneumokokkenvaccin voor risicogroepen
▪ Correct gebruik antibiotica
3) Postoperatieve wondinfecties
= een oppervlakkige of diepe wondinfectie die ontstaan binnen de 30 dagen na
de operatie
- Symptomen: EXAMENVRAAG
▪ Pijn (dolor)
▪ Zwelling (tumor)
▪ Warmte (calor)
▪ Roodheid (rubor)
▪ Wondvocht
▪ Pus
- Drie hoofdrolspelers bij het ontstaan van een POWI:
▪ Zorgontvanger: algemene conditie, hygiëne
▪ Zorgverlener: handhygiëne
▪ Operatieomgeving: bv: ontsmetting via aërogene weg
- Niet beïnvloedbare factoren voor een POWI
▪ Endogene risicofactoren
▪ Wondklasse
▪ Tijdstip operatie (bv: spoedoperatie)
- Wondklassen:
▪ Zuivere wonde
▪ Zuivere besmette wonden (bij steriele incisie)
, ▪ Besmette wonden (bv: met ontsteking)
▪ Vuile of geïnfecteerde wonden: geperforeerde ingewanden
o Beïnvloedbare factoren ter preventie van een postoperatieve wond infectie
▪ Onvoldoende ontsmetting
▪ Langdurig peroperatief verblijf in het ZH
▪ Algemene toestand van de persoon
▪ Aanwezigheid van een infectie
▪ Pré-op testing
De meeste POWI ontstaan tijdens de operatie
- Normale zuivere wonde = rood
- Geïnfecteerde wonde = geel beslag, rood, gezwollen, pijnlijk
o Basisprincipes wondzorg:
▪ Wonden reinigen en niet besmetten met alcohol maar zuiveren met water
▪ Enkel wondzorg indien noodzakelijk
▪ Aseptisch werken = zeer hygiënisch werken
4) Bloedbaaninfectie – sepsis (bloedvergiftiging)
Micro-organismen dringen door tot in de bloedbaan.
Levensbedreigend
Antibioticabehandeling intraveneus = in het ziekenhuis
▪ Symptomen:
- Koorts
- Rillingen
- Bloeddrukschommelingen
- Tachycardie = versnelde hartslag
- Tachypneu = versnelde ademhaling
Intraveneuze therapie geeft aanleiding tot sepsis:
• Risico bij intraveneuze therapie: een acute centraal veneuze
katheter gebruiken -> ontsmetten en handhygiëne is zeer
belangrijk!
Hoofdstuk 2: besmetting-kolonisatie-infectie
• Besmetting of contaminatie
Overbrengen van micro-organismen/pathogenen naar iets of iemand.
• Besmet of gecontamineerd: de aanwezigheid van MO op iets of
iemand
• Besmettelijk:
MO kunnen overgedragen worden
• Transmissie, overdracht of verspreiding:
Overdracht van MO van de ene naar de andere plaats
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lisadeceuninck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.