Samenvatting
Samenvatting Burgerlijk Recht
- Vak
- Burgerlijk Recht
- Instelling
- Katholieke Hogeschool VIVES (VIVES)
Samenvatting van het handboek + lessen burgerlijk recht, gedoceerd door M. Delcour in VIVES Brugge.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 61 pagina's
Voorbeeld 4 van de 61 pagina's
In winkelwagenVerkoper
Volgen
Voorbeeld van de inhoud
Samenvatting burgerlijk rechtDeel 1: Algemeen recht
Hoofdstuk 1: Algemene inleiding
1 Wat is recht?
Recht: regels die ons gedrag proberen te sturen
1 Het recht omvat een geheel van gedragsregels en normen
Verbodsbepalingen: het is verboden om bepaalde handelingen te stellen
Gebodsbepalingen: je bent verplicht om bepaalde handelingen te stellen
Op sommige gedragsregels en normen kan je beroep doen, zonder daartoe
verplicht te zijn.
Bijvoorbeeld: ondernemers die een herstelling uitvoerden kunnen zich in
afwachting van een betaling beroepen op hun retentierecht
Regels waarvan er niet zomaar kan afgeweken worden: regels van dwingend
recht/openbare orde/goede zeden
Regels waar je perfect kan van afwijken
- Gelden slechts wanneer de partijen niets anders overeenkwamen
Regels die vormvoorwaarden vastleggen voor bepaalde handelingen/de wijze
waarop procedures moeten gevoerd worden
2 Deze gedragsregels en normen hebben tot doel het maatschappelijke leven te
ordenen
Bedoeling recht: gemeenschap/samenleving ordenen
Geen rechtsregels → complete chaos
3 De regels worden opgelegd door de overheid
Overheid beslist via bepaalde beslissingskanalen welke rechtsregels
uitgevaardigd zullen worden
Die rechtsregels kunnen op verschillende niveaus binnen de overheid worden
uitgevaardigd
Bijvoorbeeld: gewest, gemeenschap, federale staat, …
Niet altijd door de overheid, er bestaan uitzonderingen
4 De regels zijn afdwingbaar
, Regels moeten, naast uitgevaardigd worden, ook afgedwongen kunnen
worden
Afdwingbaar zijn: beroep kunnen doen op het overheidsapparaat (bv. politie,
rechtbank, …) om ervoor te zorgen dat de regels gerespecteerd worden
Rechtsregel: voldoet aan de 4 hierboven aangegeven voorwaarden
Bijvoorbeeld: iemand die een overeenkomst sluit moet die naleven
Fatsoenregel: werd NIET opgelegd door de overheid en is evenmin afdwingbaar
Bijvoorbeeld: ongeschreven regel dat je op tijd moet zijn voor een afspraak
2 Indelingen van het recht
2.1 Privaatrecht – publiekrecht
Privaatrecht: regelt de verhouding tussen burgers onderling
- Burgerlijk recht: geeft de verhouding tussen burgers weer
→ regels m.b.t. familiale verhoudingen, contracten tussen burgers, koper en
verkoper
- Gerechtelijk privaatrecht: geeft aan hoe het gerechtelijk apparaat
georganiseerd is en op welke wijze procedures voor de rechtbank gevoerd
moeten worden, beschrijft de gerechtelijke procedure binnen het
privaatrecht
- Internationaal privaatrecht = IPR
Private handelingen + internationaal aspect
Welke regels zijn waar van toepassing?
Publiekrecht: regelt de algemene belangen en heeft betrekking op de inrichting,
werking en onderlinge verhouding van de overheidsorganen en van de overheid tot
de burgers
- Staatsrecht: omvat het geheel van regels m.b.t. de inrichting en werking van
de staat en de onderlinge verhouding tussen de verschillende staatsorganen
→ bevoegdheidsverdeling tussen de federale overheid, gemeenschappen en
gewesten
- Administratief recht
Werking uitvoerende macht en hoe men zich als burger tot de
uitvoerende macht kan richten
Administratie = de uitvoerende macht: de macht die beslissingen omzet in
realiteit en ervoor zorgt dat ze uitgevoerd worden.
Bijvoorbeeld: hoe een bouwvergunning aangevraagd moet worden, …
- Strafrecht: geeft aan welke gedragingen strafbaar zijn en welke sancties
ertegenover staan
Inbreuk strafrecht = misdrijf
, 2 begrippen: misdrijven & straffen
- Strafprocesrecht: geeft o.a. aan op welke wijze misdrijven kunnen vastgesteld
en opgespoord worden en hoe de procedure verloopt om beschuldigden te
vervolgen
Van toepassing vanaf het moment dat iemand een misdrijf pleegt tot
het moment waarop die persoon zijn definitieve straf krijgt
- Fiscaal recht: regelt de problematiek van de belastingen
Bijvoorbeeld: personenbelasting, erfbelasting, …
Moeilijk te plaatsen rechtstakken
- Ondernemings- en economisch recht
- Financieel recht
- Sociaal recht
- De intellectuele rechten (bv. auteursrechten)
- Gezondheidsrecht
Onderzoek dokter → privaat recht (verhouding tussen 2 private
personen)
Abortus → publiekrecht (je bent strafbaar als je de voorwaarden niet
volgt die in de wet staan)
- Allerlei regels van het internationaal recht (bv. volkenrecht)
→ de opsplitsing tussen privaat en publiek recht volstaat niet om alle rechtstakken
zonder meer in 1 van beide categorieën plaatsen
2.2 Enkele andere indelingen
Objectieve recht: de rechtsregels op zich
Subjectieve recht: bevat de aanspraken/vorderingen (o.b.v. objectieve recht) die
iemand t.o.v. een ander kan laten gelden, o.b.v. de rechtsregels bepaalde rechten
doen gelden
Bijvoorbeeld: een fietser stapt naar de rechtbank en baseert zich op art. 1318 om een
schadevergoeding te vorderen
Materieel recht: regels die rechten toekennen en plichten opleggen
- Bevat bv. het strafrecht
Formeel recht: geeft aan hoe de naleving van het materiële recht verzekerd kan
worden
- Bevat bv. het gerechtelijke privaatrecht
3 De bronnen van het recht
1 De wetgeving is de belangrijkste bron van recht in België
, Bijvoorbeeld: de grondwet, een wet, een decreet, een besluit van de gemeenschaps-
en gewestregering, internationale verdragen en beslissingen, …
2 Rechtspraak: rechters doen rechterlijke uitspraken
Nog geen wetgeving over specifieke zaak → kijken naar gelijkaardige zaken
die zich voordeden
Een vonnis/arrest telt alleen tussen de partijen zelf
↔ precedentenrecht
3 Rechtsleer: rechtsgeleerden spreken zich uit over bepaalde rechtstakken
4 De gewoonte en billijkheid
Gewoonte: ‘regels’ die nergens neergeschreven staan, maar waarvan men
denkt dat ze recht zijn
Billijkheid: soort compassie, redelijkheid
Bijvoorbeeld: persoon met mentale beperking moet minder
schadevergoeding betalen dan een persoon zonder mentale beperking
3.1 Wetgeving sensu lato
Wetgeving omvat:
3.1.1 Internationale verdragen en beslissingen van supranationale
organisaties
Internationale instellingen/supranationale organisaties
- België geeft een deel van haar bevoegdheden af aan een internationale
instelling/supranationale organisatie
Bijvoorbeeld: de EU
Belangrijkste vb. supranationale politieke organisatie
Maakt veel internationale verdragen en beslissingen
De Europese organen beschikken over 3 belangrijke
beleidsinstrumenten/soorten beslissingen:
- Richtlijnen: geven regels aan die door de nationale overheden
van de lidstaten verplicht moeten worden opgenomen en
verwerkt in de eigen wetgeving, met de bedoeling om een
bepaald doel te bereiken tegen een bepaald tijdstip
- Verordeningen: wetgeving die rechtstreeks van toepassing is in
alle lidstaten, met de bedoelingen om de regels in de
verschillende lidstaten op elkaar af te stemmen (=
harmonisatie)
- Besluiten: bevatten regels die van toepassing zijn op 1 enkele
bestemmeling (bv. een bedrijf, een staat, een persoon, …)
Bijvoorbeeld: de EU legt een boete op aan Microsoft omdat ze
schuldig zijn aan concurrentievervalsing
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper rechtspraktijkstudent. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €12,98. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67096 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen