HC 6 – Stemming en stemmingsstoornissen
1. De normale ontwikkeling van stemming en emotie
2. De stemmingsstoornissen
3. Differentiaaldiagnose
4. Prevalentie
5. Risicofactoren
6. Risico voor verdere ontwikkeling
7. Behandeling en preventie van stemmingsstoornissen
1. De normale ontwikkeling van stemming en emotie
Emotie en stemming
Emotie
· Is kortdurend
· Is gekoppeld aan een specifieke gebeurtenis
Een stemming
· Is langdurig
· Is gekoppeld aan een persoon
Twee begrippen in het dagelijks leven door elkaar gebruikt: emotie en stemming. Het is
belangrijk om hierin een onderscheidt te maken.
Emotie: reactie op een gebeurtenis die gepaard gaat met een reactie die zowel emotioneel,
gevoelsmatig als op lichamelijk vlak zich gaat afspelen.
Bv. Niet krijgen van een koekje in de winkel (boosheid, stampen, huilen).
Krijgt toch het kokeje emotie ineens verdwenen.
Stemming: persoonskenmerk: stemming is langdurig (vrolijk, neerlsachtig, …)
Reguleren van emoties
· Vanaf geboorte moet baby leren om zijn plezierige en verdrietige gevoelens te
reguleren.
· Ouders zijn daarbij hun gids.
· Een kind let enorm op de emoties die ouders vertonen en neemt deze vaak over:
Wat moeder ‘voelt’, ‘voelt’ het kind ook.
Sociale afstemming (vooral als de situatie onduidelijk is).
Emoties zijn enorm besmettelijk.
Filmpje: still face experiment
Emotieregulatie: niet onbekend. Belangrijk: verstoorde emotieregulatie bij verschillende
stoornissen.
Normale regulatie: verdriet hebben, maakt deel uit van het leven (als baby: eten willen, koud
hebben, nabijheid willen, …)
,Leren omgaan met emoties en leren reguleren van eigen emoties (zowel intern als extern en
hierbij afhankelijk van verzorgers.
Dit doen ze door sensitief responsief te zijn: herkennen en erkennen wat de baby voelt en
hier gepast op reageren.
Ouders hebben in het begin ook tijd nodig om verschillende behoeften van hun baby te leren
kennen.
Als alles goed verloopt, afstemming – tevreden baby
Daarnaast is het ook zo dat de baby de stemming en emoties van de ouders gaat overnemen
(ook in omgekeerde richting: baby die overstuur is – verzorger kan ook gefrusteerd raken)
- Dit stopt niet in de kindertijd (emoties blijven besmettelijk)
- Naast de emoties kan een baby ook de stemming overnemen (besmettelijk)
onderzoek in handboej: depressieve mama’s die 1 kind hebben en de meerderheid
van de kinderen hebben 1 symptoom - mama’s behandeld met antidepresiva en goed
reageerden – kinderen reageerden ook goed / mama’s waarde behandeling niet had
aangeslaan: kinderen nog slechter dan ervoor
- Baby’s lerén snel dat naast emoties ook de persoonlijke band met iemand belangrijk
is (belang sociale interactie) wordt aangetoont in still face experiment: toont onze
aangeboren nood in interactie met de andere
- Het niet is erg als je niet altijd responsief bent : als dit voor lange periodes is gaat dit
wel negatieve effecten hebben op de ontwikkeling van een kind
Sociale afstemming
Afgaan op een emotionele reactie van een ander (meestal pa of ma) …
… om vast te stellen wat je in een onduidelijke situatie moet doen.
Opvoeders kunnen dit hun kinderen leren.
Stimuleren productie van emoties
Niet alleen herkennen maar ook hoe ze die moeten uitvoeren
Kinderen leren door imitatieleren (ouders doen het voor)
Sociale afstemming: leren welke emotie een kind in een
bepaalde situatie moet vertonen
Nieuwe situaties: richting belangrijke verzorger kijken om te zien hoe die moet reageren.
Pijn gedaan? Niet direct wenen – maar eerst kijken naar verzorgers en afhankelijk van de
reactie beginnen te wenen of niet
, Basisemoties (primaire emoties)
Elk kind over de hele wereld kent en herkent zes aangeboren basisemoties.
Aangeboren betekent niet dat ze er zijn bij de geboorte: ze ontstaan in de loop van het
eerste levensjaar.
· Vreugde
· Verbazing
· Woede
· Angst
· Verdriet
· Walging
Elk kind kent en herkent 6 aangeboren basisemoties. Ze zijn er niet vanaf de geboorte, maar
ontstaan in de loop van het 1ste levensjaar.
Komen tot uiting in specifieke gelaatsemoties (vrij snel beheerst het kind dit zelf) en is te
herkennen door iedereen.
Kind is voorbeschrikt deze emoties te herkennen en vertonen. Ze zijn levensnoodzakelijk
omdat het kind in het begin volledig afhankeijk is van de opvoeders.
Basisemoties zijn universeel
Mensen(kinderen) van over de hele wereld herkennen de basisemoties in
gelaatsuitdrukkingen.
Ook bij mensen uit andere culturen.
Bijvoorbeeld walging
Basisemoties zijn over heel de wereld (ook in andere
culturen) hetzelfde. Toch kan het zijn dat er kleine
verschillen zijn. In ene cultuur niet wenselijk ze heel
expressief te vertonen.
Emoties komen niet uit de lucht vallen
Emotionele ontwikkeling gaat gelijk op met de ontwikkeling van andere vaardigheden
(taal, cognitie en motoriek):
· Angst voor vreemden - gezichten onderscheiden
· Cognitieve kennis – sociale interacties
· Stemming- geheugen
Ze zijn er niet zomaar.
Er zijn verschillende tereinen waarop de ontwikkeling plaatsvindt.
Die vallen ook vaak samen: emotionele samen met ontwikkelingen op andere gebeiden.
Taal leren om uitdrukking te geven aan de emoties.
In het begin: baby confortabel bij elje persoon / 8 maanden angst voor vreemden: hoe komt
dit? Baby in staat meerdere gezichten te herkennen (eerst zicht wazig) (dit is niet mijn
mama)
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper janademoek. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,39. Je zit daarna nergens aan vast.