Sociaal Recht
0. Inleiding
Rechtstakken
o Arbeidsrecht
Individueel
Collectief
o Sociale zekerheidsrecht
Doel
o Beschermen van de belangen van de ‘zwakkere partij” = de werknemers en de
sociaal verzekerden
Individueel arbeidsrecht
Regelt de individuele relatie tussen één WG en één WN
o Het sluiten van een arbeidsovereenkomst en de uitvoering ervan
o De schorsing van de arbeidsovereenkomst
o De beëindiging van de arbeidsovereenkomst
o …
Dwingend recht ter bescherming van de werknemer
Wet betreffende de Arbeidsovereenkomst (WAO)
Collectief arbeidsrecht
Regelt de relaties tussen groepen van WG’s en groepen WN’s
o Onderhandelingen vakbonden en werkgeverorganisaties (‘sociale partners’)
o Vastgelegd in interprofessionele akkoorden en collectieve arbeidsovereenkomsten
o Op verschillende niveau’s
Interprofessioneel - nationale arbeidsraad
Sectoraal - paritaire comités
Ondernemingsniveau - ondernemingsgraad & CPBW
o Beïnvloedt het individueel arbeidsrecht
Sociale zekerheidsrecht
Sociale zekerheid
o Kern: ‘solidariteit’ en ‘verplichtend karakter’
o Bijdragen op het inkomen en overheidssubsidies
o Stelsels:
Stelsel voor loontrekkenden
Stelsel voor zelfstandigen
Stelsel voor ambtenaren
Collectief arbeidsrecht
o Organisaties voor werknemers en voor werkgevers
Doel
o Beroepsbelangen van de leden verdedigen
Sociale partners (wg’s en wn’s organisaties)
1
, Aansluiting is vrij
Organisaties voor werkgevers:
o Interprofessionele organisaties
VBO
Unizo
Boerenbond
o Professionele organisaties
Sectorfederaties per sector/bedrijfstak
Aangesloten bij het VBO
Agoria, fedustria, Federatie bouw, Comeos…
o Collectief overleg
Door sociale partners
In collectieve overlegorganen
De overlegorganen zijn samengesteld uit de vertegenwoordigers van de representatieve
organisaties voor wg’s & wn’s
Groep van 10
Interprofessioneeel
Uitwerking
o Regeringsbeslissingen
IPA’s
o Minimumrechten op vlak van arbeidsvoorwaarden en sociale zekerheid
Loonnorm
o Kaderakkoord dat verder moet uitgewerkt worden via wetten, besluiten en CAO’s
Nationale arbeidsraad (NAR)
Paritaire samenstelling (wg=wn)
Voor wn: uit ABVV, ACLVB & ACV
Voor wg: UNIZO, VBO, BB
Bevoegdheid
o Adviserende bevoegdheid
o Sluiten van cao’s
Paritair Comité
Op niveau van de bedrijfstak
Paritaire samenstelling (wg=wn)
o Sectorfederaties & vakcentrales
Bevoegdheid
o Cao’s tot stand doen komen
o Geschillen tussen werkgevers en werknemers voorkomen/bijleggen
o Aanvaarden economische of technische reden bij ontslag beschermde werknemer
Elk PC heeft een nummer:
o Arbeiders: 100-tallen
o Bedienden: 200-tallen
o Gemengd: 300-tallen
Voornaamste bedrijfsactiviteit bepaalt bevoegd paritaire comité
2
, (Eigenlijk heerst er eenheidstatuut bedienden en arbeiders moeten gelijk behandeld worden,
dus mogen er feitelijk gezien geen aparte PC’s zijn moet nog aangepast worden)
Een onderneming kan wel onder 2 Pc’s vallen 1 voor haar arbeiders en 1 voor haar bedienden.
De Ondernemingsraad en het Comité voor Preventie en Bescherming op het werk (CPBW)
op ondernemingsniveau
binnen een onderneming zijn er sociale verkiezingen dus wordt er iem gekozen om te zetelen,
om de 4 jaar.
Ondernemingsraad
Overleg en samenwerking voor arbeidsaangelegenheden op economisch en sociaal
gebied
In elke onderneming die gemiddeld 100 wn’s tewerkstelt
Samenstelling
o Ondernemingshoofd
o Wergeversafgevaardigden: leidinggevenden
o Werknemersafgevaaridigden: verkozen
Bevoegdheid
o Recht op informatie
Jaarlijks/trimestrieel: economische toestand & invloed op tewerkstelling
Occasioneel: herstructureringen & collectieve ontslagen
o Recht op advies
Personeelsbeleid, herstructureringen, aanwervingscriteria
o Beslissingsbevoegdheid
Arbeidsreglement, vakantiedagen, vervangingsdagen feestdagen…
o Controlebevoegdheid
Comité voor Preventie en Bescherming op het werk (CPBW)
Ondernemingen die gemiddeld 50 werknemers tewerkstelt
Samenstelling & verkiezing: Idem OR
Arbeidsveiligheid, gezondheid, ergonomie, arbeidshygiëne, verfraaiing arbeidsplaatsen,
welzijn op het werk…
o Collectieve arbeidsovereenkomsten (cao’s)
Wie kan een cao sluiten?
Langs de zijde van de WN
o Representatieve werknemersorganisaties
Langs de zijde van de WG
o Representatieve werkgeversorganisaties of individuele werkgevers of een groep
werkgevers
Waar kan een cao worden gesloten?
In de NAR interprofessionele cao
In het PC sectorale cao
Tussen werkgever en vakbondsecretarissen ondernemingscao’s
Neerlegging van cao’s
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper elienvandeputte02. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €8,49. Je zit daarna nergens aan vast.