Samenvatting
Volledige samenvatting cursus politiek & beleid SW 1ste semester
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
Samenvatting volgens de volledige cursus geschreven door Annick Verstraete
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 40 pagina's
Voorbeeld 4 van de 40 pagina's
In winkelwagenVerkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
Politiek en beleid 2021-20221 Inleiding
SW = sociale verandering, empowerment, mensrechten, sociale rechtvaardigheid, diversiteit en
collectieve verantwoordelijkheid.
Agogische opdracht = versterken individuele en collectieve welzijn.
Politieke opdracht = binnen grenzen en regels werken of door grenzen en regels van het systeem zelf
in vraag te stellen en te proberen veranderen
Politiserend werken = alle interventies en praktijken die bijdragen aan het publieke meningsverschil
over hoe we de samenleving inrichten, ambitie hebben om structuren en systemen te veranderen.
SW = tussen systeem (waar de politiek mee deel van uitmaakt) en leefwereld (waar het politieke
plaatsvindt).
Politiek = regeringen, regelgeving, besluitvormen
Het politieke = in vraag stellen van het systeem
Emancipatorisch = het samen doen
Welvaartstaat zorgt voor een herverdeling van het inkomen, sociale uitkeringen en collectieve
voorzieningen.
Overheidsbeleid = grote groepen/volledige samenleving doel = maatschappelijk probleem op te
lossen, te reduceren, te beheersen of te voorkomen
Het politieke = manier waarop de samenleving georganiseerd is en hoe wij het anders/verder willen
vormgeven
Het gesprek staat centraal, er is mogelijkheid om het oneens te zijn met elkaar.
Politiserende acties proberen de bestaande maatschappelijke orde en machtsverhoudingen te
doorbreken en vatbaar voor verandering te maken.
2 Wat is politiek
Politiek = containerbegrip = macht, het beheer van een territorium, de strijd om belangen, het
nemen van collectieve beslissingen
Omstreden begrip = een begrip wat men kan blijven conceptualiseren.
Er is geen eenduidige definitie van politiek. Verschillende politicologen maken andere definiëringen,
indelingen, ....
2.1 Oorsprong van het begrip politiek
Politika = polis = burgerlijke samenleving, morele en politieke gemeenschap
Politiek = zoektocht naar de goede samenleving, techniek om met macht om te gaan, sluw en
geslepen
Ouderschapsverlof is het zoeken naar oplossingen binnen het bestaande systeem. Behoort tot de
sfeer van de politiek.
1
, Politiek en beleid 2021-2022
Machiavelli = politiek als de techniek van de macht, de middelen die nodig zijn om de staat te
beschermen tegen binnen- en buitenlandse vijanden
Staat = de toestand van de vorst
Aristoteles = politiek als een bedachtzame, deugdelijke en weloverwogen vorm, wijsheid en inzicht
Machiavelli = politiek als sluwe technieken
Politiek gaat nu over de manier waarop het gedachtengoed van nieuwe stromingen gerealiseerd
moet worden, het gaat over de tegenstellingen tussen verschillenden ideeën, het impliceert ook de
betrokkenheid van brede lagen van de bevolking.
2.2 De aspect- en domeinbenadering
Marsh en Stoker = twee manieren om politiek te definiëren = aspect (proces) - en
domeinbenadering (arena).
2.2.1 Aspectbenadering van politiek
Aspect van het menselijk handelen en de menselijke verhoudingen in allerlei levenssferen.
Politiek is een sociaal proces = macht en besluitvorming in het oplossen van belangenconflicten en
het verdelen van schaarste goederen.
Politiek is een interactieproces = zesfasenmodel
1. Probleem = onwenselijk beschouwde toestand
2. Aanpakken = beleid/inzetten van middelen
3. Conflict
4. Macht
5. Besluiten
6. Beleid
2.2.2 Domeinbenadering van politiek
Politieke tot een afgebakende sfeer van menselijke organisaties, instellingen en actoren. Het speelt
zich af bij de overheid.
Afzonderlijk politiek domein = de domeinbenadering vertrekt vanuit een duidelijke afbakening, die
nadruk legt op politieke actoren en beleid.
Het is niet zo glashelder om aan te geven met wat politiek zich wel en niet kan en mag bezighouden.
2.2.3 Aspect- versus domeinbenadering
Aspectbenadering heeft het grote voordeel dat we naar menselijke interacties en het functioneren
van organisaties kunnen kijken vanuit een politieke benadering. Een nadeel is dat er te veel focust
ligt op de processen en te weinig op de inhoud.
De domeinbenadering lijkt meer afgebakend, de overheid en de samenleving zijn met elkaar
vervlochten.
2.3 Het politiek systeem van Easton
Easton = politiek als een maatschappij-omvattend systeem van het gezaghebbend toedelen van
materiele en immateriële waarden in de samenleving. De materiele en immateriële waarden zijn
zaken die de gemeenschap waardevol vindt. Schaarste aan deze waarden zorgt ervoor dat er
2
, Politiek en beleid 2021-2022
conflicten ontstaan. De gezaghebbenden moeten hiervoor beslissen, meestal is dat de overheid.
Politiek is dan de bindende besluitvorming.
Kritiek = te veel in termen van homogene staten of gemeenschappen. Grens is dun tussen het
politieke aspect en het economische aspect.
2.3.1 Analyse van het politiek
Doel van het politiek systeem bestaat ui de realisatie van de bindende allocatie.
Er is een voortdurende en wederzijdse beïnvloeding tussen mensen, organisaties, groepen. Het
systeemmodel helpt ons naar politieke processen te kijken. Het model geeft geen verklaring voor de
inhoud en oorzaken van de verhoudingen.
2.3.2 Input (invoer)
Eisen, wensen of behoeften. Dit zijn vragen van burgers of groepen om een politieke oplossing.
Input kan in principe ook bestaan uit steun.
2.3.3 Poortwachters
Selectiemechanismen, bv. Sociale media.
Structurele regulatoren = (mensen) actoren
Culturele regulatoren = geldende normen, conventies, afspraken,…
2.3.4 Omzetting
Ook ambtenaren, adviesraden, burgers,… zijn mee verantwoordelijk voor de omzetting van de input
naar output = beleid wordt gemaakt.
2.3.5 Uitvoer
Beleid dat gevoerd wordt. De output moet immers door de samenleving geaccepteerd worden,
zoniet ontstaat er een wantrouwen in het systeem.
2.4 Synthese: naar een werkdefinitie van politiek
Politiek is een sociaal verschijnsel en bestaat in interacties tussen mensen. Politiek gaat dan over die
zaken die voor die groep of collectiviteit van belang zijn. Daarvoor worden collectieve beslissingen
genomen. Deze beslissingen kunnen genomen worden door gespecialiseerde instellingen.
3 Kernbegrippen politiek
- Conflict en samenwerking
- Democratie (soorten democratie- representatieve democratie)
- Macht en invloed
- Politieke partijen en hun vertegenwoordigers
- Politieke participatie en politieke socialisatie
3.1 Conflict en samenwerking
Zonder conflict is er geen politiek. Conflict is noodzakelijk om onrechtvaardige situaties op de
agenda te kunnen zetten en maatschappelijke verandering op gang te brengen.
Als je elkaar niet nodig hebt, ga je niet in conflict gaan. Je moet afhankelijk zijn van elkaar om in
conflict te kunnen gaan.
We kunnen dus maar tot een gemeenschappelijke besluit komen als de voorstellen van de ene
ondergeschikt worden aan de voorstellen van de ander.
3
, Politiek en beleid 2021-2022
Het inhoudelijk aspect van conflict geeft aan dat her ergens over gaat. Het inhoudelijke aspect wordt
vertaald in doelen en belangen. Hierdoor ontstaan verdelingsvraagstukken.
Inhoudelijke aspect van conflict/samenwerking = de doelen, de belangen van de actor. Het voorwerp
van het conflict/de samenwerking
Relatieve deprivatie = verklaren revoluties. Deprivatie is het waargenomen verschil tussen datgene
waar iemand meent recht op te hebben en datgene dat iemand wordt toebedeeld. Hoe sterker de
deprivatie, hoe groter de kans op verzet.
Het gedragsaspect van conflict gaat over hoe mensen zich gedragen.
Onverenigbaarheid van doelen leidt niet altijd tot conflict
Symbiose van doelstellingen leidt niet altijd tot samenwerking.
Tegenstrijdige doelen of conflictsituaties leiden niet altijd tot conflictgedrag.
3.2 Democratie
3.2.1 Begripsomschrijving
Democratie = heersen door het volk.
In een democratie hebben de mensen invloed op wie er bestuurt en hoe er wordt bestuurd. De
principaal (het volk) staat een deel van zijn bevoegdheden af aan de agent (de
volksvertegenwoordiger). In een democratie wordt bijzondere zorg besteed aan de relatie tussen de
principaal en de agenten.
De verkiesbaarheidsvoorwaarden = nationaliteiten, woonplaats, leeftijd en bezit van burger- en
politieke rechten.
Kieskringen = je kan je alleen kandidaat stellen in de regio waarin je woont.
Partijsysteem = u moet altijd kandidaat zijn op een lijst voor de berekeningen, u kunt niet individueel
deelnemen, iedereen mag een lijst indienen met kandidaten.
Democratie kan niet bestaan zonder conflict. Als er geen verschil is, kunnen kiezers geen keuze
maken uit alternatieven om het beleid te beïnvloeden.
Primaat van de politiek = het politieke niveau neemt op basis van gedegen informatie en advies, na
grondig publiek debat, een beslissing die het ook kan verantwoorden. Iedereen kan discussiëren,
maar ze nemen niet de officiële beslissingen.
3.2.2 Liberale parlementaire democratie
Liberale parlementaire democratie = individuen verkrijgen beslissingsmacht d.m.v. verkiezingen , het
wordt gezien als het model van democratie.
Vrijheid en de rechten die deze vrijheid mogelijk maken staan centraal.
Vrijheid voor zoveel mogelijk burgers, valt samen met inspraak voor zoveel mogelijk burgers. Er moet
een evenwicht zijn tussen vrijheid en inspraak. De scheiding der machten moet de vrijheid van het
volk garanderen.
De verkozen vertegenwoordigers komen samen in het parlement. Het parlement stuurt het beleid en
controleert de regering. Regering moet verantwoording afleggen aan het parlement.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper flaviapopa. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,69. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67866 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen