Samenvatting
Samenvatting Inleiding Tot Het Recht (C02A2a)
Een samenvatting van alles colleges
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 113 pagina's
Voorbeeld 4 van de 113 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
Inleiding tot het rechtDeel 1: Het fenomeen recht
Hoofdstuk 1: Het begrip recht
1.1 Inleiding
Recht is een normensysteem dat gecreëerd wordt door de overheid. De overheid gaat de normen
handhaven (controlesysteem). Worden deze normen niet nageleefd, dan zal de overheid een sanctie
opleggen.
Vb. Je moet je op de autosnelwegen aan een bepaalde snelheid houden. Flitscamera’s
controleren of je je hieraan houdt. Doe je dit niet, dan wordt je geflitst en krijg je een
sanctie/boete voor het niet naleven van de aangegeven snelheid.
1.2 Recht als geheel van bindende regels
1.2.1 Algemeen geldende regels
Algemeen geldende regels zijn regels die voor iedereen gelden op een bepaald grondgebied. Die
voor elk rechtssubject een bepaald gedrag opleggen/verbieden/toelaten of een bepaald
iets/prestatie beloven.
1.2.1.1 Algemene gebodsbepalingen
Algemene gebodsbepalingen leggen iets op. Je bent verplicht om iets te doen.
Vb. Je moet een aangifte van geboorte doen bij een geboorte.
Vb. Je moet inkomstenbelastingen betalen.
Vb. Je moet je aan de verkeersregels houden.
Een algemeen gebod wordt positief beschreven (bv. je moet mensen die in nood zijn altijd helpen),
maar deze kan ook negatief omschreven worden (bv. je wordt gestraft als je iets niet gedaan hebt).
1.2.1.2 Algemene verbodsbepalingen
Algemene verbodsbepalingen verbieden iets. Je mag iets niet doen/de overheid verbied je iets te
doen.
Vb. Je mag geen diefstal/verkrachting/moord plegen.
Er zijn ook algemeen geldende regels die een bepaald gedrag verbieden.
Vb. Je mag maar met 1 persoon tegelijk trouwen. Met meerdere tegelijk trouwen mag niet/is
verboden.
1.2.1.3 Verlofbepalingen
Verlofbepalingen laten iets toe/je mag iets doen.
Vb. In een huwelijk kunnen beide echtgenoten een echtscheiding aanvragen.
Vb. Eigendomsrecht: je bent eigenaar van iets (een zaak/een laptop) en je hebt hierover de
volkomen bevoegdheid.
1
,1.2.1.4 Belovende regels
Belovende regels beloven iets.
Vb. Recht op arbeid. Je bent niet verplicht om te werken, maar je hebt hier wel het recht op.
Vb. Recht op sociale zekerheid. Je bent niet verplicht om mee te doen aan de sociale
zekerheid, maar je hebt hier wel het recht op.
1.2.2 Regels toepasbaar na keuze
Regels tellen enkel na het maken van bepaalde keuzes. Afhankelijk van de keuze(s) die je maakt,
kom je in contact met bepaalde regels.
Vb. Als je niet trouwt, heb je geen last van de regels rond het trouwen.
Vb. Als je niet in loondienst werkt, heb je geen last van de regels rond het werken in
loondienst.
1.2.3 Wilsaanvullende of suppletieve regels
Het recht gaat ervan uit dat een volwassen persoon eigen keuzes maakt en dat de overheid zich daar
zo min mogelijk in mag moeien (vrijheid). Dit kan gedaan worden op 2 manieren.
- Door regels toepasbaar na keuze.
- Door veel regels een suppletief (wilsaanvullend) karakter te geven, aanvullend op de wil.
Vb. Het dak lekt op je kot. Hoe ga je dit oplossen? Normaal herstelt de kotbaas dit.
Zo niet? Dan ga je kijken naar wat het recht zegt. Het recht zegt dat grote
herstellingen betaalt worden door de verhuurder en kleine herstellingen door de
huurder.
Vb. Als je gaat trouwen, zegt het recht dat je je plan moet trekken. Er is een
mogelijkheid tot het opstellen van een huwelijkscontract (naar eigen keuze). Als je
geen huwelijkscontract hebt, heeft het recht algemene regels voor het bepalen van
het eigendom van de spullen.
Bij suppletieve (wilsaanvullende) regels mag je afwijken van de regels, maar als je hier niet van
afwijkt dan gelden vooraf bepaalde regels van het recht.
Er kan ook sprake zijn dat beide manieren samen gelden.
Vb. Je mag kiezen wat je in je testament zet, maar je moet je wel aan enkele regels houden.
1.2.4 Technische regels
Vb. Waar welke handtekening moet staan.
1.3 & 1.4 Recht en de maatschappelijke orde & Recht en gezag
Van waar komt recht? Recht wordt door de overheid gemaakt, dus het wijzigt ook. Recht is
mensenwerk, een maatschappelijk product, een instrument van sturing en beleid en het is zo oud als
de mensheid.
Waar een samenleving is, is er recht Ubi societas, ibi ius
Waar recht is, is een samenleving Ubi ius, ibi societas
2
,Hoofdstuk 2: De indelingen van het recht
2.1 Rechtstakken – Publiekrecht en privaatrecht
Of een recht is een publiekrecht of een privaatrecht. Beide samen is al het recht.
- Publiekrecht: bestuursrecht en strafrecht.
- Privaatrecht: verkoop en vennootschapsrecht.
Ze hebben een verschillend doel.
→ Het doel van publiekrecht is het verdedigen en waarborgen van de algemene belangen van
de overheid.
→ Het doel van privaatrecht is de private belangen van u en mij beschermen, de bescherming
van particulieren (huurder, eigenaar, koper, verkoper).
Ook is de aard van beide recht verschillend.
→ Bij publiekrecht zijn de meeste regels bindend en kan je er niet van afwijken.
→ Privaatrecht is voor het grote deel suppletief, het kan afwijken van de regels.
De regels rond invaliditeit behoorde eerst tot het privaatrecht, maar nu behoren deze regels tot het
publiekrecht. Het kan dus veranderen.
2.2 Nationaal recht en internationaal recht
Nationaal recht: recht is een nationaal product, want het is gekoppeld aan staten. Er zal geen staat
zijn zonder recht. Elk land heeft zijn eigen recht en maakt eigen keuzes.
Internationaal recht gaat boven de staten heen. Hierin zijn 2 modellen.
- Het klassieke model (verdragen). Staten maken afspraken met elkaar doormiddel van een
verdrag.
Vb. Als je op Erasmus gaat, wordt er een verdrag door 2 staten gecreëerd dat dan
voor die staten geldt.
- Het supranationaal recht: recht dat gemaakt is voor internationale instellingen en opgericht
door staten (de EU – een organisatie boven de staten, waar de lidstaten vrije bevoegdheden
aan hebben afgestaan).
Vb. Afspraken die gemaakt worden over het klimaat.
2.3 Objectief recht en subjectief recht
Er zijn 2 manieren om naar recht te kijken.
- Objectief recht: alle rechtsregels die op een bepaald moment bestaan/gelden.
Vb. Al het recht dat vandaag ter beschikking is uitprinten.
- Subjectief recht: hierbij wordt het recht bekeken vanuit het rechtssubject (de persoon).
Definitie: het recht van een rechtssubject om op grond van een eigen belang een wel
bepaalde juridische verplichting, die afgeleid is van de regels van het objectief recht,
rechtstreeks af te dwingen van een derde doormiddel van een rechtsvordering.
3
, Het rechtssubject bekijkt het objectief recht en ziet daar een bepaald recht in voor hem of
haar. Het rechtssubject zegt dat hij/zij dat recht wil waarmaken en gaat het afdwingen van
iemand anders (een derde). Hij/zij doet dat in het eigen belang doormiddel van een
rechtsvordering. Iemand anders kan niet afdwingen voor jou, enkel jijzelf.
Vb. Je zit met een lekkend dak op je kot en je belt je kotbaas hierover. Hij zegt dat hij
volgende week komt. Er ontstaat een discussie, want hij zegt dat jij de herstellingen
moet betalen. Je bent het hier niet mee akkoord dus je kijkt in het objectief recht. Je
vindt daar een regel dat grote herstellingen voor de eigenaar zijn en je vindt ook al
de regels daarrond. Je hebt een recht gevonden, het recht om de kotbaas aan te
spreken en het lek te laten herstellen op zijn kosten. Je dwingt het af doormiddel van
een rechtsvordering.
Vb. Je koopt iets op het internet. Het product komt aan en het is beschadigt en
onvolledig. Je neemt contact op met de plek/persoon waarvan je het hebt gekocht.
Je wilt je geld terug of een nieuw (niet beschadigt/volledig) product. De verkoper
doet er moeilijk over, dus je kijkt in het objectief recht of er een regel is dat je
beschermt. Als de verkoper nog moeilijk doet, dwing je het af van de verkoper
doormiddel van een rechtsvordering.
Vb. De overheid betaalt een deel van je studiekosten doormiddel van een
studiebeurs. Je vindt een regel in het objectief recht dat je aan alle voorwaarden
voldoet dus je vraagt een beurs aan, maar deze wordt geweigerd. Je zegt dat je toch
aan alle voorwaarden voldoet, maar de overheid blijft moeilijk doen. Je gaat
doormiddel van een rechtsvordering de overheid voor de rechter brengen.
Je kan het subjectief recht in 2 categorieën verdelen.
Absolute subjectieve rechten vs. relatieve subjectieve rechten.
- Absolute subjectieve rechten zijn alle rechten die je kan afdwingen ten aanzien van
iedereen. Het recht is toegekend en iedereen moet dat accepteren.
Vb. Het eigendomsrecht. Je kan dit afdwingen van iedereen. Als er iemand in
je tuin is en je wilt dit niet, dan kan je deze persoon verplichten om uit je tuin
te gaan.
Vb. Recht op privacy.
Vb. Recht op individuele vrijheid.
- Relatieve subjectieve rechten kan je enkel van 1 of meer welbepaalde personen
afdwingen.
Vb. Contracten. Je hebt een contract met je kotbaas, dus het subjectief recht
is ten aanzien van je kotbaas en niet van bijvoorbeeld je buurman.
Politieke subjectieve rechten vs. burgerlijke subjectieve rechten .
- Politieke subjectieve rechten zijn rechten ten aanzien van de overheid. Het zijn
rechten die de overheid moet respecteren.
Vb. Recht op vrije meningsuiting.
Vb. Kiesrecht.
- Burgerlijke subjectieve rechten zijn rechten die je uitoefent ten aanzien van je
medeburgers. Dit subjectief recht kan je nog is verdelen in 3 soorten.
Persoonlijkheidsrechten: rechten die te maken hebben met je
persoonlijkheid.
Vb. Recht op privacy.
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper hannahjanssens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €4,59. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 58716 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen