H1: Interculturele communicatie: Wat is cultuur
Multi-cross-intercultural
Multicultureel
• Multicultureel verwijst naar een samenleving die verschillende culturele of etnische
groepen bevat.
• Mensen leven naast elkaar, maar elke culturele groep heeft niet noodzakelijk
boeiende interacties met elkaar.
• In een multiculturele buurt kunnen mensen bijvoorbeeld vaak etnische
supermarkten en restaurants bezoeken zonder echt contact te hebben met hun
buren uit andere landen.
Cross-cultureel
• De vergelijking van verschillende culturen.
• De verschillen worden begrepen en erkend en kunnen individuele verandering
teweegbrengen, maar geen collectieve transformaties.
• In cross-culturele samenlevingen wordt één cultuur vaak als "de norm" beschouwd
en worden alle andere culturen vergeleken met of gecontrasteerd met de
dominante cultuur.
Intercultureel
• Intercultureel beschrijft gemeenschappen waarin er een diep begrip en respect is
voor alle culturen.
• Interculturele communicatie richt zich op de wederzijdse uitwisseling van ideeën en
culturele normen en het ontwikkelen van diepe relaties.
• In een interculturele samenleving blijft niemand onveranderd omdat iedereen van
elkaar leert en samen groeit.
multi= diversiteit maar weinig tot geen interactie
cross= verbanden/verschillen
inter=zich aanpassen aan gelijkenissen/verschillen
Cultural intelligence (CQ)
Wat is culturele intelligentie?
= Hoe goed je de waarden en normen van iemand anders kent en hoe goe je er begrip kan
voor inbrengen en andersom
1. Wat is cultuur?
• cultuur van een land, de producten van beschaving: kunst, literatuur, wetenschap,
onderwijs, …
• door mensen gecreëerd <—> natuur
• antropologie en sociologie
1
,1.1 Culturele verschillen vinden we tussen
Nationale culturen
1. Werelddelen, landen, regio’s, stad/platteland
2. Staatsgrens ≠ cultuurgrens ≠ taalgrens
Sociale culturen
3. Etnische groepen*
4. Geloof
5. Sociale klassen, geslacht, generaties
6. bedrijfscultuur, scholen, verenigingen, beroepsgroepen
7. Gezinnen
* Maar er is sprake van adaptatie (zie later in deze cursus
1.2 Definities cultuur
• de collectieve programmering van de menselijke geest die de leden van een groep of
categorie mensen onderscheidt van die van andere – Hofstede
• als we terugkeren naar de oorspronkelijke wortels van het woord cultuur, kunnen we
concluderen dat cultuur betrekking heeft op de manier waarop groepen mensen
reageren op de uitdagingen of dilemma's waarmee zij worden geconfronteerd in
termen van menselijke relaties, tijd en natuur – tromenaars en hampden turner
Primaire cultuur
• De cultuur die je informeel en stilzwijgend leert.
• Gewoonlijk geleerd van familieleden tijdens de eerste vijf levensjaren.
• Mensen die tijdens het opgroeien tussen meerdere primaire culturen bewegen,
worden bicultureel of multicultureel genoemd omdat zij meerdere primaire culturele
identiteiten hebben die zelfs met elkaar in conflict kunnen zijn.
• Primaire cultuur ligt ten grondslag aan alle andere culturele identiteiten en de
waarden en overtuigingen die we op jonge leeftijd aanleren, blijven ons vaak lang bij.
Secundaire cultuur
• Culturen die wij uitdrukkelijk leren gedurende onze levensloop.
• Variërend in belangrijkheid, afhankelijk van de context of levensfase waarin iemand
zich bevindt.
• Voorbeelden: studentencultuur, stadscultuur, voetbalcultuur, religieuze cultuur.
2
, 1.3 Het UI-model
DE BUITENSTE LAAG
De buitenste laag is wat mensen
vooral associëren met cultuur: de
visuele vorm van gedrag, kleding,
eten, taal, huisvesting, etc. Dit is
het niveau van expliciete cultuur.
Dit wijzigt vaak doorheen de
tijd(mode, muziek, foodtrends)
bv.
De vlag v/h land: trots,
woede en verbondenheid
rituelen: begroeting, slot
vastmaken aan een brug,
tafeletiquette
De middelste laag verwijst
naar de normen en
waarden die een
gemeenschap hanteert:
• goed en fout (normen)
• goed en slecht (waarden)
verschil norm en waarde:
Een norm is een
manier van
handelen of doen
waar de meeste
mensen het mee
eens zijn.
Een waarde is een
principe dat u helpt
3