Privaatrecht
Deel I: personenen & familierecht
Hoofdstuk 1: de mens
Afdeling 1. Bestaan vd fysieke persoon
Alleen pers die bestaan hebben rechtspersoonlijkheid
- Drager v rechten & verplichtingen
Bv. Erven, ontvangen v schenkingen, erkenning
- Levend & levensvatbaar geboren
o Geboorte aangifte (begin)
Binnen 15 d na bevalling door vader/meemoeder of moeder (art. 43)
Laatste dag zat, zond of wettelijk feestdag dan termijn verlengd tot volgende
werkdag
Akte vermeld
Dag, uur, plaatst, geslacht, voorna(a)m(en) vh kind
Voornamen, naam, beroep & woonplaats v moeder e vader
UITZ!
Soms toekenning rechten a ongeboren vrucht, ongeboren kind indien verwerkt
voor toekenning rechten en levens & levensvatbaar geboren worden
Erven (art. 725)
Ontvangen v schenkingen (art. 906)
Erkenning (art. 328, lid 2)
Verwerkt kind wordt geacht geboren te zijn, telkens wnr voordeel bij
heeft
LET OP! Betekend niet dat kind rechtspersheid zou verkrijgen voor geboorte
(Regel er gekomen om toevallige discriminatie te vermijden)
a. Embryobescherming
Door evolutie medische wetenschap
Bv. Gebruiken voor onderzoek op menselijke embryo’s
(Niet voor kloning, genetica, commerciële doeleinden, …)
, Wat indien meerdere eicellen bevrucht?
Noodzaak a nieuwe beschermingen
Wet 11 mei 2003 mbt onderzoek op embryo’s in vitro
Medische Begeleide Voortplanting 6 juli 2007
Onderzoek op embryo
Reproductief klonen verboden
‘Overtallige’ embryo’s & gameten
Afspraken die gemaakt zijn correct moeten worden nageleefd
b. Abortus (!)
Strafbaarheid strafrecht
Kan verschillende invalshoeken hebben
Spontane abortus/ miskraam
Therapeutische (gezondheid moeder)
Eugenetische redenen (ongeboren kind zwaar misvormd)
Sociale redenen (na verkrachting)
Uitgevoerd door medische geschoold personeel of niet
Vrouw toegestemd of niet
Wet 3 april 1990, BS 5 april 1990
= Elke opzettelijke onderbreking met doel vrucht te doden en dit als gevolg
Strafbaar!
Verschillende strafbaarheid
Wet 15 okt 2018 (art. 2) (EX)
Vrijwillige
= Niet strafbaar
Cumulatieve voorwaarden:
o Verzoek & toestemming vd vrouw
o Door geneesheer in medisch verantwoorde omstandigheden
o Eerste 84 dagen (12 weken) vd zwangerschap OF wnr vrouw
in noodsituatie
(Bv. Verdere ontwikkeling kind gevaar voor moeder, kind zal
lijden a zware ongeneeslijke kwalen, …)
, o Vrijwillige zwangerschapsafbreking
Los v 12 weken: gevaar moeder, ongeneeslijke ziekte kind
Niet-vrijwillige
o Dood (einde)
= Einde fysieke pers & einde rechtspersheid
Problemen?
a. Vaststelling overlijden: proces dat zich in tijd kan uitstrekken
Geen wettelijk criterium mbt vaststelling overlijden
Eenvoudigste vaststellen = lijk
Hersendood
= Volledige & definitieve afwezigheid werking hersenen (inbegrip v
hersenschors)
Klinisch dood
= Na hersendood mogelijk om # functies kunstmatig in stand te houden
(bv. bloedsomloop, beademing, temperatuur op peil houden, …)
Vaststelling dood m.o.o transplantatie
(art. 11 transplantatiewet)
Positief stelsel
= Iedereen automatisch donor, tenzij uitdrukkelijk gezegd geen donor
te willen zijn
Vaststelling door 3 geneesheren (die niets met transplantatie te
maken hebben)
b. Recht om rustig & menswaardig te sterven
Lichaam: onaantastbaarheid vh sterfbed
= Recht niet gestoord te worden in stervensproces, eenmaal dit is
ingetreden
<-> therapeutisch hardnekkigheid
, = Behandeling te land & zinloos wordt om volgehouden te worden &
niet meer levensverlengd is, maar eerder stervensverlengd is
Zelfdoding: ongeoorloofd
<-> Euthanasie – wet 28 mei 2002
(Dicht bij moord)
o Art. 2
= Opzettelijk levensbeëindigend handelen door andere dan
betrokkene, op diens verzoek
Terminale patiënt
Uitzichtloze situatie v ondraaglijk & aanhoudend
lijden/ongeneeslijk fysiek OF psychisch
o Principieel strafbaar
Geen mensenrecht -> misdrijf
Valt onder strafrechtelijke kwalificatie: doding & doodslag
(art. 392 – 293 str.)
o Geen verplichting tot medewerking arts
o Gevallen waarin geen misdrijf (niet strafbaar) (4):
Arts
(bv. door famlid, verpleegkundigen, … strafbaar)
Herhaald verzoek, vrijwillig & overwogen in
schriftelijke vorm + handelingsbekwame pers
(bewust & duurzaam karakter)
Medisch uitzichtloze toestand, aanhoudend lijden,
ongeneeslijk
Naleving procedures & voorwaarden (info, controle,
consultatie & aangifte)