Wat is de donuteconomie
Het is een planetaire kijk. Iedereen moet zijn basisbehoefte kunnen vervullen, maar hierbij
mogen de grenzen van onze planeet niet overschreden worden. De binnen cirkel moet leeg
blijven, alsook de buitencirkel. Iedereen zou op de donut moeten zitten. Wanneer mensen
IN de donut zitten, die hun grondrechten zijn niet vervuld. Daarnaast mag ook niemand
buiten de donut vallen want dat zijn de planetaire grenzen. (vb. co2 uitstoot)
Er zijn tippingpoints en sinks (=koolstofputten).
Het donutmodel / de donuteconomie EXAMENVRAAG Kate Raworth
Niemand op deze wereld mag zich nog in de binnenkant van de donut bevinden: de
basisbehoeften (= de grondrechten) van alle mensen moeten we vervullen. MAAR we
mogen de buitengrenzen van onze planeet niet overschrijden!
De wereldwijde uitdagingen voor de 21ste eeuw
The great Acceleration 1950 – 2010:
x3 wereldbevolking
x7 bruto binnenlands product, wereldwijd
x3 productie en consumptie van drinkwater
x4 productie en consumptie van energie
x10 gebruik van kunstmest
1
,Is dit dan vooruitgang? Ja! De gemiddelde levensverwachting steeg (tot 71 jaar), de extreme
armoede halveerde, meer dan 2 miljard mensen kreeg toegang tot drinkwater en sanitair,…
Ja maar…. toch zijn er nog vele sociaal-economische uitdagingen:
1 op 9 mensen heeft nog steeds HONGER
1 op 11 mensen heeft DORST (geen zuiver drinkwater)
HYGIENE: 1 op 3 mensen heeft geen TOILET
Miljoenen KINDEREN STERVEN aan ‘simpele’ ziekten (diarree, malaria…)
Miljoenen WERKLOZEN (1 op 8 jongeren)
ONGELIJKHEID neemt toe
o 4 op 10 mensen leven in land met extreme INKOMENSONGELIJKHEID
o 1% bezit meer VERMOGEN dan overige 99%
Ja maar…. daarnaast zijn er ook vele ecologische uitdagingen bijgekomen:
Global warming (nu al + 1,2 °C)
Landbouwgrond: 40% wereldwijd is ‘aangetast’
Visserij: 80% van de viswateren is overbevist
Oceanen: plastic en verzuring
Biodiversiteit: HALVERING van aantal soorten (zoogdieren, vogels, vissen)
Drinkwatertekort: 2 op 3 mensen
2
,Dus de wereldwijde uitdagingen voor de 21ste eeuw:
Milieu
Armoede
Ongelijkheid
Economische framing: Welzijn wordt nu centraal gezet door welvaart en ook door deze
welvaart gemeten. Welzijn wordt gemeten en afgewogen a.d.h.v. consumpties. Alles wordt
opgelost via de markt en de prijs.
BBP: bruto binnenlands product
Mensen zouden 6 000 euro per maand willen/moeten verdienen om volledig gelukkig te zijn.
Het gevolg van de economische framing: Klimaatproblemen, armoede en ongelijkheid
De oorzaak zijn niet de hoge geboortecijfers want deze zijn namelijk gestabiliseerd. We
moeten het zoeken in het ouder worden van de volwassen bevolking.
Door deze stijging in bevolkingscijfers is er ook meer nood aan hulpbronnen (grondstoffen,
water,…).
Oorzaak van de stabilisering: gezondheidszorg, anticonceptie, onderwijs, daling armoede,…
3
, Ongelijkheid terugdringen
Ook belangrijk voor het klimaat:
De rijken vervuilen: 45% van de CO2 komt van 10% van de grootste vervuilers
De rijken verspillen. Honger uitroeien? Nodig is: 10% van alle verspilde voedsel.
Consumptie herdenken
De verstedelijking neemt toe (tegen 2050: 70% van wereldbevolking). De middenklasse zal
groeien (van 2 miljard naar 5 miljard in 2050).
Gevaar: stad + middenklasse = hogere consumptie
Uitdaging:
- De stad kan efficiënter omgaan met bodem, water, voedsel, energie …
- Uitbouw collectieve goederen
Technologie
Veel van die verwachte steden zullen helemaal nieuw zijn. Daarom kan en zal men nieuwe
technologie gebruiken:
openbaar vervoer ipv files
collectieve duurzame energie
duurzame ‘stedelijke’ landbouw
Politiek
Nood aan mondiale bestuursvormen, om …
lokale en nationale belangen te overstijgen
wereldwijd samenhangende problemen aan te pakken (voedsel, water, energie…)
wereldwijde crises aan te pakken (tekorten, klimaat, demografie, migraties…)
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Kellyv12. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €6,49. Je zit daarna nergens aan vast.