WAT IS SOCIAAL WERK (1)
1.1 WAT DOET EEN SOCIAAL WERKER PRECIES?
ZORGT VOOR EEN PROBLEEMOPLOSSING MET ALS DOEL: VERHOGEN VAN WELZIJN
Sociale problemen als vertrekpunt Bv: zelfdoding, doping, armoede …
1.2 WAT ZIJN SOCIALE PROBLEMEN?
= Problemen die door een bepaalde groep(en) als ‘onwenselijk’ gezien worden: vergelijking tussen
maatschappelijke realiteit en de gewenste situatie.
1. Een waarneembaar probleem
2. Wijken af van ‘de norm’
Norm wordt bepaald door dominante groepen en doorgegeven door socialisatie – geconstrueerd
door de samenleving
= sociaal construct
-> resultaat van een wisselwerking. Reactie van de samenleving op gedrag van mens/groep is
essentieel!
3. Voorwerp van maatschappelijk debat en beleid: Strijd tussen dominante groepen en minderheden
Norm wordt vaak geformaliseerd in wetgeving.
4. Evolueert doorheen de tijd
Bv: 100 jaar geleden werkten vrouwen niet <-> vandaag moeten vrouwen ook werken -> in historisch perspectief
plaatsen!
5. Cultureel bepaald
Bv: ‘morality police’ in Iran -> hoofddoek verplicht <-> Westen: hoofddoekenverbod op bepaalde plaatsen/in
bepaalde functies.
Gevolgen: Labelling, marginalisering, uitsluiting, ontwikkeling van nieuwe problemen …
1.2.1 VOLGENS ANDERE DISCIPLINES
Psychologie
* Focus op het individu
* Afwijken van het ‘normale’ pathologie, stoornis, afwijking
* Optelsom van symptomen kan leiden tot diagnose (DSM als leidraad)
Sociologie
* Focus op de samenleving, haar structuren en relaties tussen mensen
* Reactie en effect van samenleving op individueel gedrag
Bv: stigmatisering, labelling, deviantie
1
,Economie
* Focus op welvaart en groei
* Indicatoren: productie, consumptie, werkloosheid, investeringen, export
* Problematisch zijn alle obstakels die de groei verhinderen
Bv: vergrijzing, lage werkgelegenheidsgraad, laag consumentenvertrouwen, hoge staatsschuld,…
Recht
* Focus op wat volgens de wet bestraft en dus afgekeurd wordt
* Wordt gevormd door beleidsmakers die op een bepaald moment, al dan niet onder druk van de samenleving, (Bv:
drukkingsgroepen, lobbyisten) vinden dat bepaald gedrag bestraft moet worden.
1.2 EN HOE KIJKT EEN SOCIAAL WERKER NAAR SOCIALE PROBLEMEN?
MULTIPERSPECTIEF
Bv: Hoge werkloosheid bij nieuwkomers
Psychologisch perspectief:
trauma, heimwee, depressie, aanpassingsmoeilijkheden,…
Sociologisch perspectief:
stigma (vreemde familienaam, taal niet machtig, andere kleur)
-> uitsluitingsmechanismen: moeilijke toegang tot huisvesting, onderwijs, arbeid.
Economisch perspectief:
kenniseconomie -> kennis en taal = sleutel tot succes.
Rechtenperspectief:
werkbereidheid bewijzen, anders sanctie (geen uitkering).
Sociaal werker combineert deze perspectieven.
Sociaal werk is een eclectische professie
= vanuit verschillende stromingen, benaderingen werken. Zich niet beperken tot één zienswijze.
2
, 3