Volledige samenvatting van alle slides met uitgebreide lesnotities. Enkel de besproken onderdelen van tijdens de les worden behandeld in de samenvatting. Geslaagd met deze samenvatting te studeren!
,Inleiding
¡ Uitgangspunt: communicatie essentieel bij genereren, verzamelen en delen van
“gezondheidsinformatie”
¡ Twee belangrijke focussen:
§ face-to-face en gemedieerde communicatie in (resp.) gezondheidszorg en bij
gezondheidspromotie
§ subdisciplines groeien naar elkaar toe
Concurrerende perspectieven binnen de gezondheidscommunicatie
Enerzijds comm binnen gezondheidszorg en anderzijds binnen gezondheidspromotie. De 2 domeinen zijn ondertussen
naar elkaar toe gegroeid en komst van technologie is daarin bijgedragen. Door technologieën kan je meer
gepersonaliseerde campagnes of boodschap geven. Ook artsen geven online advies aan hun patiënten.
Geschiedenis gezondheidscommunicatie
¡ ICA richt de “Therapeutic Communication Interest Group” op in 1972 – dit wordt later
de “Health Communication Division”
¡ Eerste boeken over Health Communication: Kreps & Thornson (1984), Sharf (1984), and Northouse &
Northouse (1985)
¡ Eerste wetenschappelijk tijdschrift, Health Communication, startte in 1989, gevolgd door The Journal of
Health Communication in 1996
Voorheen vooral uit de psychologie. Voordien was dat gesitueerd in andere disciplines maar nu samengekomen in
Health Communication.
Overzicht van onderzoeksdomeinen binnen de gezondheidscommunicatie
¡ Analyse van artikels in Journal of Health Communication
§ Massamediacampagnes (zie supra)
§ Gezondheidsissues in de media
§ Interpersoonlijke communicatie in verschillende gezondheidscontexten (zie supra)
§ (Risicocommunicatie)
§ Nieuwe technologieën voor gezondheidscommunicatie bv gezondheidsapps
Gezondheidscommunicatie 2021-2022 UA 2
,Massamediale campagnes
Instituut: promotie omtrent gezondheid. Ziektepreventies bij jonge kinderen. Ouders aanraden om kinderen al
op jonge leeftijd te laten vaccineren om ziektes te voorkomen.
Voedingsdriehoek die veranderd is. Belangrijkste voeding staat nu bovenaan bij driehoek. Is typisch voorbeeld
van massamediale campagne.
Verkeerscampagne: Fb en Snapchat: aandacht voor hedendaags probleemà ongelukken met dodelijke
slachtoffers wanneer men fb gebruikt, smsen achter het stuur,…
Gezondheidsissues in de media
In de media ga je veel info vinden omtrent gezondheidsrisico’s en spreken af en toe elkaar ook tegen. Ook in Thuis:
entertainment education= soms publiek bereiken (zoals lager opgeleiden, ouderen). Is populaire media inschakelen
om gezondheidsboodschappen te laten bereiken (zoals over spoorlopen). Inspelen op emotionele band van kijkers die
verband hebben met gezondheidsgedrag, hen bewuster maken en gedrag te sturen. Entertainment ingezet om jonge
kinderen op de hoogte te brengen van seksualiteit (Ketnet: Dr Bea).
Interpersoonlijke communicatie in de gezondheidssector
Risicocommunicatie
Nieuwe technologieën voor gezondheidscommunicatie
Website waar je rookadvies kan krijgen waarbij je gepersonaliseerd advies krijgt. Games die ingezet worden om
gezondheid te bevorderen (om met depressie om te gaan). Campagne dat bewustzijn rond alcoholgebruik creëren.
Slotbemerkingen
¡ Onderzoek toont belangrijke invloeden van communicatie in de gezondheidssector aan
¡ Steeds meer aandacht voor dit communicatiedomein (onderzoeksfinanciering, onderwijs,
jobs….)
¡ Steeds meer interdisciplinair respect, “rijper wordende” discipline
¡ Coronapandemie: goede illustratie van belang gezondheidscommunicatie!
Cursusinhoud
¡ Thema’s:
§ Nadruk op gezondheidspromotie via ”voorlichting”
§ “Zijsporen”
Media en gezondheid (entertainment-education)
Internet en gezondheidscommunicatie (inzet tijdens campagnes – tailoring – just-in-time adaptive
interventions)
Evaluatie
¡ Evaluatie:
§ Groepsproject rond gezondheidsvoorlichting (50%): probleemanalyse, interventie,
evaluatie (+presentatie)
§ Schriftelijk examen (50%)
Voorbeelden zie ppt les 1, dia 29-47
Gezondheidscommunicatie 2021-2022 UA 3
, Gezondheidsvoorlichting inleiding
Inleiding
¡ Gezondheidsvoorlichting =
§ Alle (communicatie)activiteiten die kunnen worden ondernomen om te stimuleren dat
mensen zich op vrijwillige basis gezonder gaan gedragen
§ Past binnen ruimere kader van de gezondheidsbevordering (health promotion)
Gezondheidsbevordering
Preventieve gezondheidszorg
§ Primaire preventie: voorkomen van specifiek gezondheidsprobleem – wegnemen van
oorzaken of risicofactoren (bv. door klassieke ziektepreventie d.m.v. vaccinatie of door
gezondheidspromotie )
§ Secundaire preventie of vroege opsporing: mensen in voor- of vroeg stadium van ziekte
bereiken (bv. borstkankerscreening)
§ Tertiaire preventie: beheersing van welbepaalde ziekte (na diagnose): cure (poging tot
genezing) + care (zorg)
Onderscheid gemaakt tussen 3 vormen van preventies.
Primaire preventies: mensen aanraden om oordopjes te dragen zodat ze geen oordopjes gaan dragen.
Voorkomen dat er een gezondheidsprobleem gaat zijn.
¡ Middelen:
§ Voorlichting: “alle combinaties van leerervaringen die bedoeld zijn om op vrijwillige basis
gezond gedrag te stimuleren” (Ned.: GVO – gezondheidsvoorlichting en –opvoeding;
“interventies”, “programma’s”) (“sermon”)
§ Voorzieningen (“carrot”) positieve maatregelen of beloningen creëren zodat het gedrag gaat sturen
§ Regelgeving, controle en sancties (“stick”) je moet gordel dragen of niet roken in openbare ruimtes
¡ “Nudging”: mensen zachtjes in de goede richting duwen door gezonde alternatief
aantrekkelijker te maken – kleine aanpassingen in de omgeving
Omgeving is bepalend voor ons gedrag. Belangrijk bij nudging dat het ongezonde gedrag niet onmogelijk
wordt gemaakt, maar het gezonde gedrag wordt gepromoot maar op een subtiele manier. Bovenaan
voorbeelden van nudges. Kleine veranderingen in de omgeving die impact hebben op het gedrag.
Model voor Planmatige Gezondheids-voorlichting en Gedragsverandering
¡ Gezondheidsvoorlichting: vrij jonge discipline
¡ Planmatige karakter voor eerst benadrukt in PRECEDE/PROCEED Model van Green &
Kreuter
¡ Wij volgen Kok, Schaalma & Brug (2007)
Gezondheidscommunicatie 2021-2022 UA 4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper marissaverbeeck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,99. Je zit daarna nergens aan vast.
