Samenvatting
Samenvatting TAB 3.6 Lins
Een samenvatting van de powerpoints van Dr. Lins.
[Meer zien]Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
Voorbeeld 3 van de 19 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
TAB 3.6 Lins notitiesEnkel de drie hoofdstukken in de cursus: chronisch nierlijden, acute nierinsufficiëntie en hypertensie
Hoofdstuk 1 chronisch nierlijden
Wat gaat er gebeuren als de nier niet gaat werken. Het verliezen van de functie.
Ex: geen vanbuitenleer—vragen. Begrijpen waarom we iets doen.
Anatomie en functie
2 nieren: 150-160 gram per nier, gemiddeld 12x6x3 cm
Bestaan uit schors (cortex), merg (medulla), nierkelken (calcyces), nierbekken (pyelum)
Mircoscopische eenheid van de nier = nefron
Elke nier 1-1,5 miljoen nefronen
Nefron bestaat uit filter (glomerulus)+ buisje (tubulus)
Nefron+ insterstitium (tussenliggend weefsel) staan in voor filterende werking,
waterhuishouding en zuur-bas evenwicht
Nierfunctie
Definities
Als de nier niet meer gaat werken, gaat dit verstoord zijn:
a. Water- en electrolietenhuishouding
b. Zuur-base evenwicht
c. Uitscheiding van afvalstoffen, medicatie, enz.
d. Endocriene functies
• Homeostase: Onderhouden van een constante extracellulaire omgeving, nodig voor normaal
functioneren van de cellen
• Filtratie: in eerste instantie worden water; electrolieten en opgeloste stoffen gefilterd (primaire
urine)
• Reabsorptie: terug opnemen van substanties uit het filtraat in de buisjes
• Secretie: toevoegen van een substantie aan het filtraat in de buisjes
• Excretie: definitieve verwijderen van een substantie via urine
Water-en electrolieten:
• Homeostase van vocht en electrolieten
• Bloedflow door nier: 1 – 1,5 L bloed of 0,6 L plasma/min
• Filtraat: 125 ml/min (primaire urine) = 180 L/dag
• Concentratie effect: 0,5 – 2 L definitieve urine
• Bij nierinsufficiëntie: minder filtraat
• Bij tubulaire aantasting: vroegtijdig verlies concentrerend vermogen
Zuur-base evenwicht:
• Homeostase van zuur-base
• Eliminatie van zuren
• Aanmaak bicarbonaat
• pH ± 4,5 – 5
• Nierinsufficiëntie: acidose
1
,Eliminatie:
• Excretie afvalstoffen
• Excretie medicatie
• Nierinsufficiëntie: opstapeling afvalstoffen, medicatie
• Aanpassing medicatie aan nierfunctie nodig
Endocriene functies:
de nier is een van de belangrijkste endocriene organen
• Regulatie hemodynamiek met o.m. productie van vasoconstricterende en vasodilaterende stoffen
• productie van renine: bloeddrukverhogend
• interactie met Renine-Angiotensine-Aldosterone-Systeem
• productie van prostaglandinen: zowel dilatatie als constrictie
• productie van vasodilaterende hormonen: bradykinine, e.a.
• Calcium/fosforbalans en botmetabolisme
• productie actieve vorm van vitamine D3
• interactie met parathormoon secretie in bijschildklier
• Erythropoiese
• productie van erythropoietine
Stoornis functies bij nierlijden
Hypertensie:
• Symptomen
• Hoge bloeddruk leidt tot verhoogd risico voor cardiovasculaire ziekten
• Draagt ook bij tot verdere achteruitgang van de nierfunctie
• Mechanisme
• toename van renineproductie
• stoornis in renine –angiotensine mechanisme
• volumedependente factoren door retentie van vocht
• Rol andere vasodilaterende en vasoconstrictorische hormonen
Anemie:
• Symptomen
• moeheid, bleekheid, cardiovasculaire verwikkelingen
• Erythropoietine
• groeifactor: stimuleert in beenmerg productie van rode bloedcellen
• geproduceerd in nieren (90%) en lever (10%)
• gebruikt voor behandeling van anemie bij o.m. nierlijden
• Andere factoren: ijzertekort, verhoogde afbraak rode bloedcellen
Botziekte:
• Renale osteodystrofie: symptomen EXAMEN
• Botpijn, verhoogde kans op fracturen, neerslag calcium in buiten bot met mogelijk
zenuwpijnen, jeuk, vaatverkalkingen
• Stoornissen :
• Calcium/fosforbalans uit evenwicht
• Hyperfosfatemie door vermindering van fosforexcretie
• Verminderde productie van actieve vitamine D3
• Laag normale - tot hypocalciëmie
• Secundaire hyperparathyroidie: te veel bijschildklierhormoon
2
, Andere hormonen:
• Insuline: afbraak door de nier minder insuline nodig (sommige mensen hebben geen insuline
meer nodig en zijn genezen van hun diabetes)
• Geslachtshormonen: gedaald minder fertiliteit (minder kans op zwanger te worden)
• Schildklierhormoon: gedaald kan stoornis geven
Meten van de nierfunctie
• Glomerulaire filtratie snelheid (GFR: Glomerular Filtration Rate)
• Andere functies: meer in kader studies
Glomerulaire functies:
• Indirecte meting door middel van het bepalen van de renale uitscheidingssnelheid (klaring) van
bepaalde stoffen
• Deze kunnen endogeen of exogeen zijn. Zo kan klaring ook b.v. gebruikt worden om de uitscheiding
van een medicament te meten
• Klaring wordt gedefinieerd als :
• Het volume plasma dat in een bepaalde tijdseenheid volledig van een bepaalde stof wordt
gezuiverd
• Endogeen kreatinine is de meest gebruikte marker in dagelijkse praktijk
Kreatinineklaring (Ckreat):
Door meting van urinaire en serumkreatinine
• Mannen: 100-140 ml/min/1,73 m2
• Vrouwen: 90-130 ml/min/1,73m2
• Wordt bepaald via meting van :
• Serumkreatinine (Pkreat )
• Urinaire kreatinine (24u-collectie) (Ukreat )
• Ckreat = (Ukreat x Vol) / Pkreat
Kreatinineklaring (Ckreat): eGFR*:
Formule van Cockroft en Gault:
• eenvoudige formule, maar iets minder nauwkeurig:
(140 - leeftijd) x gewicht x 0.85 (vrouw) / 72 x serum kreatinine
MDRD formule:
• Meest gebruikt en automatisch door labo gegeven wanneer serum kreatinine gevraagd wordt
• Vrij complexe formule die GFR berekend op basis van kreatinine, leeftijd, geslacht en ras
CKD-EPI formule
• Waarschijnlijk beste keuze en ook automatisch door labo gegeven wanneer serum kreatinine
gevraagd wordt
• Kan gecombineerd worden met cystatine C bepaling
* Estimated Glomerular Filtration Rate: berekening op basis van serum kreatinine
Dialyse pas nodig wanneer GFR onder 15 of in stadia G5.
Oorzaken en progressie
Prevalentie van nierlijden:
• 10 – 15 % van volwassen bevolking
• Gaat gepaard met verhoogd risico op eindstadium nierlijden, cardiovasculaire ziekten en overlijden.
• Automatische rapportering van eGFR (MDRD en CKD-EPI formule) bij labo uitslagen leidde tot
verhoogde verwijzing naar nefrologen
Oorzaken van nierlijden: diabetes type 2, vasculaire nierziekten, immunologische glomerulonefritis
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper ellendemayer. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,89. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 84251 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen