Hoofdstuk 4: Omgaan met verlies en verdriet bij kinderen
Rouwen bij kinderen
Vraagt veel tijd
Verwerken op eigen manier
Ondersteuning bieden (geen ondersteuning = ontwikkelen gebrek aan vertrouwen)
Onbeantwoorde vragen onrealistische voorstellingen en angsten
Verschillen jongere kinderen en oudere kinderen:
Tot 3 jaar:
o Geen echt besef van dood
o Geen onderscheid levende en niet-levende dingen
o Scheidingsangst
Tussen 3 en 6 jaar
o Niet echt begrijpen, wel verschil tussen wat leeft en wat niet leeft
o Dood = tijdelijk en omkeerbaar
o Beginnende link tussen dood en verdriet
o Mogelijkheid gevoelens te uiten is beperkt
MANU KEIRSE:
Onder 2 jaar:
o Reageren op de scheiding en verandering in energie en gedrag van ouder
o Verandering in slaap- en eetroutine
o Overleden ouder is makkelijk te vervangen
2 – 5 jaar
o Verdriet is periodiek
o Verdriet pas zichtbaar als ze realiseren dat de ouder nooit meer terugkomt
o Begrijpen onomkeerbaarheid van dood niet
o Uitleggen dat dit niet kan telkens dezelfde uitleg geeft vertrouwen en
veiligheid
o Niet alleen durvenslapen, duimzuigen, bedplassen, nachtmerries, zeuren,
vasthangen aan ouders, lichamelijke symptomen…
Hoe helpen?
o Laten merken dat ze erover kunnen praten
o Structuur behouden
o Herhalen dat de overledene heel veel van ze heeft gehouden, hij is niet boos
op de kleuter (niet zijn schuld dat de persoon weg is)
o Veiligheid is belangrijk
Hoe rouwen kinderen?
- Uitstel, niet altijd aanwezig
- Hangt samen met wat kinderen kunnen begrijpen van wat er gebeurt
- Gedragsmatig en fysiek (soms storend gedrag vertonen)
- In het spel uiten (minder in gesprek)
- Behoefte aan veiligheid en structuur/voorspelbaarheid
, Helpen:
1) Kind moet kunnen begrijpen
2) Kind moet kunnen opgevangen worden in zijn reacties, gevoelens…
heel geduldig en begrijpend zijn
MANU KEIRSE:
Huilen? = zwakte?
o Denken dat overledene terug zal komen om het te troosten
o Geen teken van zwakte
o Tonen zo hun verdriet en hun wil om te rouwen
o Eigen tranen niet onderdrukken als volwassene
Professionele hulp inschakelen als:
o Niet geraakt worden door verlies
o Dreigen met zelfbeschadiging
o Wreedheid tegenover dieren en andere kinderen
o Continue aanhankelijkheid en angst bij afwezigheid vertrouwde persoon
o Extreme verandering in eetlust, gewicht, slaappatroon
o Afsluiten sociale contacten
o Continue lichamelijke klachten
Kinderen begeleiden bij verlieservaringen
Neem zijn/haar verdriet serieus
- Gelegenheid geven om verdriet te uiten helpt verlies te accepteren
- Recht op tranen ontzeggen gevoel dat zijn gevoelens niet belangrijk zijn
- Belangrijk dat ze volwassenen zien huilen toestemming om verdriet ook te
uiten
- Als ze verdriet niet zien schamen, enkel op veilig plekje huilen
Vertel de waarheid
- Als je dit niet doet krijgt het kind niet de kans om echt afscheid te nemen
- Verdriet blijft anders aanwezig
- Op latere leeftijd kan het kind er achter komen vertrouwen beschadigd
Zorg voor een afscheidsritueel
- Gelegenheid om afscheid te nemen
- Actief betrekken
- Tekening maken, doos versieren, herdenkingshoekje in de klas…
Neem eventuele schuldgevoelens weg
- Duidelijk maken dat hij er niets aan kon doen
Omgaan met rouwgevoelens
Duidelijkheid scheppen
- Meenemen naar begrafenis
- Spullen van diegene opruimen waar kinderen bij zijn
Gevoelens laten uiten
- Kans krijgt om te huilen veel laten huilen en praten, tekeningen maken
- Belangrijk dat je weet wat hij denkt kind kan zichzelf schuldgevoel geven
- Huil mee met je kind
Zorg voor continuïteit
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper silkevangeersom1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
