College aantekeningen
Samenvatting wijsgerige pedagogiek deel 1
notities van alle lessen, samenvatting van de films, foto's, alles staat er in met uitgebreide notities bij de powerpoints
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 192 pagina's
Voorbeeld 4 van de 192 pagina's
In winkelwagen
Voorbeeld van de inhoud
WIJSGERIGE PEDAGOGIEK DEEL IInhoudstafel
Wijsgerige Pedagogiek Deel I .................................................................................................................................. 1
Inleidend college ................................................................................................................................................. 8
Praktisch .......................................................................................................................................................... 8
Leerstof ........................................................................................................................................................... 9
Hoe concreet voorbereiden? .......................................................................................................................... 9
Examen ............................................................................................................................................................ 9
Agenda ............................................................................................................................................................ 9
Waar houden we ons in dit vak mee bezig? ................................................................................................. 10
Film - Children of Men................................................................................................................................... 10
Samenvatting van de film .............................................................................................................................. 11
Les 05/10 ........................................................................................................................................................... 12
Agenda .......................................................................................................................................................... 12
Pedagogiek .................................................................................................................................................... 13
Wijsgerige pedagogiek .................................................................................................................................. 13
Filosoferen als een manier van leven ............................................................................................................ 16
Inhoud van de cursus (zeer belangrijk!) ........................................................................................................ 17
Mollenhauer: Vergeten Samenhang (1983) .................................................................................................. 18
Opvoeden als technisch handelen de case van het behaviorisme (Watson, Skinner) .................................. 19
Opvoeden als technisch handelen: de case van het behaviorisme (Watson, Skinner) ................................. 20
Is behavioristische(mechanistische) gedragsverandering échte opvoeding? ............................................... 21
Vormbaarheid als voorwaarde .................................................................................................................. 22
Niet-transparantie als voorwaarde ........................................................................................................... 23
Vrijheid als voorwaarde ............................................................................................................................ 23
Is dit hetgeen wat pedagogen tot pedagogen maakt (en hen doet verschillen van andere professies die
zich ook met opvoeden bezighouden)? ........................................................................................................ 23
Mollenhauer: Vergeten Samenhang(1983) ................................................................................................... 23
Existentiële zorg voor de wereld (‘waarom we kinderen willen’)≠ ‘aardig zijn’ (voor kinderen zorgen) ...... 24
Biesta: opvoeding en menselijk subject worden ........................................................................................... 24
Vragen naar effectiviteit (‘outcome’) zijn niet noodzakelijk educatieve vragen ....................................... 26
Filosofie en opvoeding in de klassieke Oudheid ........................................................................................... 26
Periodisering ............................................................................................................................................. 26
Filosofie en opvoeding in de klassieke Oudheid ....................................................................................... 27
De Sofisten, Socrates en Plato: achtergronden............................................................................................. 27
De Sofisten ................................................................................................................................................ 28
1
, Socrates (470-399 v.Chr.) .......................................................................................................................... 29
Erratum in cursustekst .............................................................................................................................. 30
Plato (247-347 v.Chr.) ............................................................................................................................... 31
Plato: ideeënleer ....................................................................................................................................... 32
Plato: mensvisie ........................................................................................................................................ 33
Plato’s ambivalente relatie tot de schoonheid en de kunst ...................................................................... 34
Plato: politieke filosofie............................................................................................................................. 35
Socrates en Plato als filosofen en opvoeders ............................................................................................... 35
Opmerking in verband met de sofisten......................................................................................................... 36
Les 12/10 ........................................................................................................................................................... 37
Verheldering m.b.t. vorige les ....................................................................................................................... 37
Op het programma ........................................................................................................................................ 38
Aristoteles (384-322 v.Chr.) .......................................................................................................................... 38
Hylemorfisme en de leer van de vier oorzaken van het zijnde (al wat is) ................................................. 39
Teleologie: denken in termen van doeloorzakelijkheid ............................................................................ 40
God en mens ............................................................................................................................................. 41
Het goede leven en de rol van opvoeding (1) ........................................................................................... 41
Het goede leven en de rol van opvoeding (2) ........................................................................................... 42
Politieke filosofie: waarom de democratie de beste staatsvorm is (1) ..................................................... 43
Politieke filosofie: waarom de democratie de beste staatsvorm is (2) ..................................................... 44
De Hellenistische filosofie (vanaf 323 v. Chr.) ............................................................................................... 45
Diogenes (404-323 v.Chr.) ............................................................................................................................. 45
Epikoeros (341-270 v.Chr.) ............................................................................................................................ 46
Les 19/10 ........................................................................................................................................................... 47
Op het programma ........................................................................................................................................ 47
Het Stoïcisme (of: de Stoa) ............................................................................................................................ 47
Epictetus: vrijheid en onvrijheid ................................................................................................................... 48
De ware vrijheid ............................................................................................................................................ 48
Opnieuw: het belang van maximes… ............................................................................................................ 49
Stoa: verdere principes ................................................................................................................................. 51
Een andere hellenistische school: het scepticisme (Pyrrho van Elis [360-270 v. Chr.]) ................................ 51
Christendom .................................................................................................................................................. 52
Het eerste Christendom ................................................................................................................................ 53
De dwaasheid van het kruis .......................................................................................................................... 53
De mateloosheid van het Christendom: de verloren zoon ........................................................................... 54
Werkers van het laatste uur (Mt 20, 1 - 16) .................................................................................................. 54
Christendom vs. antiek denken ..................................................................................................................... 55
2
, Bemin je vijand! ............................................................................................................................................ 56
Bemin en doe wat je wil!............................................................................................................................... 56
Het ware leven .............................................................................................................................................. 57
Erfzonde en de nood aan Genade ................................................................................................................. 58
Antieke schaamte- versus Christelijke schuldcultuur.................................................................................... 59
Heil en genezing ............................................................................................................................................ 59
Christus als pedagoog ................................................................................................................................... 60
De films Das weisse Band en The Pawnbroker belichten elk alvast pedagogisch relevante aspecten die men
christelijk kan duiden .................................................................................................................................... 60
Pastorale machtstechnologie ........................................................................................................................ 61
College 26/10 .................................................................................................................................................... 62
Op het programma ........................................................................................................................................ 62
Late Middeleeuwen: de scholastieke filosofie ‘temt’ de radicaliteit van het Christendom .......................... 62
Thomas van Aquino: een aristotelische versie van het Christendom ........................................................... 62
Correcties op Aristoteles ............................................................................................................................... 63
Gevolgen van Thomas’ metafysica ................................................................................................................ 64
Thomas ↔ Willem van Ockham (1285-1347) niet kennen! ......................................................................... 65
Moderne tijd (vanaf de 16de eeuw) ................................................................................................................... 65
De veranderende betekenis van opvoeding in de Moderne Tijd: Van presentatie naar representatie
(Mollenhauer, Vergeten Samenhang, hoofdstuk 1) ...................................................................................... 65
In de moderniteit komt het menselijke subject centraal te zijn ................................................................... 66
Getemperde/vertraagde werkelijkheid ........................................................................................................ 67
De Pre-moderne tijd (Middeleeuwen) is de tijd van de presentatie............................................................. 68
Van presentatie naar representatie .............................................................................................................. 69
De moderne tijd: opvoeding als representatie ............................................................................................. 69
College 9/11 ...................................................................................................................................................... 70
Van presentatie naar representatie (Mollenhauer) ...................................................................................... 70
Moderne wijsbegeerte en moderne opvoeding (moderniteit) ..................................................................... 71
René Descartes .............................................................................................................................................. 72
Twijfel: hyperbolisch en methodisch ........................................................................................................ 73
Het cogito als nieuw vertrekpunt .............................................................................................................. 73
Descartes’ tegenpool: Blaise Pascals (1623-1662) existentialisme ............................................................... 75
Blaise Pascal .................................................................................................................................................. 76
De weddenschap van Pascal ..................................................................................................................... 76
Uiteindelijk drinkt ook Descartes de soep ook niet zo heet op als ze opgediend wordt: de ‘morale
provisoire’ ..................................................................................................................................................... 77
Descartes: consequenties van zijn systeem voor filosofie en opvoeding ..................................................... 78
3
, Descartes: Was ik maar nooit een kind geweest … (Cf. knowledge-insertion!) ........................................ 79
De Moderniteit en de wending naar het subject .......................................................................................... 79
Een typisch moderne idee: de staat als sociaal contract .............................................................................. 80
John Locke ..................................................................................................................................................... 80
Het maakt een verschil welk soort verhalen we vertellen ............................................................................ 81
Keuzevrijheid als waarde versus keuzevrijheid als voorwaarde (Charles Taylor) ......................................... 82
Les 16/11 ........................................................................................................................................................... 82
Op het programma ........................................................................................................................................ 82
De betekenis van Immanuel Kant ................................................................................................................. 83
Immanuel Kant (1724-1804) ......................................................................................................................... 83
Belangrijke gebeurtenissen tijdens het leven van Kant (1724-1804)........................................................ 83
Kritische transcendentaalfilosofie!! .............................................................................................................. 84
Kritiek van de zuivere rede: hoe is wetenschappelijke kennis mogelijk? ..................................................... 84
Belangrijke opmerkingen .............................................................................................................................. 86
Denken .......................................................................................................................................................... 86
Kritiek van de Praktische Rede: wat maakt mogelijk dat we moreel kunnen handelen? ............................. 88
Echt morele regel = categorische imperatief ................................................................................................ 88
Categorische imperatief ................................................................................................................................ 89
Autonomie… .............................................................................................................................................. 89
Rede, emotie en moraliteit ........................................................................................................................... 90
Gevolgen van de Tweede Kritiek ................................................................................................................... 91
Verlicht vooruitgangsoptimisme ................................................................................................................... 91
Pedagogische paradox: de centrale opvoedkundige vraag in de Moderniteit ............................................. 92
Film Das Weisse Band ................................................................................................................................... 94
Martinus Langeveld (1905-1989) en de traditionele pedagogiek ................................................................. 99
Gezag als technische (noodzakelijke) voorwaarde ..................................................................................... 100
Ook vertrouwen is een technische voorwaarde ......................................................................................... 100
Kant/Langeveld = zeer bekende, ‘traditionele’ bepaling van opvoeding (en wat het doel van opvoeden is)
.................................................................................................................................................................... 101
Les 23/11 ......................................................................................................................................................... 102
Op het programma ...................................................................................................................................... 102
Revolutionaire tijden ....................................................................................................................................... 102
Was ist Aufklärung? (niet gezien in de les: gewoon lezen) ......................................................................... 102
Publiek gebruik van de rede ........................................................................................................................ 103
Jean-Jacques Rousseau (1712-1778) ........................................................................................................... 104
Rousseaus politieke filosofie: Du Contrat Social ..................................................................................... 104
Rousseau, Kant en de Verlichting: paradoxale verhoudingen .................................................................... 107
4
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper jolienvullers. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €15,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen