Samenvatting
Samenvatting Hematologie
- Vak
- Hematologie
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
Dit is een volledige samenvatting + eigen tekeningen van het vak Hematologie.
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 40 pagina's
Voorbeeld 4 van de 40 pagina's
In winkelwagenVerkoper
VolgenVoorbeeld van de inhoud
I. Inleiding tot de hematologie1. Functies van bloed
Weefsels voorzien van O2 en CO2 verwijderen
- Longen bindt O2 aan Hb
- Weefsels wordt O2 afgestaan
Transport
- Suikers, mineralen, vitamines, hormonen, eiwitten, vetten
- Afvalstoffen naar nieren en longen
Afweersysteem
Water- en zouthuishouding
Regulering van lichaamstemperatuur
2. Samenstelling van het bloed
Volwassen man 5-6L en vrouw 4-5L
55% vloeibaar = plasma: water met opgeloste stoffen (suikers, eiwitten, hormonen…)
- Bloedplasma: 91% -> transport, regulatie temp, water- en zouthuishouding cellen
- Bestaat uit: eiwitten, zouten, suikers, AZ, hormonen, afvalstoffen
-> Albumine -> drager eiwit
-> Globulines -> antilichamen
-> Fibrinogeen -> omgezet in fibrine / stollingsysteem
-> Stollingsfactoren -> omzetting naar fibrine
-> Bilirubine -> afvalstof Hb (te veel = geelzucht)
45% vast = bloedcellen: rode, witte en bloedplaatjes
- Rode bloedcellen = erytrocyten: 41% -> zuurstoftransport en bloedgroepen
- Witte bloedcellen = leukocyten: 4% -> afweersysteem
- Bloedplaatjes = trombocyten: 0,1% -> hemostase of bloedstolling
Rbc hebben een kern, maar van zodra ze in de bloedbaan komen verdwijnt deze
Verdeling bloedcellen door
- Beweging
- Afstoting negatief geladen celoppervlak bij pH 7,34
ISO-elektrisch punt: pH kan lading van deeltje doen veranderen
pH daling zorgt voor mindere afstoting dus dan krijg je rouleauxvorming
3. Bloedafname en soorten bloedstalen
Soorten bloedbuizen:
- Serum: geel of rood voor serologie, toxicologie
- Citraat: blauw voor hematologie, stollingsparameters
- Heparine: groen voor cholesterol
- EDTA: paars voor hematologie, aantal cellen
- FLuoride: grijs voor glucose
Serum is plasma zonder stollingsfactoren
Heparine is een antistollingsmiddel
EDTA valt calciumionen aan
Na centrifugeren:
- Plasma:
-> Antistollingsmiddel
-> Plasma, leukocyten en trombocyten (= buffy coat), erytrocyten
- Serum:
-> Geen antistollingsmiddel
-> Serum en bloedcellen
,II. De verschillende bloedcellen morfologisch bekeken
1. Rode bloedcellen = erytrocyten
Geen kern of celorganellen
Is een celmembraan rond Hb (rode kleurstof) bindt aan O2 en transporteert het
Biconcave vorm: 7-8 μm en dikte 0,8-2,6 μm
Functie -> gasuitwisseling
Grote vervormbaarheid
Structurele eiwitten zoals actine, spectrine en ankyrine -> concave vorm
Samenstelling celmembraan
- Lipiden: fosfolipiden, neutrale lipiden (cholesterol), glycolipiden
- Koolhydraten: samen met extracellulaire eiwitten de bloedgroepantigenen
- Eiwitten: perifere en integrale -> structurele, contractiele, enzymes, pompen…
- Intracellulair: netwerk structurele EW = cytoskelet
-> Bepaalt vorm rbc
-> Ankyrine, spectrine, band-3-eiwit, actine, eiwit 4.1
-> Afwijking eiwitten ook een afwijking aan de rbc
Bloedgroepsystemen
- ABO systeem: Suikergroepen
-> Suikerketen A = bloedgroep A
-> Suikerketen B = bloedgroep B
-> Suikerketen H = bloedgroep O
-> Enige systeem waarbij er antistoffen zijn tegen het tegenovergestelde
-> Iedereen bezit antilichamen voor ABO systeem door darmbacteriën
- Rhesus systeem: eiwitten
-> 1 eiwit opgebouwd uit verschillende antigenische determinanten op membraan
-> Antigeen D aanwezig + (85%) en afwezig - (15%)(kan ontbreken)
-> Antigeen E of e en C of c
-> Stabiliteit van membranen
-> D-antigeen is zeer immunogeen
- Per systeem andere structuur en antigeen op rbc
- Belang: afstoting bij bloedtransfusie en zwangerschap
,Bij verkeerde bloedtransfusie maakt immuunsysteem bloedcellen kapot = hemolyse
Antigeen = een structuur waarop antilichaam kan binden
Antilichaam aangemaakt door immuunsysteem tegen lichaamsvreemde stoffen
Rhesus + heeft D en Rhesus - niet, - kan anti D aanmaken
Suikergroepen komen ook voor op darmbacteriën, zo krijg je als kind antilichamen
Universele donor = O en universele accepteer = AB
Kleine d bestaat enkel genetische en niet als eiwit
Rhesus nul ziekte = geen rhesuseiwit: lichte anemie omdat membraan niet stabielis
Bij transfusie altijd kijken vanuit standpunt donor
2. Witte bloedcellen = leukocyten
Indeling op basis van granules
- Granulocyten: neutrofiele, eosinofiele en basofiele
- Agranulocyten: lymfocyten en monocyten
Indeling op basis van kernvorm
- Polymorfonucleiare: neutrofiele, eosinofiele en basofiele
- Mononucleiare: lymfocyten en monocyten
Mononucleaire = nooit gesegmenteerd
Indeling op basis van functie
- Fagocyten: neutrofiele, eosinofiele, basofiele en monocyten
- Immunocyten: lymfocyten
Monocyten zitten kort in het bloed, in weefsels worden ze macrofagen genoemd
Criteria differentiatie wbc
- Celgrootte: vergelijken met rbc (7-8)
- Kern/cytoplasma verhouding
-> Hoge: kern neemt meeste plaats is, weinig cytoplasma
-> Lage: kern is klein, veel cytoplasma
- Karakteristieken cytoplasma
-> Achtergrondkleur
-> Zijn er granules en welke kleur en grootte
- Karakteristieken kern
-> Vorm, kleur, chromatine, nucleoli
Kleuring
- Panoptische kleurstof = mengsels basisch en zuur
-> Basisch: methyleenblauw -> affiniteit voor zure groepen zoals nucleïnezuren
-> Basofiel blauw door fosfaatgroepen DNA in kern en heparine in granules
-> Zuur: eosine rood -> affiniteit voor basische groepen zoals granules
-> Eosinofiel rood door spermine in granules of Hb in rbc
-> pH = 6,8
, 2.1 Neutrofiel
40-75% = meest voorkomend / 2,0-7,0.109L
Jonge vorm = staafkernig
Rijpere vorm = segmentkernig
Diameter: 10-15 μm
Licht roos cytoplasma
Lichtblauwe granules / te klein: korrelig uitzicht
Chromatine is donker en sterk gecondenseerd
—> Fagocytose van bacteriën
Staafkernig in het begin in beenmerg
Meer dan 5 lobben = hypersegmentatie
Het DNA is de kern
2.2 Eosinofiel
1-6% / 0,02-0,7.109L
Diameter: 12-16 μm
Roze granules / groot: gelijkmatige verdeeld
Kern is twee lobbig = uilenbril
Granules bevatten peroxidasen, zure hydrolasen
2.3 Basofiel
<1% / 0,02-0,1.109L
Diameter: 10-14 μm
Donkerpaarse granules / verschil grootte: niet gelijkmatig verdeeld / bedekken kern
Kern is licht purper / rond, ingesneden of bandvormig
Rustende lymfocyt lijkt er op, maar is kleiner
Granules bevatten histamine en heparine
2.4 Monocyt
2-10% / 0,2-1,0.109L
Diameter: 12-22 μm
Grijs, flets blauw cytoplasma / veel / onregelmatig van vorm / soms pseudopodiën
Kern is licht purper / rond, hoefijzer, gelobd
Vacuoles!
2.5 Lymfocyt
20-45%
Rustende 20-40% / 1,0-3,0.109L
Diameter: 6-8 μm of 8-15 μm
Lichtblauw cytoplasma / klein is weinig cytoplasma en groot is meer cytoplasma
Kern is donker paars / compact en dens / rond of ovaal
Plakken graag tegen rbc
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper lorevandenbossche. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,49. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 75282 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 15 jaar dé plek om samenvattingen te kopen