INLEIDING TOT KWALITATIEVE
ONDERZOEKSTECHNIEKEN
Academiejaar 2021-2022
BRITT MOENS & MARIE DE RICK
,ETNOGRAFIE
WAT IS EEN ETNOGRAFIE?
ἔθνος (ethnos) = volk/mensen
γραφία (graphia) = writing (schrijven over een gemeenschap)
ð Wat? Zowel een onderzoeksmethode als een output/resultaat van een onderzoek.
ð Doel: het geven van een diepgaande beschrijving/ begrip van de sociale organisatie van een menselijke
groep.
ð Centraal staat het begrijpen van de betekenissen die respondenten toekennen aan zichzelf, hun eigen
handelen en hun sociale omgeving en de manier waarop die worden gevormd door de context/ de
context vormgeven. (constructivistische ondertoon: begrijpen van de wereld)
ð Hoe? Lange periodes van participerende observatie als centrale (maar vaak niet de enige)
dataverzamelingstechniek en een focus op gedrag in natuurlijke contexten.
o Participerende observatie: deelnemen en observeren
o Zo voelen ze zich vertrouwd met jouw aanwezigheid & gaat dit minder een rol spelen
ð Waar? Veldwerk staat centraal en daaraan verbonden het proces van het onderhandelen van toegang
tot respondenten en het langdurig verblijf in hun natuurlijke setting.
o Je verblijft een lange tijd in een setting om een vertrouwensrelatie op te bouwen, wat leidt tot
meer betrouwbare informatie
o Essentieel is ook dat je het voor een bepaalde periode doet. Dit is ook uitdagender om dit te
organiseren. Het vraagt veel tijd om te organiseren.
o Observeren betekend ook dat je toegang moet onderhandelen naar een groep of personen.
Het is niet altijd evident om toegang te onderhandelen
1
,VAN ONDERDRUKTE EN DEVIANTE GROEPEN….
Etnografisch onderzoek bestaat al van de jaren 40. Initieel focussen etnografen zich op “marganalised groups”.
Etnografie werd vanuit een kritisch standpunt uitgevoerd met het doel om groepen te onderzoeken. Om inzicht
te krijgen in die groepen om ze een stem te geven, om hun visie over de maatschappij te laten horen (ivm
ongelijkheid, discriminatie…).
Als we kijken naar klassieke etnografieën dan zien we dat er een shift is in focus van etnografen. Eerst werd er
gefocust op onderdrukte en deviante groepen.
Bv: Paul willis: volgt studenten die uit een arbeidersmilieu komen, en hij kijkt hoe die mensen zichzelf buiten spel
zitten in het onderwijs door hun eigen gedrag. En de reden is omdat ze zichzelf niet kunnen terugvinden (normen
& waarden) in het onderwijssysteem. Ze gaan zich daartegen verzetten, en zo gaan ze hun eigen positie
reproduceren.
• The Nude beach: 1977 (nudisten)
• Tearoom trade: 1975 (holebi’s)
• Street Corner Society: 1943 (etnische minderheden in
stedelijke gebieden)
• Learning to labour: 1977
• Nickle and Dimed: 1996 (stel dat je in Amerika onderaan de
ladder werkt, kan je overleven?)
è ze focussen hun lens op marginale groepen: de conclusie is vaak dat die groepen niet gevaarlijk zijn, maar ze
zijn juist het slachtoffer van een systeem dat hun niet begrijpt
….TOT MACHTIGE GROEPEN EN INSTANTIES
Recent zie je een shift van etnografie die kijkt naar de most powerfull. Recente etnografieën kijken naar machtige
groepen en instanties.
• Bv. Hoe komt het dat ‘online news’ zoveel macht
heeft? à shift van focussen van degene die onderaan aan
de ladder staan, naar degene die boven staan
• Bv: Karen Ho (liquidated): heeft boekhoudkunde
gestudeerd, maar ook antropologie: ze heeft onderzoek
gedaan in die Wall Street bedrijven die ook aan de
oorzaak lagen van de grote crisis in de VS. Waar ze de
cultuur van die organisaties gaat onderzoeken en hoe die
bijdraagt tot een soort crisis die wereldwijd werd ervaren
2
, ETNOGRAFISCH ONDERZOEKSPROCES: CURSUS METHODOLOGIE (ROOSE)
1. Planning van veldonderzoek.
2. Toegang verkrijgen tot het veld.
3. Verblijf in het veld.
4. Uittreden uit het veld.
5. Voor- en nadelen van veldonderzoek.
IN DEZE CURSUS…
1. Opzetten van onderzoek
• Kiezen van een onderzoeksrol (vandaag bespreken)
o Welke rol jij als onderzoeker gaat opnemen in het uitvoeren van dat soort onderzoek.
Die keuze is doorslaggevend voor het hele proces
• Kiezen van een setting
• Onderhandelen van toegang
2. Intrede in de setting
3. Het verblijf in een setting
• Aanpassen aan cultuur
• Kiezen van informanten
• Observeren
4. Uittreden
5. Mogelijke problemen in etnografisch onderzoek
3
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper mariederick1. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €7,49. Je zit daarna nergens aan vast.