De algemene en speciale zintuigen
Welke zijn de algemene zintuigen? Welke zijn de speciale zintuigen?
- Algemene zintuigen:
o Temperatuur
o Pijn
o Aanraking
o Druk
o Trilling
o Proprioceptie (lichaamshouding)
- Speciale zintuigen:
o Reuk (olfactie)
o Smaak (gustatie)
o Gezichtsvermogen
o Evenwicht
o Gehoor
Wat is een nocireceptor, thermoreceptor, mechanoreceptor, chemoreceptor?
- Nocireceptoren:
o = pijnzintuigen
o = vrije zenuwuiteinden
o Reageren op uiteenlopende prikkels die meestal het gevolg zijn van
weefselbeschadiging
o Komen vooral voor boven in de huid, in gewrichtskapsels, rond bloedvatwanden
o Ze hebben grote receptorvelden is het vaak moeilijk de bron van een pijnprikkel
precies vast te stellen
o Pijnzintuigen kunnen gevoelig zijn voor:
Extreme temperaturen
Mechanische beschadiging
Opgeloste chemische stoffen
Kunnen nocireceptoren activeren
- Thermoreceptoren:
o = warmtereceptoren
o = vrije zenuwuiteinden die zich in de huid, in skeletspieren, in de lever en in de
hypothalamus bevinden
o Zijn zeer actief wanneer de temperatuur verandert, maar passen zich snel aan aan en
stabiele temperatuur
- Mechanoreceptoren:
o = gevoelig voor prikkels zoals uitrekking, samendrukking of draaiing
o Reageren op fysieke vervorming als gevolg van aanraking, druk of lichaamshouding
- Chemoreceptoren:
o Reageren alleen in water oplosbare en in vet oplosbare stoffen die in de omringende
vloeistof zijn opgelost
1
, o Ze geleiden hun informatie naar centra in de hersenstam die betrokken zijn bij de
autonome regulering van de ademhalingsorganen en het hart en de bloedvaten
Welke twee typen vezels geleiden de pijnprikkel (van nocireceptor naar CZS)?
- Gemyeliniseerde vezels:
o Geleiden zeer plaatselijke gewaarwordingen van snelle pijn zoals bij een injectie of
diepe snijwonde
o Ze bereiken snel het CZS waar ze vaak tot een somatische reflex leiden
o Ze worden doorgeschakeld naar de primaire sensorische schors waardoor we ons
van de prikkel bewust worden
- Trage, ongemyeliniseerde vezels:
o Geleiden gewaarwordingen van trage pijn of brandende en schrijnende pijn
o Alleen het algemene betrokken gebied identificeren
Wat is gerefereerde pijn?
- De pijnwaarneming in delen van het lichaam die niet werkelijk worden geprikkeld
gerefereerde pijn
Som de drie groepen mechanoreceptoren en bespreek ze.
- Er zijn 3 groepen mechanoreceptoren:
Tastreceptoren:
1. Leveren gewaarwordingen van aanraking, druk en trilling
2. Met receptoren voor fijne aanraking en druk krijgen we
gedetailleerde informatie over de bron van een prikkel zoals de
exacte plaats, vorm, omvang, textuur en beweging
3. Receptoren voor grove aanraking en druk kunnen we de prikkel
niet goed lokaliseren en krijgen we weinig additionele informatie
over de prikkel
Baroreceptoren:
1. Leveren informatie die noodzakelijk is voor de regulering van
autonome activiteiten door het registreren van drukveranderingen
2. Bestaan uit vrije zenuwuiteinden die zich vertrakken binnen de
elastische weefsels in de wanden van rekbare organen, zoals
bloedvaten
3. Reageren onmiddellijk op drukveranderingen + vertonen snelle
adaptatie
Proprioceptoren:
1. Registreren de positie van gewrichten, de spanning in pezen en
banden en de mate van spiercontractie
2. Vrije zenuwuiteinden in de gewrichtskapsels registreren druk,
spanning en beweging bij het gewricht
Geur:
o Hoe heet de reukzenuw in het Latijn?
o Olfactie
2
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper Femkeschepens. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €5,99. Je zit daarna nergens aan vast.