1. Algemene systeemtheorie (A.S.T.)
2. Kenmerken van een systeem
3. Kernbegrippen uit de A.S.T.
4. Het gezin al systeem
5. Interactiepatronen binnen een systeem
Systeem: (Grieks afkomstig) samenstellen/ bijeenplaatsen. Synoniem = stelsel. (pagina 5)
Abstracte constructie: systeem kan je niet zien of ruiken. (pagina 7)
❖ Ontstaan van de algemene systeemtheorie.
❖ Situering van de systeemtheorie.
❖ De AST: van een persoonsgerichte naar een relatiegerichte benadering: het
belang van de wisselwerking.
Individueel probleem: mensen komen met klachten/ moeilijkheden die meestal met 1 iemand
verband houden. ( pagina 9)
Intrapsychisch denken: OF persoonsgerichte benadering, schuld. (zie tabel pagina 11)
Interpsychisch denken: OF relatiegerichte benadering, aandeel. (zie tabel pagina 11)
❖ De AST: van een lineaire oorzakelijkheid naar een circulaire oorzakelijkheid.
Lineair causaal denken: A -> B (van dit naar dit) : wie lineair kijkt kan bijvoorbeeld in een gezin
altijd een zondebok als zaken fout lopen. (vb. het loopt altijd fout omdat de vader drinkt, of de
moeder depressief is.) (pagina: 12)
Circulair causaal denken: A B (van dit naar dit): verbinding van iedereen. (vb. tijdens een
teamoverleg ontstaat er een discussie, je doet je mond niet open want op welke manier dan ook is
er gedrag en heeft dit gedrag invloed.) (pagina: 13)
,THEMA 2: KENMERKEN VAN EEN SYSTEEM
Een systeem van mensen is een open systeem. 5 KENMERKEN VAN EEN SYSTEEM
Een systeem staat in voortdurende wisselwerking met zijn omgeving.
Open systeem: sociaal systeem, een systeem van mensen (groep mensen), een systeem staat in
voortdurende wisselwerking met zijn omgeving. (pagina: 15)
Supra-systeem: overkoepelend systeem. (pagina: 16)
Subsystemen: een systeem heeft zijn componenten of subsystemen. (pagina: 16)
❖ Kenmerken.
❖ Totaliteit of niet-optelbaarheid.
Een systeem is meer dan de som van zijn delen. Dan ook geen eenvoudige samenvoeging van
een aantal elementen die niets met elkaar te maken hebben. Systeem is een samenhangend
en ondeelbaar geheel van elementen.
1. Totaliteit of niet-optelbaarheid: een samenhangend en ondeelbaar geheel van elementen en
hun onderlinge betrekkingen dat kenmerken kan hebben die niet aan de aparte elementen toe
te schrijven zijn, of zelfs niet uit kenmerken van de aparte elementen zijn af te leiden. Aantal
elementen die niets met elkaar te maken hebben. (pagina:16)
2. Interafhankelijkheid: binnen systemen zijn leden afhankelijk van elkaar. Alles hangt samen. Als
er in het systeem iets verandert, komt heel het systeem in beweging. Voorbeeld: mobiel boven
een kinderbedje. (pagina:17)
Het systeem bepaalt in grote mate het gedrag van elk individu. Een systeem heeft de
eigenschap zich te handhaven en te blijven voortbestaan. Het systeem probeert zich op allerlei
manieren aan te passen aan gebeurtenissen en zijn omgeving omdat het wil overleven.
3. Gezamenlijk doel: een groep mensen kunnen we als een systeem beschouwen wanneer ze
een gezamenlijk doel hebben en dit ook nastreven. Nastreven = systeem op een bepaalde
wijze organiseren om doel te bereiken. (als team samenwerken) (pagina: 18)
4. Emotionele betrokkenheid: leden binnen systemen zijn sterk betrokken op elkaar.
Betrokkenheid = de moeite die mensen leveren in de verschillende relaties binnen het
systeem. (pagina: 20)
Betrokkenheid gaat niet altijd gepaard met positieve gevoelens.
5. Tijdselement: een systeem heeft altijd een zekere wordingsgeschiedenis, die een bepaalde
tijdsduur inhoud/omvat. (pagina: 20-21)
, Opdat een groep mensen een zeker onderlinge afhankelijkheid, een gemeenschappelijk doel
en een onderlinge emotionele betrokkenheid zou ontwikkelen. (vloeit rechtstreeks uit de
eerder besproken kenmerken)
THEMA 3: KERNBEGRIPPEN UIT DE A.S.T. = focust op gedrag
Informatie als kernbegrip van binnen systemen. 9 KERNBEGRIPPEN
1. Informatie als kernbegrip van binnen systemen: begrip INFORMATIE staat centraal. Gaat over
de voortdurende stroom van verbale en non-verbale signalen die bewust of onbewust worden
uitgezonden. (pagina:22)
Digitale taal: verbale taal, de geschreven taal, afgesproken tekens.
Analoge taal: non-verbale taal, de lichaamstaal, alle gedrag.
2. Feedback: letterlijke terugkoppeling. Systemen krijgen continu informatie over hun
gedrag/functioneren. Geen begin, geen einde (circulair). (pagina: 23)
- Positieve feedback: = verandering, er is een aanpassing. Effect op het systeem dat systeem
verandert. Hoeft niet in de positieve zin te veranderen. (pagina: 24)
- Blinde vlekken (positieve feedback): je bent het zodanig gewoon dat je er niet maar over
nadenkt.
- Negatieve feedback: = geen verandering, het systeem blijft hetzelfde. Behouden en
herstellen van wat er al is. Systeem creëert regels. Negatieve feedback schept mechanisme
van sanctie bij overtreden van de regels. (pagina 25)
Basisschema (aan elkaar gehangen)
3. Homeostase en kalibrering: de neiging/ drang van een systeem om tot evenwicht te komen,
variatie, bestendigheid. Er komt nieuwe info bij (vb. emmer vullen die aan de mobiel hangt),
niet statisch, meegroeiend/dynamisch. (pagina 26)
Er zijn veel wijzigingen, maar het systeem valt niet uit elkaar.
- Weerstand: ‘ja maar’ aarzeling voor verandering (pagina 27)
❖ Omgangsvormen of interactiepatronen van systemen.
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper melaniecarlier. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
