Samenvatting
Samenvatting Klinische chemie 3
- Instelling
- Hogeschool Gent (HoGent)
Omvat Zuur-base evenwicht Bloedgassen Hormonen Prénataal onderzoek Cerebrospinaal vocht POCT
[Meer zien]Voorbeeld 4 van de 74 pagina's
Voorbeeld 4 van de 74 pagina's
In winkelwagenVoorbeeld van de inhoud
Klinische Chemie 3Hoofdstuk 1: Zuur-base evenwicht en bloedgassen
Zuur-base evenwicht
1 pH
• Bloedaciditeit (zuurtegraad) bepaald door [H+] van arterieel bloed
o pH = -log [H+]
• Normaal: 40 nmol/L of pH = 7,40
o 7,35 < normale pH < 7,45 (46-36 nmol/L)
• Constant dankzij
o 1e lijnsverdediging: bloedbuffers neutraliseren de protonen
▪ Bicarbonaat (HCO3-) buffer systeem = belangrijkste !
▪ Proteïne buffer systeem (vb: Hemoglobine)
▪ Fosfaat buffer systeem
o 2 lijnsverdediging
e
▪ Nieren
▪ Longen
• Indien pH toch wijzigt
o pH > 7,45 = alkalose (basische pH)
o pH < 7,35 = acidose (zure pH)
o pH onder de 7 of boven de 7,8 is dodelijk!
• Hoe stijgt de [H+] onder normale omstandigheden
1) Opname van zuren (via voeding)
2) Productie van zuren (metabolisme van lipiden en proteïnen)
3) Cellulair metabolisme (enzym productie produceert CO2)
,Klinische Chemie 3
2 Buffersystemen
• Serum bestaat voornamelijk uit water, daarin zijn een aantal zuren, basen & amfoteren opgelost
o Proteïnen
o Fosfaat
o Cl-, NH4+, Ca2+
o Bicarbonaat
o Lactaat
• Het geheel vormt een buffersysteem
• Bicarbonaat tweede meest voorkomende anion in serum (na Chloride)
o CO2 + H20 <-> H2CO3 <-> H+ + HCO3-
• Belangrijkste buffersysteem van het lichaam
o Bicarbonaatsysteem (extracellulair) H+ + HCO3- <-> H2CO3
o Plasma-eiwitsysteem H+ + proteïne <-> geprotoneerd proteïne
o Fosfatensysteem (intracellulair) H+ + HPO42- <-> H2PO4-
3 Het zuur-base Evenwicht
• Een evenwichtig Z/B huishouding betekent
o Een normale plasma pH waarde: 7,35 – 7,45 (gemiddeld 7,4)
o Een normale waarde voor de CO2 druk: 32 – 44 mmHg of 4,26 – 5,86 kPa (gemiddeld 40
mmHg of 5,3 kPa)
o Hoeveelheid CO2 en HCO3- in het lichaam beïnvloedt het evenwicht en dus ook de pH
▪ Te veel zuur (CO2) of tekort aan base (HCO3-) = Acidose
▪ Tekort aan zuur (CO2) of te veel base (HCO3-) = Alkalose
• Het bicarbonaat carbonzuursysteem
• CO2 + H2O ↔ H2CO3 ↔ H+ + HCO3-
pH = pK’ + log[HCO3-]/[H2CO3] (met K’ = H2CO3) = pKa 6,10)
• De Henderson-Hasselbalch formule kan eveneens zo genoteerd worden
pH = 6,10 + log ( [HCO3- ] / (0,23 x pCO2))
o pCO2 = partiële CO2 druk in bloed (uitgedrukt in kPa)
o 0,23 = oplosbaarheidscoëfficiënt van CO2
pH = 6,10 + log [HCO3-] / (0,03 x pCO2)) (mmHg)
Bicarbonaat is NOOIT een meetwaarde, ze wordt berekend door een pH en pCO2-
druk meting uit te voeren. Vervolgens wordt bicarbonaat met deze waarden
berekend.
,Klinische Chemie 3
4 Het bicarbonaat-carbonzuursysteem
CO2 + H2O ↔ H2CO3 ↔ H+ + HCO3-
• Zodra extra proton in het bloed terecht komt daalt de pH van het bloed
o H+ wordt weggevangen door HCO3- in bloed → H2CO3 vorming → omgezet toto CO2 en
H20
o CO2 wordt via de longen uitgeblazen (Snelle pH stijging tot normaal)
o Ook nieren elimineren H+ (terugresorptie van HCO3-)
• Overmatige aanwezigheid van H+ → overschrijden van de buffercapaciteit
o HCO3- raakt op
o Herstel HCO3- hoeveelheid door nieren vraagt tijd
o pH daalt
• Overmaat aan HCO3- → pH stijgt
De longen
• pO2 en pCO2: meting (vertelt iets over de uitwisseling van de gassen in de longen)
• O2-inhalatie/CO2-uitademing:
o Longen: Hb voor 97% verzadigd met O2
o Transport naar weefsels
o E-productie: glycolyse Krebs: ° CO2
o In rbc: CO2-opname in ruil voor O2
o Longen: CO2-uitademing
• De longen bepalen de pO2 en pCO2 door de ademhalingsfrequentie te veranderen: hypo- of
hyperventilatie.
, Klinische Chemie 3
• Respiratoire compensatie
o Indien teveel zuur (pH hoger dan 7,4)
▪ Meer CO2 uitademen
▪ Hoe? Verhoging van ademhalingsfrequentie (hyperventilatie)
o Indien tekort aan zuur (pH lager dan 7,4)
▪ Minder CO2 uitademen
▪ Hoe? Verlagen van ademhalingsfrequentie (Hypoventilatie)
Compensatiemechanismen goed kennen!
De nieren
• H+ secretie en HCO3- ‘terugresorptie’ = H+ excretie en CO2-diffusie
= binnenkant
tubulus (voorurine)
• Compensatiemechanismen nieren & longen (BELANGRIJK!!!)
• Hoe gaat het lichaam om met de wijziging in pH?
o Eerstelijnsreactie: bloedbuffers gaan protonen neutraliseren
▪ Bicarbonaat (HCO3-) buffersysteem = belangrijkste buffer
▪ Proteïne buffer systeem
▪ Fosfaat buffer systeem
o Tweedelijnsverdediging
▪ Longen: Hyper en Hypo ventilatie (CO2 regulatie)
▪ Nieren: proton uitscheiding en HCO3- recuperatie
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper antonhaeck. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €3,99. Je zit daarna nergens aan vast.
Is Stuvia te vertrouwen?
4,6 sterren op Google & Trustpilot (+1000 reviews)
Afgelopen 30 dagen zijn er 67474 samenvattingen verkocht
Opgericht in 2010, al 14 jaar dé plek om samenvattingen te kopen