Thema 2: voortplanting bij de
mens
Primaire en secundaire geslachtskenmerken
Primair
Aanwezig vanaf de geboorte
Penis / vagina de verschillende genitaliën ontstaan uit zelfde, homologe sturctuur)
Secundair
Ontstaan in de pubertijd door hogere hormoongehaltes
Zwaardere stem, bredere schouders, lichaamshaar, bredere heupen, borsten, …
Tertiair
Cultureel bepaald
Kledij, lengte van het haar, sieraden, make-up, …
Bouw van de vrouw
Eierstok
Groote van een walnoot
Vanaf de geboorte vol follikels in de schors (= eicel met
follikelcellen in verschillende stadia)
Produceren vrouwelijke hormonen: oestrogeen en
progesteron (maar niet veel)
Eileider
Is trechtervormig
Komt niet in contact met de eierstok de eicel spring in
de eileider vanuit de eierstok
Ligt open in de buikholte als de sprong mislukt maar
eicel wordt toch bevrucht: buitenbaarmoederlijke
zwangerschap
Heeft kringspieren en lengtespieren peristaltische beweging om eicel naar barmoeder te
leiden
Heeft trilhaartjes die ‘wapperen’ zorgt voor een stroming richting de baarmoeder
Baarmoeder
Is een peervormige spier met een dikke spiewand
Het slijmvlies produceert glycogeen = baarmoedermelk is voeding voor de embryo
Baarmoederhals is meestal zichtbaar in de vagina
zit meestal een slijmprop in tegen bacteriën
1
Shanti Langers
, Vagina = schede
Is een gespierde rekbare koker met dwarse plooien in
Het slijmvlies in de vagina maakt glycogeen aan is voedsel voor de melkzuurbacteriën die
melkzuur aanmaken schimmels en bacteriën kunnen niet groeien
Maagdenvlies = bijna nooit helemaal dicht zou voor problemen zorgen bij menstruatie
G-plek > Gräfenberg een ribbelige plek 3-5 cm diep in de vagina aan de buikkant
o G-plek bestaat niet
o G-plek is een prostaat analoog
o G-plek is de achterkant van de clitoris
Uitwendige genitaliën
Grote schaamlippen (gewone huid)
Kleine schaamlippen (gevoeligere, rode huid)
Clitoris: waar de kleine schaamlippen samenkomen
zitten veel zwellichaampjes, tastlichaampjes en heeft een voorhuid homoloog aan de
eikel van de man
Oögenese = ovogenese
Ovum = ei, genesis = ontstaan
De follikel
Voor geboorte vrouw 5 miljoen kiemcellen klaar
starten meiose
Samen: blijven geblokkeerd in profase 1 (vóór crossing over) =
primaire follikel primaire oöcyt (= zit in primaire follikel)
omgeven door voedende follikelcellen
Vanaf geboorte nog maar 500 000
Volgende jaren sterven er nog veel af
Rijping van de follikel
Groei van de follikel
Vanaf puberteit rijpen er +/- 400 follikels de
rest verdwijnt
Per maand worden er een aantal primaire
follikels secundaire follikels
er komen meer follikelcellen en ze scheiden follikelvocht en een glasvlies af
er ontstaat een follikelholte met vocht = follikelvocht bevat oestrogeen (zorgt voor
ontwikkeling secundaire kenmerken)
Per maand wordt 1 secundaire follikel een tertiaire follikel (= Graafse follikel)
is volledig gerijpt
is 1,5 cm groot
Eicelrijpping
Gaat verder vanaf profase 1 uit een Graafse follikel
Bij de rijping van het follikel ontstaan er 2 haploïde dochtercellen 1 krijgt bijna al het
cytoplasma (assymetrische deling)
Kleine cel = eerste poollichaampje (23 chromosomen)
2
Shanti Langers
, Ovulatie
De secundaire follikel blijft geblokkeerd in metafase 2
De tertiaire follikel wordt doorboord door enzymen het blaasje springt
Corona radiata (= stralenkrans = de eicel en een aantal follikelcellen) springt buiten de
eierstok de follikel wordt in de eileider opgeslokt en vervoerd naar de baarmoeder
De follikelcellen kunnen een onbevruchte eicel maar 24 uur in leven houden
Het gele lichaam wordt gevormd door de restanten van de follikel in de eierstok
produceert een geelpigment oestrogeen en progesteron
blijft 14 dagen en verdwijnt dan ( laat een klein litteken achter op de eierstok aantal
eiersprongen kunnen gebruikt worden om leeftijd te schatten)
Bij bevruchting komt een spermacel de eicel binnen meiose 2 wordt dan afgewerkt
tweede poollichaampje (23 chromosomen) ontstaat het gele lichaam blijft 2 maanden
Hormonale regulatie van de menstruatiecyclus
Dag 1
Concentratie oestrogeen en progesteron daalt
stimuleert de hypofyse
produceert FSH = follikelstimulerend
hormoon
stimuleert primaire follikels om te rijpen
produceren oestrogeen
Dag 5
Hoger gehalte oestrogeen stimuleert:
o Baarmoederwand wordt dikker en trekt
samen
haarvaatjes sluiten
bloeding stopt
o Hypofyse produceert LH = luteïniserend hormoon
o Baarmoederhalsslijm wordt vloeibaarder (is doorlaatbaarder)
Dag 14
Piek van FSH en LH stimuleert eiersprong
LH zorgt ervoor dat het gele lichaam in stand blijft produceert OE en PG
Dag 18
Hoger progesteron gehalte zorgt voor:
o Baarmoederhalsslijm wordt terug dikker (minder doorlaatbaar)
o FSH en LH nemen af er rijpen geen follikels
o Stimulatie van melkklieren die melk produceren
o Stimuleert baarmoederwand tot productie glycogeen = voeding voor embryo
o Doet temperatuur stijgen
3
Shanti Langers
Voordelen van het kopen van samenvattingen bij Stuvia op een rij:
√ Verzekerd van kwaliteit door reviews
Stuvia-klanten hebben meer dan 700.000 samenvattingen beoordeeld. Zo weet je zeker dat je de beste documenten koopt!
Snel en makkelijk kopen
Je betaalt supersnel en eenmalig met iDeal, Bancontact of creditcard voor de samenvatting. Zonder lidmaatschap.
Focus op de essentie
Samenvattingen worden geschreven voor en door anderen. Daarom zijn de samenvattingen altijd betrouwbaar en actueel. Zo kom je snel tot de kern!
Veelgestelde vragen
Wat krijg ik als ik dit document koop?
Je krijgt een PDF, die direct beschikbaar is na je aankoop. Het gekochte document is altijd, overal en oneindig toegankelijk via je profiel.
Tevredenheidsgarantie: hoe werkt dat?
Onze tevredenheidsgarantie zorgt ervoor dat je altijd een studiedocument vindt dat goed bij je past. Je vult een formulier in en onze klantenservice regelt de rest.
Van wie koop ik deze samenvatting?
Stuvia is een marktplaats, je koop dit document dus niet van ons, maar van verkoper shanti5. Stuvia faciliteert de betaling aan de verkoper.
Zit ik meteen vast aan een abonnement?
Nee, je koopt alleen deze samenvatting voor €10,99. Je zit daarna nergens aan vast.