Voorbereiding examen Orthopedagogiek
Op het examen krijg je één van de 15 essayvragen (of open vragen) die verder
in dit document te vinden zijn. Neem toch eerst de tips en suggesties goed door
vooraleer je aan de slag gaat.
Tips & Suggesties
Om een essayvraag goed te beantwoorden hou je best rekening met de volgende
aspecten:
Alles begint bij het goed begrijpen van het gedeelte (vetgedrukt) dat een
stelling, uitspraak, uittreksel, artikel … bevat. Indien niet duidelijk is
waarover het gaat dan vraagt dat wat opzoekwerk of verdieping rond dat
thema (in het boek, de lesnota’s, het internet, vraag via
begeleidingscollege …)
Er wordt gevraagd om het gedeelte (vetgedrukt) dat een stelling,
uitspraak, uittreksel, artikel … bevat , uit te leggen, te illustreren, te
bespreken … m.a.w. alles wat volgt staat hier ten dienste van, of moet
hiermee gelinkt worden.
Het volstaat niet de gevraagde begrippen, kaders, personen, … uit te
leggen of te omschrijven, er wordt vooral ook gevraagd naar de betekenis
van deze begrippen in het kader van de stelling, uitspraak, uittreksel,
artikel … Je dient de begrippen, kaders, personen, … dus te gebruiken
om stelling, uitspraak, uittreksel, artikel … uit te leggen, te
illustreren of te bespreken.
Het is wel de bedoeling dat je je antwoord als een geheel opbouwt rond de
verschillende onderdelen.
Ter voorbereiding van het examen helpt het om
naar de lessen te komen en het handboek te lezen
de vragen en mogelijke antwoorden met enkele medestudenten door te
spreken en te bediscussiëren
eventuele onduidelijkheden te bevragen tijdens de begeleidingscolleges
eventuele antwoorden af te toetsen via de begeleidingscolleges
1
, Pag.
Om een essayvraag vlot en volledig te beantwoorden helpt het wanneer …
Je bij het beantwoorden de informatie op een gestructureerde manier
ordent
Je niet per onderdeel antwoordt, je toont pas inzicht door de verschillende
onderdelen en elementen met elkaar te verbinden
Je toont wat je weet, je mag ook altijd meer informatie gebruiken dan er
gevraagd wordt.
Er zal worden beoordeeld op volgende aspecten:
Je kennis: is hetgeen je schrijft juist en gepast binnen de context van de
vraag
Je inzicht: hoe leg je verbinding tussen de verschillende onderdelen en
met de aangehaalde praktijkvoorbeelden
Je visie: door argumentatie en taalgebruik geef je blijk van een
orthopedagogische visie
Een goed gebruik van voorbeelden: uit de inclusiebeurs, de lessen
ortho(ped)agogiek of andere lessen, ervaringen en bezoeken, actualiteit,
…
Eventuele extra informatie die je vanuit jezelf toevoegt en dat het
voorgaande kan versterken
, Pag.
De vijftien
1. “Genetisch testen om kosten wrongfull-life claim te
besparen”(werkplaats biopolitie, 30 maart ’05)
Genetisch testen voor de zekerheid, heeft een flinke ruggensteun in de
recente uitspraak van de Hoge Raad over de geboorte van de meervoudig
gehandicapte Kelly in het Leidse Academisch Ziekenhuis (Nu LUMC) in 1994.
De ouders van Kelly spanden een procedure aan tegen de verloskundige en
het Leids Universitair Medisch Centrum (LUMC) omdat de verloskundige een
prenataal onderzoek tijdens de zwangerschap van de moeder van Kelly niet
nodig vond. De ouders vroegen om die test omdat in de familie van de vader
een erfelijke afwijking voorkomt. Het LUMC, zo besliste de hoogste
rechtsinstantie half maart, moet de kosten betalen die verbonden zijn aan het
leven van Kelly. De ouders zeggen dat Kelly niet had willen leven. Kelly zou
een zogenaamde 'wrongfull birth' zijn. De ouders moeten ook een
schadevergoeding krijgen voor de immateriële schade en de kosten van de
psychiatrische behandeling van de moeder moeten worden betaald door het
LUMC. Een vergaande uitspraak, die nogal wat consequenties kan hebben.
Bespreek dit artikel door in je antwoord volgende elementen te
gebruiken:
Welk(e) mensbeeld(en) worden in bovenstaand artikel zichtbaar. Geef een
aantal maatschappelijke factoren die in het verleden hebben geleid tot
dergelijk(e) mensbeeld(en) en mee in stand hielden. Breng volgende
begrippen in verband met dit artikel: pater familias, wisselkinderen, de
genadedood.
- Kelly wordt enerzijds gezien als een zwakkere, gehandicapte, een zieke
medemens die niet thuishoort in de samenleving. Dit was ook zo in de oudheid
waarbij de gehandicapten enkel overleefden bij de gratie van de sterksten. In de
oudheid kwam er op een gegeven moment een voedselschaarste waarbij niet alle
monden gevoed konden worden. Het ombrengen van zwakke kinderen was
wettelijk want het was belangrijk om als samenleving sterk te staan tegen
aanvallen van buitenaf. Hierdoor moesten ze raszuivere erfgenamen hebben. De
pater familias had hierbij de staatsplicht om zijn gehandicapt pasgeboren kind
binnen de 10 dagen te doden. Het mensbeeld was de zwakkere als onvolwaardig
en ongewenst. De pater familias in dit artikel zijn de ouders. Als ze het op
voorhand hadden geweten, hadden ze Kelly nooit geboren laten worden omdat
Kelly te zwak zou zijn. Ze zouden haar dus ‘gedood’ hebben door abortus te
plegen.
In de nieuwe tijd werden zwakzinnige kinderen beschouwd als wisselkinderen. Zij
zouden dan kinderen van de duivel zijn. Zij werden dus uitgesloten, vermoord of
opgesloten. Dit idee ontstond door de humanisten en de contrareformisten. Zij
hanteerden een strenge katholieke moraal waarbij afwijkelingen al snel beticht
werden van een zondig leven of banden met de duivel. Dit idee ontstond omdat
, Pag.
de mensen de samenleving wilde beschermen. Er waren veel godsdienstoorlogen
waarbij veel armen naar de steden vluchtten. In deze tijd heerste dus het
mensbeeld van de zwakzinnigen als onvolwaardig omdat ze bezeten waren van
de Duivel. Zij hadden geen bestaansrecht. Kelly wordt niet beschouwd als een
wisselkind, maar de ouders wilden wel een prenatale test omdat ze zichzelf en de
familie wilden beschermen tegen de problemen en de zorg die Kelly met zich
mee zou brengen. Als ze het op voorhand hadden geweten, hadden ze abortus
gepleegd.
Tijdens de politiek van Hitler werden de mensen die uit de maatschappij vielen
beschouwd als een ziektekiem. Ze werden volgens Hiltler niet gedood, maar
verlost uit hun lijden. Dit was volgens hem een genadedood, een daad uit
barmhartigheid. Wanneer de ouders abortus hadden gepleegd, zou dit voor hen
ook een daad uit barmhartigheid zijn geweest. Want ze zouden Kelly hebben
behoed voor het ongelukkig leven dat ze hier op aarde zou leiden. Dit idee van
Hitler kwam omdat hij een politiek hanteerde van rassenhygiëne hanteerde.
Hiervoor gaf hij een euthanasiebevel uit om ongeneeslijken te doden. Dit is dus
een mensbeeld van ongeneeslijken als onvolwaardig.
Ook zijn hier de mensbeelden ongelukkig en ziek van toepassing. Kelly wordt
beschouwd als ongelukkig omdat zij lijdt. Zij zou geen gelukkige toekomst
kunnen hebben volgens de ouders. De ouders roepen medelijden op door een
terugbetaling te vragen van de immateriële en psychiatrische kosten. De
maatschappelijke factoren aan dit mensbeeld hangen vast aan de barmhartigheid
van de mensen in die tijd. Er was een grote druk van de kerk om barmhartig te
zijn voor deze mensen omdat ze zo een plekje konden verdienen in de hemel.
Het mensbeeld ziek is hier ook van toepassing omdat Kelly wordt beschouwd als
een patiënt met defecten, tekorten of stoornissen. Bij de ouders ligt de nadruk
vooral op de verzorging van Kelly en dat dit heel veel werk met zich meebreng.
Dit mensbeeld is er gekomen doordat het wereldbeeld veranderde. De mens
kwam centraal te staan in plaats van God. De medische wetenschap en ratio
kwam voorop te staan waardoor er vooral geconcentreerd werd op de defecten
en hoe ze deze konden verzorgen/verhelpen.
Verbind volgende uitspraken van Kok met bovenstaand artikel: ‘Wat heeft dit
kind’ naar ‘Wat vraagt dit kind?’
- In dit artikel wordt er alleen gekeken naar de problemen die het kind met zich
meebrengen. Kok pleit ervoor om de vraag te stellen naar wat het kind nodig
heeft, om het gedrag van het kind te leren lezen en de hulpvraag van het kind te
leren achterhalen. In het artikel gaan de ouders er snel vanuit dat Kelly niet had
willen leven, maar ze vragen het haar niet. De ouders willen de kosten
terugbetaald zien voor alle psychiatrische en immateriële schade. De ouders
